________________
६४
'सदसतोवैधात् कार्ये सदसत्ता न' [९।१२] इति सूत्रं चन्द्रानन्दाभ्युपगते सूत्रपाठे एवोपलभ्यत इत्यपि चन्द्रानन्दाभ्युपगतसूत्रपाठस्य प्राचीनत्वं द्रढयति ।
सप्तमे परिशिष्टे संस्कृतभाषायां विलुप्तानां प्रमाणसमुच्चयादिबौद्धग्रन्थानां भोटभाषानुवादेषु यावान् वैशेषिकदर्शनसम्बद्धोंऽश उपलभ्यते स संस्कृतभाषायां परिवोपन्यस्तः । प्राचीनवैशेषिकमतपरिज्ञानायास्य विशेषत उपयोगः । एतत् परिशिष्टं प्राचीनबौद्धन्यायरसिकानामपि भृशमुपयोगि। एतच्च महता परिश्रमेणास्माभिः सङ्कलितम् । भोटभाषाध्ययनमेव ताबदसुकरम् , भोटदेशीयग्रन्था अप्यतिदुर्लभाः, गुरुदेवानां सततं प्रयत्नेनेतस्ततोऽनेकैर्वर्षेः England, America, Europe, Japan आदिदेशेभ्यो महता प्रयासेन Microfilm. Photograph आदिरूपेण ते लब्धाः , तदनु संस्कृते परिवर्तनमप्यपरिमितकष्टसाध्यम् । योऽस्यानुभवी स एवैतत् कष्टं कल्पयितुमपि शक्नुयात् । अपरिमितश्रमसाध्यमेतत् कार्य केवलं तत्रभवतां परमात्मस्वरूपानां गुरुचरणानां कृपयैव लाघवेन सम्पन्नमिति निश्चयोऽस्माकं चेतसि । गुरुचरणानां साहाय्येनाशीर्वचसा चास्माभिः कृतं भोटभाषाध्ययनमित्थं फलेग्रहित्वमापन्नं दृष्ट्वा बाढं सन्तुष्यति नश्चेतः।
अष्टमे परिशिष्टे षड्दर्शनसमुच्चयाद्यनुसारेण वर्णितं वैशेषिकानां लिङ्गदेवतादिस्वरूपं वैशेषिकैतिहरसिकानामानन्दप्रदं भविष्यतीत्याशास्महे । उपकारस्मृतिः
एवं विविधैः परिशिष्टैरलङ्कृत्य ग्रन्थोऽयं विदुषां पुरतः प्राकाश्यं नीयते । अत्र च यैर्महाभागैर्विविधरूपेण साहाय्यमनुष्ठितं तेषां नामान्यनुस्मरामः ।
मुनिराजश्रीपुण्यविजयमहोदयैर्वर्षाष्टकात् पूर्व सूत्रपाठेन सहितायाश्चन्द्रानन्दरचितवृत्तेरादर्शोऽस्मदन्तिके प्रेषितः । तदुपयोगितां विभाव्य Gaekwad's Oriental Seriesमध्येऽस्य सम्पादनकर्मणि वयं प्रवृत्ताः। एवं च सर्वेऽपि वैशेषिकशास्त्ररसिकाः प्राचीनग्रन्थान्वेषणविशारदैरेतैर्मुनिमहामागैनितान्तमुपकृताः ।
Walter H. Maurer इत्येतेषां प्रयत्नेन The Library of Congress, Washington, U.S.A. इत्यतोऽनेके C. ed. भोटभाषानुवादाः Microfilm रूपेणास्माभिर्लब्धाः । Prof. Dr. E. Frauwallner Vienna इत्येतेषां सौहार्दात् प्रयासादेव च प्रमाणसमुच्चयवृत्तेः कनकवर्मकृतस्य P. ed. भोटभाषानुवादस्य प्रतिकृतयः Photographs लब्धाः । Prof. Dr. Yensho Kanakura तथा Prof. Hakuyu Hadano (Japan) इत्येतेषां सौजन्यात् प्रमाणसमुच्चयटी काया
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org