Agam 18 Upang 07 Jambudveep Pragnapti Sutra Part 01 Sthanakvasi

SR No.: 003154
Original Sutra Author: N/A
Author: Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: Jain Shastroddhar Samiti Ahmedabad
Publication Year: 1980
Total Pages: 994
Language: Prakrit, Sanskrit, Hindi, Gujarati
Classification: Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_jambudwipapragnapti
File Size: 29 MB

Page 22

जम्बूद्वीपप्रज्ञप्तिसूत्रे विनीं सकलतत्त्व वरूपनिदहिनी द्रव्य गुण पर्यायविषयविज्ञां विशदाज्ञां समधिगत्य, प्रवचनानुयोगकरणे यतिभिर्यतितव्यम् , अनुयोग द्वारसूत्रमिदमावश्यकस्य अनुयोगतया द्रव्यानुयोगान्तर्गतमवसेयम् , प्रस्तुतशास्त्रस्य जम्बूद्वीपप्रज्ञप्तिरूपस्य क्षेत्रप्ररूपणात्मकत्वात् , तस्याश्च गणितसाध्यत्वात् गणितानुयोगेऽन्तर्भावोऽवसेयः अथैवमस्याः जम्बूद्वीप प्रज्ञप्तेः गणितानुयोगतया साक्षात् मोक्षमार्गभूत रत्नत्रयानुपदेशकत्वात् चरणकरणात्मकाचारादि शास्त्राणामिव न मोक्षाङ्गत्वमितिचेत् अत्रोच्यते-साक्षान्मोक्षमार्गानुपदेशकत्वेऽपि तदुपकारितया परम्परया शेषाणामपि त्रयाणामनुयोगानां मोक्षाङ्गत्वे विरोधाभावात् ।
चरणपडिवत्ति हेऊ धम्मकहा कालि दिक्खमादीया ।
दविए दंसण सोही दंसण सुद्धस्स चरणं तु ॥१॥ छाया-चरणप्रतिपत्तिः हेतुः धर्मकथानुयोगः काले गणितानुयोगे दीक्षादीनि ।
व्रतानि शुद्ध गणितसिद्धे प्रशस्ते काले गृहीतानि प्रशस्त फलानि स्युः॥१॥ परमार्थ को और स्वपर सिद्धान्त रहस्य को जानकर पूर्वोक्त अष्टविध कर्म क्षयोपशम के द्वारा उत्पन्न होने वाली सकल तत्व स्वरूप को बतलाने वाली द्रव्यगुण पर्यायों के विषयों को जानने वाली विशदप्रज्ञा को प्राप्त कर प्रवचन अनुयोग करने में यतियों को प्रयत्नकरना चाहिये, इस अनुयोग द्वारसूत्र को आवश्यक का अनुयोगरूप होने से द्रव्यानुयोग के अन्तर्गत समझना चाहिये, जम्बूद्वीपप्रज्ञप्तिरूप प्रस्तुत शास्त्र को क्षेत्र प्ररूपणात्मक होने से गणित साध्य क्षेत्र प्ररूपण की तरह गणितानुयोग में अन्तर्भाव समझना चाहिये, यह जम्बूद्वीपप्रज्ञप्ति गणितानुयोगात्मक ोने से साक्षात् मोक्षमागेभूत रत्नत्रय का अनुपदेशक है इसलिए चरण करणात्मकाचारादि शास्त्रों की तरह यह मोक्ष का अङ्ग नहीं माना जा सकता ऐसी शङ्का नहीं करनी चाहिये क्योंकि साक्षात् मोक्षमार्गका उपदेशक नहीं होने पर भी तदपकारी होने से परम्परया शेष तीन अनुयोगों को भी मोक्षका अङ्ग मानने में कोई विरोध नही माना जा અષ્ટવિધ કર્મયોપશમ દ્વારા ઉ૫ન્ન થનારી સકલ તત્ત્વ સ્વરૂપને બતાવનારી, દ્રવ્યગુણ પર્યાના વિષયને જાણનારી, વિશદ પ્રજ્ઞાને પ્રાપ્ત કરીને પ્રવચન-અનુગ કરવામાટે યતિઓએ પ્રયત્ન કરવા જોઈએ આ “અનુગદ્વાર સૂત્ર આવશ્યકનાજ અનુગ રૂપ છે, એવું માનીને-દ્રવ્યાનુયેગની અંદર જ એનો અન્તર્ભાવ માનવો જોઈએ. જમ્બુદ્વીપ પ્રજ્ઞપ્તિરૂપે પ્રસ્તુત શાસ્ત્ર ક્ષેત્ર પ્રરૂપણમક હોવાથી, ગણિત સાધ્ય ક્ષેત્ર પ્રરૂપણાની જેમ ગણિતાનુગમાં અન્તર્ભાવ સમજ જોઈએ. આ “જમ્બુદ્વીપ પ્રજ્ઞપ્તિ’ ગણિતાન
ગાત્મક હોવાથી સાક્ષાત્ મેક્ષમાર્ગભૂતરત્નની અનુપદેશક છે, એથી ચરણ કરણાત્મકાચારાદિ શાની જેમ આ મોક્ષ નથી એવી શંકા કરવી યોગ્ય ન ગણાય. કેમકે આ સાક્ષાત મોક્ષમાર્ગેપદેશિક ન હોવા છ-એ, તદુપકારી હોવાથી, પરંપરા શેષ ત્રણ અનુયોગેને પણ મોક્ષ માટે અા રૂપ ગણવામાં ડાઈ પણ જાતનો વિરોધ હોઈ શકે નહિ. ४j ५ छे.-"चरण रडियति हेऊ" त्यादि यथानुयो। य२ प्रतिपत्तनात