Raghuvilasa Natakam

SR No.: 002799
Original Sutra Author: Ramchandra Mahakavi
Publisher: Bharatiya Vidya Bhavan
Publication Year: 1982
Total Pages: 102
Language: Sanskrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari & Literature
File Size: 6 MB

Page 56

रघुविलासनाटकम् - चतुर्थोऽङ्कः।
( ततः प्रविशति कुन्देन विधृतसन्दानितो वानरः । ) रावणः - अरे कुन्द ! किमिदम् ? । कुन्दः - देव ! लङ्कारक्षकेण व त्रायुधेन शवरप्रणिधिरयं प्रेपितः । रावणः- अरे बलीमुख ! किमर्थं लङ्कायां भ्राम्यसि ?। वानरः-( सकम्पम् ) भट्टा : सुग्रीवेण शीदापासं पेसिदे हगे । रावणः-किमर्थम् ? ।
वानरः- कुमालकुम्भकण्णेण लामस्म सिरं कट्टिदं, तदो दे लावणाणुसलणं उचिदं ति कहिंदुं पेसिदे हगे।
रावणः - ( सरोपमित्र ) किमर्थं कुम्भकर्णपराक्रमशशाङ्कस्य कलङ्कपङ्कशङ्काजनक शबरशिरःखण्डनं सदसि प्रपञ्चयसि ? । ( कलकण्ठं प्रति ) औचितीनदीष्णबुद्धिरिख कपिकेतुः । ( वानरं प्रति ) अरे ! सर्वकर्माणबुद्धिनाऽपि कपिकेतुना बनेचरावनुसृतो? ।
वानरः - खमेदु एगं अवलाधं कविवइणो लंकापलमेसले । रावणः - न वयमात्मीयानां कुम्भदासानामपराधांश्चेतसि व्यवस्थापयामः ।
सीता-ही अजउत्त! हा भुवर्णकमल! कहिं सि? देहि मे पडिययणं । (मूर्छामभिनयति ।)
त्रिजटा- ( अपवार्य ) पियंसहि ! कीस आउला भवसि ? मायाविणो रक्खसा, ता निरूवेहि पञ्जवसाणं ।
रावणः -- आकाशे ) अर पिङ्गलक ! वराको वनेचरः किमर्थं कुमारेण कवन्धावशेषः कृतः ? । नियव्य कथं नास्माकमुपनीतः ? |
(प्रविश्य) पिङ्गलकः- देव ! लघीयान् बनेचरो नियत्र्य समानीतोऽस्ति ।
( ततः प्रविशति बद्धो लक्ष्मणः । । रावणः - अरे शवर ! प्रत्यभिजानासि युवतिमेताम् ?। लक्ष्मणः (सबा पम् ) देव ! प्रत्यभिजानामि रामभद्रकलत्रमेताम् ।
सीता ( सवाप्पम् ) तिर्थडे ! वच्छं लक्खणं पिक्खिय दाणि अहं सुहेण जहासमीहिदं करइस्सं ।
१) भत्तः ! सुनावण सीतापावं ग्रेषितोऽहम् । २) कुमारकुम्भकर्णन रामस्य शिरः कर्तितम् , ततम्ने रावणानुसरणं उचितं इति कथयितुं प्रपितोऽहम् । ३) क्षमयतु एकं अपराध कपिपतेः लङ्कापरमेश्वरः । ४) हा आर्यपुर ! हा भुवन कमल ! कुत्रासि ? दहि मे प्रतिवचनम् । .) प्रियसम्वि ! कस्मादाकुला भवसि ? मायाविनो राक्षसाः, नद निरूपय पर्यवसानम् । ६) बिजट ! बम लक्ष्मण प्रेक्ष्य इदानीं अहं सुखेन यथासमीहितं करिष्ये।