________________
अपि च
चतुर्थोऽध्यायः ।
सप्ताहादोषधं केचिदाहुरन्ये दशाहतः । के चिल्लवनभुक्तस्य योज्यमामोल्बणेन तु ॥
एतेन द्विपदसङ्गाच्चतुष्पदसङ्गस्य बहुतरापायत्वं समर्थितम् । पादद्वयोपेतो हि यथपकरोति तर्हि पादचतुष्टयोपेतस्तद्विगुणमपकुर्यादित्युक्तिलेशः ।
२८३
अचेतनसङ्गाच्चेतनसङ्गस्य बाधाकरतरत्वमाचष्टे -
यौनमौखा दिसंबन्धद्वारेणाविश्य मानसम् ।
या परिग्रहचित्त्वान् मध्नाति न तथेतरः ॥ १२४ ॥
यथा मध्नाति व्यथयति । कोसौ ? चित्त्वान् चेतनावान् परिग्रहः । किं तत् ? मानसं मनः पुंसाम् । किं कृत्वा ? आविश्य गाढमाक्रस्य । केन ? यौनेत्यादि । योनेरागतो यौनः सोदर्यादिसंबन्धः । मुखादागतो मौखः शिष्यादि संबन्धः । आदिशब्देन जन्यजनकत्व पोष्य पोषकत्वभोग्यभोक्तृभावादिसंबन्धा यथास्वमवसेयाः । यौनश्च मौखश्च यौनमौखौ । तावादी येषां ते यौनमौखादयः । ते च ते संबन्धाश्च । त एव द्वारं प्रवेशहेतुत्वात् । न मनाति । कोसौ ? इतरोऽचेतनः परिग्रहः । किं तत् ? मानसम् । कथम् ? तथा चेतनादचेतनोऽल्पं दुःखयतीत्यर्थः । तत एवास्य पश्चान्निर्देशः ।
I
އށނ
अथ दशभिः पचैरचेतनपरिग्रहं दूषयितुकामः प्राक्तावत्तदधिष्ठानत्वाडहस्य दोषानुद्भावयति
पञ्चशूनागृहाच्छ्रन्यं वरं संवेगिनां वनम् । पूर्व हि लब्धलोपार्थ मलब्धप्राप्तये परम् ।। १२५ ।।
"कण्डनी पेषणी चुल्ली उदकुम्भः प्रमार्जनी । पञ्च शूना गृहस्थस्य तेन मोक्षं न गच्छति ॥"
Jain Education International
1
वरं श्रेष्ठं भवति । किं तत् ? वनम् । किंविशिष्टम् ? शून्यं विविक्तम् । केषाम् ? संवेगिनां संसारभीरूणाम् । कस्मात् ? गृहात् । किंविशि ष्टात् ? पश्चशूनात् ।
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
