________________
२५८
सुपासनाह-चरिअम्मि
रागदोसवसहो तत्थवि संचिणिय पावमइघोरं । तिरिएसु सहइ दुक्खं पुणोवि नरएसु तिरिएसु ॥५७॥ एवं दुहरिछोलि विसहंतो दीणमाणसो अवसो । जुगसमिलानाएणं लहेइ कहकहवि मणुगत्तं ॥८॥ तत्थवि पावइ जीवो पुव्वज्जियदुकयपरिणइवसेण । वहबंधणमरणाई धणावहाराइवसणाई ॥५९॥ दारिदरोगदोहग्गसोगबहुआवई हिं परिकलिओ। चिंतासंतावेणं दुकुलत्तेणं परिभूओ ॥६०॥ तो चिंतेइ नियमणे अन्नभवे किं मए कयं पावं । जेणेसो हं विहिओ विहिणा दुक्खाण गुरुवाणी?॥६१॥ तत्तो धम्ममईए काउमहम्मं पुणोवि कुईसु ! विनडिज्जइणेगविहं पावइ कोवि हु कुदेवत्तं ॥६२॥ तत्थ ये वंतरभावेवि किंकराणपि किंकरो कोइ । होइ नडिज्जइ तत्थवि तेसि आणाए अणवरयं ॥६३॥ दासावि माणुसत्ते सामीहितो लहंति भत्ताई । तो ते तेसिं आण बहु मन्नतावि हु कुणति ॥६४॥ अभिओगियदेवा पुण लहंति न हु किंपि सामिपासाओ । आणाइक्कमणे उण ते ताडिज्जंति तेहिं तहा॥ जह वेयणाभिभूया नारयवासाओ नारयन्त्र तओ । बहु मन्नति भवंतरगमणं, अन्ने पुणो केइ ॥६६॥ अज्झवसायविसेसा इढिसेसंपि किंपि संपत्ता । दट्टुं महिड्डिइड्डि ईसाकवलियमणा तह य ॥६७॥ रागदोसवसट्टा न लहंति रई मइं च जिणधम्मे । रुदज्झाणोवगया चुया य ावंति तो कुगई ॥६८॥ तो रागदोसाणं असेसदुक्खोहखाणिभूयाणं । उज्जमह निग्गहम्मी सो पुण जिणधम्मसेवाए ॥६९॥ धम्मोवि य दुविगप्पो जइधम्मो तह निहत्थधम्मो य । जइधम्मो दसभेओ सावगधम्मो दुवालसहा।।७०॥ रागद्वेषवशार्तस्तत्रापि संचित्य पापमतिघोरम् । तिर्यक्षु सहते दुःखं पुनरपि नरकेषु तिर्यक्षु ॥१७॥ एवं दुःखपङ्क्तिं विषहमाणो दीनमानसोऽवशः । युगाम्यान्यायेन लभते कथंकथमपि मनुजस्वम् ॥१८॥ तत्रापि प्राप्नोति जीवः पूर्वोपार्जितदुष्कृतपरिणतिवशेन । वधबन्धनमरणानि धनापहारादिव्यसनानि ॥५९॥ दारिद्र्यरोगदौर्भाग्यशोकबह्वापद्भिः परिकलितः । चिन्तासंतापेन दुष्कुलत्वेन परिभूतः ॥६०॥ ततश्चिन्तयति निजमनस्यन्यभवे किं मया कृतं पापम् । येनैषोऽहं विहितो विधिना दुःखानां गुरुखानिः ? ॥ ततो धर्ममत्या कृत्वाऽधर्म पुनरपि कुमतिषु । विनय्य तेऽनेकविधं प्राप्नोति कोऽपि खलु कुदेवत्वम् ॥६२॥ तत्र च व्यन्तरभावेऽपि किंकराणामपि किंकरः कोऽपि । भवति नट्यते तत्रापि तेषामाज्ञयाऽनवरतम् ॥६३॥ दासा अपि मनुष्यत्वे स्वामिभ्यो लभन्ते भक्तादीन् । ततस्ते तेषामाज्ञां बहु मन्यमाना अपि खलु कुर्वन्तिा६४ आभियोगिकदेवाः पुनर्लभन्ते न खलु किमपि स्वामिपार्थात् । आज्ञातिक्रमणे पुनस्ते ताड्यन्ते तैस्तथा ॥६५॥ यथा वेदनाभिभूता नारकवासाद् नारका इव ततः । बहु मन्यन्ते भवान्तरगमनम्, अन्ये पुनः केचित् ॥६६॥ अध्यवसायविशेषादृद्धिविशेषमपि कमपि संप्राप्ताः । दृष्ट्वा महर्द्धिऋद्धिमीर्ष्याकवलितमनसस्तथा च ॥६७॥ रागद्वेषवशार्ता न लभन्ते रति मतिं च जिनधर्मे । रौद्रध्यानोपगताश्च्युताश्च प्राप्नुवन्ति ततः कुगतिम् ॥६८॥ ततो रागद्वेषयोरशेषदुःखौवाखानिभूतयोः । उद्यच्छत निग्रहे स पुनर्जिनधर्मसेवया ॥६९॥ . . धर्मोऽपि च द्विविकल्पो यतिधर्मस्तथा गृहस्थधर्मश्च । यतिधर्मो दशभेदः श्रावकधर्मो द्वादशधा ॥७०॥ .
१ ग. सविस° । २ क. ग. दुकल । ३ क. वि ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org