________________
प्रकाशिका टीका-चतुर्थवक्षस्कारः सू. ४१ मन्दरपर्वतस्य काण्डसंख्यानिरूपणम् ४९७ बहलं क्वचित स्फटिकवलं क्यरिजातरूपबहालं क्वचिद्रजतबहलमिति भावनीयम् । अथ तृतीयं काण्डं वर्णयिमुपक्रमते-'उरिल्ले' उपरितनं 'कंडे' काण्डं 'कइविहे' कतिविधं 'पण्णत्ते?' प्रज्ञप्तम् ?, गोयमा!' गौतम ! 'एगागारे' एकाकार-प्रकारान्तररहितं पण्णते' प्रज्ञप्तम् एतदेव स्पष्टीकरोति 'सन्यजंबूणयामए' सर्वजाम्बूनदमयं-सर्वात्मना जाम्बूनदमयं रक्तसुवर्णमयम् । अथ मन्दरकाण्डत्रयपरिमाणद्वारा मन्दरपरिमाणं वर्णयितुमुपक्रमते-'भंदरम्स णं भंते !! इत्यादि-मन्दरस्य मेरोः खलु भदन्त ! भगवन् ! 'पव्ययस्स पर्वतस्य 'डिल्ले' अधस्तनं 'कंडे' काण्डं 'केवइयं कियत किम्परिमाणं 'बाहल्लेणं' वाइल्येन उच्चत्वेन 'पण्णते?' प्रज्ञप्तम् ?, एतत्प्रश्नस्योत्तरमाह-'गोयमा !' गौतम ! 'एग एक 'जोयणराहरू' योजनसहस्रं 'बाहल्लेणं' बाहलयेन 'पण्णत्ते प्रज्ञप्तम्, एवं 'मज्झिमिल्ले' मध्यमे 'कंडे' काण्डे 'पुच्छा' पृच्छा प्रश्नपद्धति बोध्या सा हि-'मंदरस्स णं भंते ! मज्झिभिल्ले कंडे केवइयं बाहल्लेणं पण्णते ?' एतच्छाया-'मन्दरस्य खलु भदन्त ! मध्यम काण्डं कियद् बाहल्येन प्रज्ञप्तमिति, एतदुत्तरमाह-'गोयमा !' गौतम ! 'तेवढि' त्रिषष्टिं 'जोयणसहस्साई' योजन सहस्राणि बहुल है कहीं २ स्फटिक मणिबहुल है कहीं २ रजत बहुल है और कहीं २ जात. रूप बहुल है 'उवरिल्ले कंडे कइविहे पण्णत्ते' उपरितनकाण्ड हे भदन्त ! कितने प्रकार का कहा गया है ? इसके उत्तर में प्रभु कहते है-'गोयमा ! एगागारे पण्णत्त' हे गौतम ! उपरितन काण्ड एक ही प्रकार का कहा गया है 'सव्वजंबूणयामए' और सर्वात्मना जंबूनदमय-रक्तसुवर्णमय है 'मंदरस्स णं भंते ! पव्वयस्स हेहिल्ले कंण्डे केवइयं बाहल्लेणं पण्णत्ते' हे भदन्त ! मंदर पर्वत का जो अधस्तन काण्ड है उसका बाहल्य ऊंचाई-कितना कहा गया है ? उत्तर में प्रभु कहते हैं-'गोयमा! एग जोयणसहस्सं बाहल्लेणं पण्णते' हे गौतम ! अधस्तन काण्ड की ऊंचाई एक हजार योजन की कही गई है "मज्झिमिल्ले कंडे पुच्छा' हे भदन्त ! मध्यमकांड की ऊंचाई कितनी कही गई है इसके उत्तर में આ કાંડ પણ ક્યાંક કયાંક અંક રત્ન બહુલ છે. કયાંક-કયાંક ફટિક મણિ બહુલ છે. કપક २४त महुस छ भने ४य त ३५ मत छ. उवरिल्ले कंडे कइ विहे पण्णत्ते' मन्त!
परितन i3 टसा ४२ ४ामा मावस छे ? नाममा प्रभु ४३ छ-'गोरमा एगागारे पण्णत्ते' 3 गौतम ! परितन 3 मे ॥ प्रारने। वामां आवे छे. 'सव्व जंबूणयामए' भने २॥ सर्वात्मना पूनमय-२५त सुव भय छे. 'मंदरस्प्त णं भंते ! पव्ययस्स हेदिल्ले कंडे केवइयं बाहल्लेणं पण्णत्ते' है न ! मह२ पतनी ? अस्तन 3 છે, તેનું બાહ–તેની ઊંચાઇ કેટલી કહેવામાં આવેલી છે ? એના જવાબમાં પ્રભુ કહે छे--'गोयमा ! एग जोयणसहस्सं बाहल्लेणं पण्णत्ते' 3 गीतम! २५५स्तन isनी या मे १२ 20 टक्षी ५i साक्षी छ. 'मज्झिमिल्ले कंडे पुच्छ।' 8 महन्त ! मध्य ४istी या सी ४३वामां आवसी छे, गेनाममा प्रभु ४३ छ-'गोयमा !
ज० ६३ Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org