Anekantajaypataka Swopagnya Tika

SR No.: 002732
Original Sutra Author: Haribhadrasuri
Publisher: ZZZ Unknown
Total Pages: 288
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari & Philosophy
File Size: 13 MB

Page 244

२५२
अनेकान्तजयपताकाभेदमन्तरेण हेत्वभेदतः फलभेदासिद्धः ।।
- आह- अस्तु दोषजं वस्तुत्वमस्याः कल्पनायाः । शङ्खपीतादिप्रति. भासतुल्यं तु तद् वस्तुत्वम् , संस्थानादितत्वनिश्चयकल्पा तु स्वसंवि. त्तिरिति । एतदाशङ्कयाह- यदि नामवं, ततः किम् ? इति वा: च्यम् । विकल्पज्ञानस्याप्यभ्रान्तता। एतदाशङ्कयाह-एवमपि का भवत इष्टसिद्धिः ? । ननु ततः अभ्रान्तायाः स्वसंवित्तेः, तत्त्वनी तिभाव इतीष्टसिद्धिः । एतदाशङ्कयाह- अनिश्चयात्मिकायाः स्वसं वित्तेः, कथमसौ तस्वनीतिभावः ? । हन्त ! कल्पनानुवेधात् । एत दाशङ्कयाह- स खलु कल्पनानुवेधः, नित्यत्वादिकल्पनयाऽपि सह, इति विपक्षसाधारणत्वात् कारणात्, 'नेष्टसिद्धयर्थमेव' इति कृत्वाऽयुत्त एवेति न किञ्चिदनेन । अभ्युच्चयमाह- न च निरंशवस्तुवादिनः परस्य, यथोक्तकल्पनैव संभवति । कुत इत्याह- तदेकस्वभावत्वेन निरंशवस्तुन एकस्वभावत्वेन हेतुना, कल्पनाबीजायोगात् । अयोगश्चं स्वभावभेदमन्तरेण प्रक्रमादविकल्पज्ञानवस्तुनः, हेत्वभेदतः कारणात फलभेदासिद्धेः । फलभेदश्चादिकल्पज्ञानात् कल्पनेति भावनीयम् ॥ . भवतोऽपि कथमेकं भ्रान्ताभ्रान्तम् ? इति चेत् । चित्रस्वभाः वत्वेन तथात्वाविरोधात्, तत्त्वत एकत्वासिद्धेः, दोषसामोपर योगात् , अविगानतस्तथा तत्पतीतेरिति । अतो निर्विकल्पकवद विकल्पकमप्यक्षव्यापारानुसारि यथावस्थितवस्तुविषयमविगा नतः स्पष्टतुल्यविनिश्चयं सत्क्षयोपशमजन्म बाधविज्ञानरहितमव गमादिफलमभ्रान्तमेष्टव्यम् ; अन्यथोक्तवत् तत्तत्त्वनिश्चयाभावः। इति विकल्पकत्वेऽपि न भ्रान्तमधिकृतविज्ञानमिति । अतः सा मान्यविशेषरूपवस्तुसिद्धिरिति । - भवतोऽपि कथमेकं प्रक्रमात् कामलिशङ्खपीतज्ञान, भ्रान्ताभ्रान्तम इति चेत् । एतदाशङ्कयाह- चित्रस्वभावत्वेन अधिकृतज्ञानस्य, 1 थात्वाविरोधाद् भ्रान्ताभ्रान्तत्वाविरोधात्, तत्त्वतः परमार्थेन, एकत्वा सिद्धेरेकानेकत्वादित्यर्थः । हेतुभेदमाह- दोषसामोपयोगा।