________________
मनोबलं प्रवर्धते
१. बहिस्तनानि द्रव्याणि, मित्त्वा चान्तर्दशा स्वयम् ।
जीवनं पश्यतो नित्यं, मनोबलं प्रवर्धते ।। २. मन्दं मन्दं श्वसन योऽस्ति, सोहमित्यात्तभावनः ।
परात्मानुभवस्तस्य, मनोबलं प्रवर्धते ॥ ३. यस्मिन् प्रवर्तते वायुः, चित्तं तत्रैव वर्तते ।
शरीर-मनसोरैक्ये, मनोबलं प्रवर्धते ।। शिथिलीकरणं साधु, जागरूकत्वसंयुतम् ।
नित्यमभ्यस्यतो नूनं, मनोबलं प्रवर्धते ॥ ५. आहारे वर्जयन् नित्यं, अपोषण-कुपोषणे ।
शरीरं वाहयेत् तस्य, मनोबलं प्रवर्धते ।।
६. संयतं चापि निद्राति, जागर्ति चापि संयतम् ।
सततं यतमानस्य, मनोबलं प्रवर्धते ।। ७. एकत्वानुभवो दीर्घ, एकान्ते वासमिच्छतः ।
अव्यस्तानुभवस्तस्य, मनोबलं प्रवर्धते ।।
८. शब्दादिविषये तावद, इन्द्रियाणामगोचरे ।
चित्तं प्रवर्तते तस्य, मनोबलं प्रवर्धते ।।
६. ऊर्जाकेन्द्रे कृतध्यानः, सूर्यातपं च
प्राणशक्तेः प्रकर्षेण, मनोबलं
सेवते । प्रवर्धते ।।
नियत्यां पुरुषार्थेऽपि, चिन्तने चाप्यचिन्तने । विश्वासो वर्तते तस्य, मनोबलं प्रवर्धते ।।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org