Ganittilakam Savrtuttikam

SR No.: 003174
Original Sutra Author: N/A
Author: Hiralal R Kapadia
Publisher: Oriental Research Institute Vadodra
Publication Year: 1937
Total Pages: 214
Language: Hindi
Classification: Book_Devnagari
File Size: 11 MB

Page 121

४
गणिततिलकम्
[श्रीपतिततत्रिगुणा एकचत्वारिंशत् जातं त्रयोविंशत्यधि(क)शतम् , त्रिगुणाश्चत्वारो जाता द्वादश, यथा {१२३} । पराङ्के चतुर्गुणाः पञ्च जाता विंशतिः, चतुगुणास्त्रयो जाता द्वादश, यथा । {३६}। ततस्त्रयोविंशत्यधि(क)शतांशमध्ये विंशतिक्षेपे जातं त्रयश्चत्वारिंशदधि(क)शतं द्वादशच्छेदम् , यथा {१४३} । शेषं ५विनष्टम् । ततो द्वादशभित्रयश्चत्वारिंशदधि(क)शतस्य भागे लब्धमेकादशरूपाण्येकादश च द्वादशभागाः, यथा {२}। अथ द्वितीयवृत्तोदाहरणन्यासः । अथ भागाः । अत्र पूर्णा प्रक्रिया।
"o"oamer
०० Mwco
हरनिति प्रथमं हरश्वतुष्कनिनो रूपराशिरेको जाताश्चत्वारः, एकलवापनयने
जाता अष्टौ, अधस्तनलवेन हरेण द्विकेन एकांशरहितत्वादेकेन आद्यांशं त्रिल१०क्षणं हन्यात् । तादृगेव स्थितं यथा त्रयोऽष्टच्छेदाः {} । ततोऽस्याधख्यंशोऽधस्तनः, यथा । हरेण त्रिकेण छेदमुपर्यष्टौ हन्यात् । जाता चतुर्विंशतिः । अधस्तनलवोनहरेण त्रिकेण एकांशरहितत्वाद् द्विकेनाद्यांशमुपरित्रिलक्षणं हन्यात् । जाताः षट् चतुर्विंशतिच्छेदाः, यथा {२४} । अस्थाधोऽधस्तनः षडंशः
। अधोहरेण-षट्वेन छेदमुपरिचतुर्विंशतिं गुणयेत् । जातं चतुश्चत्वारिंशदधि७५ (क)शतम् । अधस्तनलवोनहरेण-पट्वेन एकांशरहितत्वात् पञ्चकेनाद्यांशं षट्वं हन्यात् । जाता त्रिंशत् चतुश्चत्वारिंशदधि(क)शतच्छेदा, यथा { ०३:} । गुणकाः सर्वत्र यान्तीति ज्ञेयम् । अनयोः पइभागेनापवर्त उपरि पञ्च अधश्चतुर्विंशतिः, यथा {२४} । अयं स्थाने स्थाप्यः ।
अथ भागप्रक्रिया । अत्र रूपाभावात् हरनिनरूपप्रक्रिया नास्ति । शेषा तु २० यथा व्यंशः षडंशोनन्यासः ।। हरेणाधः षट्वेन छेदमुपरि त्रिलक्षणं गुणयेत् ,
जाता अष्टादश । अधस्तनलवोनहरेण षट्वेन एकांशरहितत्वात् पञ्चकेनाद्यांशमेकं हन्यात् , जाताः पश्चाष्टादशच्छेदाः {१४} । शेषं याति । अस्साधो न्यूनचतुभागः, यथा । अधोहरेण चतुर्भिश्छेदमुपर्यष्टादश गुणयेत् , जाता द्वाससतिः । अधस्तनलवोनहरेण चतुष्केण एकांशन्यूनत्वात् त्रिकेण आद्यांशं पञ्च २५हन्यात् , जाताः पश्चदश द्वासप्ततिच्छेदाः, यथा {१५} । अनयोस्त्रिभिरपवर्ते
१ अत्र पाठप्रपातः सम्भाव्यते ।
-
-
--