Ganittilakam Savrtuttikam

SR No.: 003174
Original Sutra Author: N/A
Author: Hiralal R Kapadia
Publisher: Oriental Research Institute Vadodra
Publication Year: 1937
Total Pages: 214
Language: Hindi
Classification: Book_Devnagari
File Size: 11 MB

Page 94

विरचितम् ]
घने करणसूत्रवृत्तद्वयम्
घनविधिः
घनविधिः
स्थाप्यो घनोऽन्त्यस्य कृतिश्च तस्य त्रिकादिनिघ्नी कृतिरादिमस्य । अन्त्यत्रिनिघ्नादिधनश्च सर्वे
स्थानाधिकत्वं मिलिता घनः स्यात् ॥ २५ ॥'
एकादिरूपप्रचयेन कृत्वा
त्रिसङ्गणान्त्ये मुखसङ्गणे च । क्षिपेद घनं सैकमुतायराशेः समत्रिराशिप्रहतिर्धनो वा ॥ २६ ॥
३१७
व्याख्या - सप्तदशाधिकत्रिशताङ्कप्रभृतेः ३१७ अङ्करीत्या त्रिकरूपस्यान्त्यस्य घनः स [स] त्रिराशिहत्या सप्तविंशतिलक्षणः स्थानाधिकत्वं यथा स्यात् तथा स्थाप्य प्रागुक्ताङ्कसाधो लेख्यो यथा ( ३ ) । तस्येति तस्य कृतिः-वर्गलक्षणः ९ अन्यत्र स्थापयित्वा त्रिकादिनिघ्नी- गुणिता यथा नव त्रिगुणा सप्तविंशतिरस्य मूलत्रिकस्यादिरेकस्तेन गुणिता सप्तविंशतिस्तथैव स्थानाधिकत्वं १५ प्राग् लिखितत्रिशतसप्तदशाधो योज्या यथा { } | कृतिरादिमस्येति त्रिकस्यादिम एकस्तस्य कृति:- वर्ग एकोऽन्यत्र स्थापयित्वाऽन्त्यत्रिनिनेति अन्त्येन त्रिकेन गुणिता जातास्त्रयस्त्रिमिव गुणिता जाता नव । स्थानाधिकत्वं मूलत्रिशतसप्तदशाधो योज्या यथा ( २ ) | आदिघनश्चेति आदेरेकस्य घन एकलक्षणः । स्थानाधिकत्वं योज्यो प्रारमूलयन्त्रके ( 33 ) । एतेन " "निर्युक्तरा शिरन्त्य - २० तस्य घोsat" इति त्रिशत्युक्ताध्याहारेण पुनरपि स्थापयो घनः अन्त्यस्य प्रक्रिया न कार्या । कृतिश्च तस्येत्यादि कार्या । यद्वा आदिघने कृताः सर्वेऽप्यङ्काः प्राग् दृष्टा मिलिता घनः अग्रेतनाङ्कसप्तलक्षणस्य स्थाप्यो घनोऽन्त्यस्येति । अयं विधिरमीभिरङ्कुम( र्मि) लितैर्जातस्ततो न कार्यः । कृतिश्च तस्येत्यादि कार्यमिति रक्तमत्राप्युक्तम् । ततस्तस्यान्त्यस्य एकत्रिंशल्लक्षणस्य कृतिः - वर्गों २५ नवत्येकषष्टिश्च १ त्रिकादिनिनी यथा प्रागुक्तनवशत्या व्यङ्कोऽन्यत्र स्थापयित्वा त्रिगुणो जाता अष्टाविंशतिशती त्र्यशीतिश्च । आदिः सप्त तद्गुणा जाता विंशतिसहस्री एकाशीत्यधिकैकशतं च २०१८१ । एते स्थानाधिकत्वं प्राकत्रिशतश्च सप्तदशाधो लिखितसप्तविंशतिसप्तविंशत्येकनवत्यधो लेख्या
३१७
१-२ उपजातिः । ३ पञ्चदशो नियमः ।
११
१०