SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 533
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ anvannow प्रकाशिका टीका तृ० वक्षस्कारः सू० २ भरतचक्रवर्ति उत्पत्यादि निरूपणम् १९ श्रूयते तत् कथम् ? तदभावे च 'सेत्तं' इत्यादि वक्ष्यमाणं निगमनमपि असम्भवीत्याङ्कय प्रकारन्तरेण तत्तत्कालाभवि भरत चक्रवर्तुद्देशेन राजवर्णकमाह -'विइओ गमो राजवण्णगस्स इपो' द्वितीयो गमः पाठविशेषो राजवर्णकस्यायम् तत्थ असंखेज्ज 'कालवासंतरेण उप्पज्जए' तत्र तस्यां विनीतायाम् नगर्या, असंख्येयः कालो ये वर्षे स्तानि वर्षाणि असंख्येयानीत्यर्थः तेषामन्तरेण असंख्यातकालनन्तरम् अयमर्थ प्रवचने हि कारस्यासंख्येयता असंख्येयेरेव वर्षे यंाहयते अन्यथा समयापेक्षयासंख्येया युष्कत्व व्यवहारप्रसङ्गः, तेनासंख्येयवर्धात्मकासंख्येयकाले गते एकस्माद् भरतचक्रवर्तिनोऽपरोभरतचक्रवर्ती यतः प्रकृतक्षेत्रस्य भरतेति नाम प्रवर्तते स उत्पशंका- यह ट क है जो भरत क्षेत्र इस प्रकार के नामकरण में आपने कारण बताया है परन्तु शश्वतो जो भरत क्षेत्र" इस नाम की प्रवृत्ति सुनी जाती है वह कैसे संगत होती है यदि ऐसी बात न हो तो फिर “से तं इत्यादिरूप से जो निगमन सुत्र है. वह असंभवित हो जाता है ? तो इस शंका के समाधान निमित्त सुत्रकार प्रकारान्तर से तत्काल भावी भरत नाम चक्रवर्ती के वर्णन के उद्देश्य से राजा का वर्णन करते हैं-'विइओ गमो राजवण्णगस्स ईमो" जो वर्णन इस प्रकार से है-(तत्त्थ असंखेज कालवासंतरेण उप्पज्जए जसंसो उत्तमे अभिजाए सत्तवोरिय परक्कमगुणे) उस विनीता में असंख्यात काल तक के अनन्तर -जो काल वर्षो द्वारा असंख्यात होता है ऐसे वे वर्ष असंख्यात होते हैं-उन असंख्यात वर्षों के बाद जिस से इस क्षेत्र का नाम भरत ऐसा प्रचलित होता है ऐसा भरत चक्रवर्ती उत्पन्न होता है. यहां जो काल में वर्षों की अपेक्षा लेकर असंख्यातता प्रकट की गइ है सो प्रवचन की मान्यतानुसारे ही प्रगट को गई है क्यों कि प्रव वन में असंख्यात वर्षों को लेकर हो काल में असंख्यात काल का व्यवहार हुआ है समयों की अपेक्षा काल में असंख्यातता का व्यवहार कल्पित આનંદ પૂર્વક રહેતો હતો. એથી એ ક્ષેત્રનું નામ ભરતક્ષેત્ર એવું થયું છે. શંકા–આ બરાબર છે કે ભરતક્ષેત્રનું નામ પ્રચલિત થયું તેમાં તમે આ કારણ સ્પષ્ટ કર્યું પણ શાશ્વતી જે ભરતક્ષેત્ર એ નામની પ્રવૃત્તિ સાંભળવામાં આવે છે, તે કેવી રીતે સંગત થઈ શકે ? ने से वात डाय नलित। पछी 'सेत्त' त्याहि ३५मा २ निगमन पूत्र छे. ते मसलવિત થઈ જાય છે? તે એ શંકાના સમાધાન માટે સૂત્રકાર પ્રકારાન્તરથી તત્કાલ ભાવી भरत नाम, यती ना पनने आनुसक्षीने शवशुन रे छ-"बिइओ गमो राजवण्णगस्स इमो" ते १४ मा प्रमाणे छे-(तत्थ असं खेज्जकाल घासंतरेण उप्पज्जए जसंसी, अभिजाए सत्तवीरिय परक्कमगुणे) त विनीतानगरीमा असभ्य पछी-२ વર્ષો દ્વારા અસંખ્યાત હોય છે, એવા તે વર્ષો અસંખ્યાત હોય છે. તે અસંખ્યાત વર્ષો પછી–જેના વડે આ ક્ષેત્રનું નામ ભરત આ નામે પ્રખ્યાત થયું, એ તે ભરત ચક્રવતી રાજા ઉત્પન્ન થાય છે. અહીં જે ક ળમાં વર્ષોની અપેક્ષાએ અસંખ્યતતા પ્રકટ કરવામાં આવી છે, તે પ્રવચનની માન્યતાનુસાર જ પ્રકટ કરવામાં આવી છે. કેમકે પ્રવચનમાં અસંખ્યાત વર્ષોને લઈને જ કાળમાં અસંખ્યાત કાળને વ્યવહાર થયા છેસમાની અપેક્ષાએ કાળમાં અસં. Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org
SR No.003154
Book TitleAgam 18 Upang 07 Jambudveep Pragnapti Sutra Part 01 Sthanakvasi
Original Sutra AuthorN/A
AuthorKanhaiyalal Maharaj
PublisherJain Shastroddhar Samiti Ahmedabad
Publication Year1980
Total Pages994
LanguagePrakrit, Sanskrit, Hindi, Gujarati
ClassificationBook_Devnagari, Agam, Canon, & agam_jambudwipapragnapti
File Size29 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy