________________
११ पुरोहित - समुद्देशः ।
अथ पुरोहितसमुद्देशः, तत्र पुरोहितलक्षणमाहपुरोहितमुदितोदितकुलशीलं षडंगवेदे दैवे निमित्ते दंडनीत्यामभिविनीतमापदां देवीनां मानुषीणां च प्रतिकर्तारं कुर्वीत ॥ १ ॥
टीका — कुशलं (?), कस्मिन् ? षडंगे वेदे तथा दैवे ज्योतिःशास्त्रे, निमित्ते उत्पातदर्शने, तथा दंडनीत्यां च इत्थंभूतं पुरोहितं कुर्वीत | तथा च शुक्रः
दिव्यान्तरिक्ष भौमानामुत्पातानां प्रशान्तये ।
तथा सर्वापदां चैव कार्यो भूषैः पुरोहितः ॥ १ ॥
अथ राज्ञा मंत्रि-पुरोहिताभ्यां यत्कृत्यं तदाह
राज्ञो हि मंत्रिपुरोहितौ मातापितरौ, अतस्तौ न केषुचिद्वाञ्छितेषु विस्तरयेत् ॥ २ ॥
I
टीका- न निराशौ कार्यो । केषु ? वाञ्छितेषु । किंविशिष्टेषु ? केषुचित् समस्तेष्वपि । हि यस्मात् तौ मातृपितरौ, अतस्तौ नातिक्रमेत् ।
तथा च गुरु:
--
समौ मातृपितृभ्यां राज्ञो मंत्रीपुरोहितौ । अतस्तौ वाञ्छितरथैर्न कथंचिद्विस्तरयेत् ॥ १ ॥
अथ दैवीनां मानुषीणां चापदां स्वरूपमाह -
अमानुष्योऽग्निवर्षमतिवर्षं मरकी दुर्भिक्षं सस्योपघातो जंतुसर्गो व्याधिभूतपिशाचशा किनी सर्पव्याल मूषकाचे त्यापदः ||३||
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org