SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 67
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ प्रकाशिका टोका सू. ९ विजयादिद्वाराणामन्तरनिरूपणम् अबाधया--परस्पर संघर्षाभावेन 'अतरे' अन्तरं-व्यवधानं 'पण्णत्ते' प्रज्ञप्तम् ? भगवानाह'गोयमा !' हे गौतम ! 'अउणासीई जोयणसहस्साईबावणं ध जोयणाई" एकोनाशीतिः योजनसहस्राणि द्विपञ्चाशच्च योजनानि 'देसूर्ण' देशोनं देशेन किञ्चिद्देशेन ऊनं न्यूनं च 'अद्धजोयनं' अर्द्धयोजनं 'दारस्सय दारस्सय' द्वारस्य च द्वारस्य च 'अबाहाए अंतरे' अबाधया अन्तर 'पण्णत्ते' प्रज्ञप्तम् । तदेव विशदयति तथाहिजम्बूद्वीपपरिधिप्रमाणम् सप्तविंशत्युत्तरशतवयाधिक षोडशसहस्राधिकलक्षत्रय (३१ ६२२७) मितानि योजनानि क्रोशत्रयम् ३ अष्टाविंशत्यधिकं धनुः शतम् १२८ त्रयो. दशाङ्गुलानि १३ अर्ड्सगुलं चेति । अस्मात् विजयादिद्वारचतुष्टस्याष्टादश योजनरूप विस्तारः पृथक् क्रियते, प्रतिद्वार विस्तारस्तु चत्वारि योजनानि ४ द्वारशाखाद्वय विस्तारश्च क्रोशद्वयम् २ क्रोशद्वयस्य चतुर्यु द्वारेषु सत्त्वेन चतुभिगुणनेन क्रोशाष्टकं भवति तच्च द्वे योजने तयोः षोडशभियोजनैः सह योजनयाऽष्टादशयोजनानि १८ सम्पन्नानि । तस्मात् पूर्वोक्तपरिधिपरिमाणादष्टादशापनयने शेषपरिधिपरिमाणस्य द्वार तक का अव्यवहित अन्तर कितना है ? इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं-"गोयमा ! मउणासीई जोयणसहस्साई वावण्णं च जोयणाई देसूणं च अद्धजोयणं दारस्स य दारस्स य अबाहाए अंतरे पण्णत्ते" हे गौतम ! जम्बूद्वीप के एक द्वार से दूसरे द्वार तक अव्यवहित अन्तर ७९ हजार ५२ योजन तथा कुछ कम आधे योजन का है यह अन्तर इस प्रकार से निकाला गया है-जम्बूद्वीप की परिधि का प्रमाण ३१६२२७ तीन लाख सोलह हजार दो सौ सत्ताईस योजन ३ तीन कोश १२८ धनुष और १३॥ अंगुल का है इस प्रमाण में से विजयादि चार द्वार का १८ योजनरूप जो विस्तार है वह अलग कर देना चाहिये हर एक द्वार का विस्तार चार योजन का है द्वार शाखाद्वय का विस्टार २ कोश का है ४ कोशों में कोशद्वय के सद्भाव से चार से गुणा करने पर ८ कोश होते है ८ कोश के २ योजन हैं इन दो योजनों को १६ योजनों के साथ मिलाने से १८ योजन हो जाते है पूर्वोक्त परिधि प्रमाण में से १८ योजन अव्यवहित मत छ १ माना याममा प्रभु ४ छ । 'गोयमा ! अउणासीई जोयण सहस्साइ वावण्णं च जोयणाई देसूण च अद्धजोयण दारस्स य दारस्स य अवाहाए अंतरे पण्णत्ते" हे गौतम ! मूद्वीपना थेट द्वारथी भागद्वार सुधीनु अव्यवडित मतर ૭૯ હજાર પ૨ જન તેમજ કંઈક સ્વ૬૫ અર્ધા જન જેટલું છે. આ અંતર આ રીતે જાણુવામાં આવે છે કે જંબુદ્વીપની પરિધિનું પ્રમાણ ૩૧૬૨૨૭ જન ૩ ગાઉ ૧૨૮ ધનુષ અને ૧૩ અંગુલ જેટલું છે. આ પ્રમાણમાંથી વિજયાદિ ચારદ્વાર ના ૧૮ જનને જે વિસ્તાર છે તે જુદે જ રાખવું જોઈએ. દરેકે દરેક દ્વારને વિસ્તાર ચાર જન જેટલું છે. દ્વાર થનો વિસ્તાર ૨ ગાઉ જેટલી છે. ૪ ગાઉમાં કોશદ્રયના સદૂભાવથી ચારથી ગણ કરવાથી ૮ ગાઉ થાય છે. ૮ ગાઉના ૨ જન થાય છે. આ બે જનેને ૧૬ પેજનેની સાથે એકત્ર કરવાથી ૧૮ જન થઈ જાય છે. પૂર્વોક્ત પરિધિના પ્રમાણમાંથી ૧૮ એજન Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org
SR No.003154
Book TitleAgam 18 Upang 07 Jambudveep Pragnapti Sutra Part 01 Sthanakvasi
Original Sutra AuthorN/A
AuthorKanhaiyalal Maharaj
PublisherJain Shastroddhar Samiti Ahmedabad
Publication Year1980
Total Pages994
LanguagePrakrit, Sanskrit, Hindi, Gujarati
ClassificationBook_Devnagari, Agam, Canon, & agam_jambudwipapragnapti
File Size29 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy