________________
॥ दितीयो विमर्शः॥ ____ हवे ग्रहोनां स्थान, दिशा, काळ, चेष्टा, दृष्टि तथा स्वानाविक बळ ए नामनांब प्रकारनां बळने कहे . तेमां प्रथम स्थानवळ कहे .
ते स्थानबलिनो मित्रस्वगृहोच्चनवांशगाः।
__ स्त्रीराशिविन्मुभृगुजौ पुराशिषु पुनः परे ॥ २७ ॥ अर्थ-ते सर्वे ग्रहो मित्रना घरमां, पोताना घरमां, पोताना उच्च स्थानमां (मित्रना उच्च स्थानमां, मित्रना नवांशमां) अने पोताना नवांशमा रह्या होय तो ते बळवान् बे. स्त्री राशिमां चंड अने शुक्र बळवान् , तथा बीजा पांच ग्रहो पुरुष राशिमां बळवान् बे. अहीं गृह (घर ) शब्दना उपलक्षणथी मूळ त्रिकोण पण लेवानो ने. ते विषे त्रैलोक्यप्रकाशमां कडं वे के-"मित्र ५ स्वर्द १० त्रिकोणो १५ च्चे २० फलं दत्तेहिवृद्धितः" “मित्रना स्थानमा रहेलो ग्रह एक पादनु एटले विंशोपकनी अपेदाए पांच वसानुं फळ
आपे, पोताना स्थानमा रहीने बे पादनुं एटले दश वसानुं फळ आपे बे, त्रिकोणमा रह्यो होय तो त्रण पादनुं एटले पंदर वसानुं फळ आपे बे, अने उच्च स्थानमा रह्यो होय तो चारे पादनुं एटले वीशे वसानुं फळ आपे बे."आगल कहेवामां आवनार अधिमित्रांशमां वर्गोत्तमांशमां अथवा लग्नना नदितांशमा रहेलो ग्रह बळवान् , ए तो स्फुट ज .
। इति स्थानबलं ।
हवे दिग्वळ कहे .लग्नायु(व्युत्क्रमकेन्डाख्यदिक्कु प्राच्यादिषूद्दलाः।
जीवझौ १ जास्करमाजौ ५ शनिः ३ सितसितद्युती ४ ॥॥ अर्थ-वग्नथी आरंजीने उत्क्रम ( पश्चानुपूर्वीना क्रम )श्री केन्द्र नामनी पूर्वादिक दिशामां अनुक्रमे गुरु अने बुध, रवि अने मंगळ, शनि, तथा शुक्र अने चंज बळवान् वे. नावार्थ ए वे के-उत्क्रमश्री के स्थान लेतां पहेलु, दशमुं, सातमुं अने चोथु स्थान आवे. तेथी पहेलुं ( लग्न ) स्थान ए पूर्व दिशा अश, तेमां गुरु अने बुध वळवान् बे. दशमुं स्थान दक्षिण दिशा, तेमां रवि अने मंगळ वळवान् बे. सातमुं स्थान पश्चिम दिशा, तेमां शनि बळवान् बे, तथा चोथु स्थान उत्तर दिशा, तेमां शुक्र श्रने चं बळवान् . श्रा केन्द्र स्थानना श्रांतरामां जे अगीयारमुं अने बारमुं विगेरे बबे स्थानो रह्यां ने तेने अग्नि खूणा विगेरे चार विदिशा जाणवी अने तेमर्नु पूर्वादिकनी जेवं ज फळ जाणवू, केमके विदिशा दिशाउने ज अनुसरे बे.
। इति दिग्बलं ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org