SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 324
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ ६९-७० ] षष्ठः सर्गः ३०१ अधरं रसालरसिकः पीत्वा तव गुणविवेचनाकृषिकः । कुर्यात् कौतुकतस्तन्नामव्यत्ययमथो शस्तम् ॥ ६९ ॥ अधरमिति । रसालानामाम्राणां रसिक आस्वादनशीलः, वङ्गदेशे तबाहुल्यात्, स पुनस्तवाधरोष्ठं निपीय तयो रसालाधरयोमिथो गुणस्य माधुर्यस्य विवेचना न्यूनाधिक्यनिर्णयस्तस्य कृषिको निकष इव भवन्, तवाधरमेवाधिकमधुरं विनिश्चित्य तयो मव्यत्ययं संज्ञापरिवर्तनं कौतुकतः कुतूहलेन शस्तं सम्मतं कुर्यात् । रसाल्लाति संगृह्णातीति रसालः स्वाविष्ट इति, अधरश्च नीचो गुणहीन इत्यर्थशक्त्या तवाधरमेव रसालं, रसालं त्वधरमिति व्यत्यस्येदित्याशयः ॥ ६९ ॥ एतद्गुणानुवादादासादितसम्मदेव सा तनया । हसितवती तत्समये तदवज्ञानैकहेतुतया ॥ ७० ॥ एतदिति । एतस्य नृपस्य गुणकीर्तनादासादितः प्राप्तो यः सम्मद आनन्दो यया सैवम्भूतेव सा बाला तत्समये तस्यावज्ञानमेवैको हेतुस्तस्य भावस्तया हसितवती अहसत् ॥ ७० ॥ तो वैरियोंके मस्तकपर भय पैदा करता है और रंगस्थल (सुरतशाला ) में युवतियोंके स्तनोंपर औन्नत्य, स्फूर्ति पैदा करता है ।। ६८ ॥ अन्वय : अथो रसालरसिकः गुणविवेचनाकृषिकः तव अधरं पीत्वा कौतुकतः शस्तं तन्नामव्यत्ययं कुर्यात् । अर्थ : यह आमोंको चूसनेवाला राजा, जो कि गुणोंकी तर-तमताके विषयमें कुशल है, तेरे अधरका पानकर 'अधर' और 'रसाल' का 'नाम' परस्पर बदल दे ( रसालको 'अधर' कहे और तेरे होठको 'रसाल' ), इसे मैं प्रशस्त समझती अन्वय : एतद्गुणानुवादात् आसादितसम्मदा इव सा तनया तत्समये तदवज्ञानैकहेतुतया हसितवती। अर्थ : इस राजाका इस तरह गुण-वर्णन सुनकर मानो यह दिखाती हुई कि मैं बड़ी प्रसन्न हो उठी हूँ, उसकी अवज्ञा करनेके लिए राजकुमारी सुलोचनाने हंस दिया ।। ७०॥ Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org
SR No.002756
Book TitleJayodaya Mahakavya Purvardha
Original Sutra AuthorN/A
AuthorBhuramal Shastri
PublisherDigambar Jain Samiti evam Sakal Digambar Jain Samaj
Publication Year1994
Total Pages690
LanguageSanskrit, Hindi
ClassificationBook_Devnagari & Literature
File Size14 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy