________________
१३२
अनेकान्तजयपताकातथाव्यवसाय ऐक्येन व्यवसाये, निमित्तं नीलपीतयोरिव । भ्रान्त वायमपरो विकल्प इति चेत् । एतदाशङ्कयाह- तदन्येत्यादि । तस्मा। भ्रान्तादन्योऽभ्रान्त एवंविध उभयविषयस्तस्य भावे सति,कथं न रयोः सविकल्पाविकल्पविज्ञानयोः, भेदव्यवसायस्तदन्येन?, न ह्यन स्मिन् सत्यरूपेऽसत्यस्य भ्रान्ततेति हृदयम् । व्यवसाय एवं चेद् अन्येनेतरयोः। इत्येतदाशङ्कयाह- नेत्यादि । न नैतदेवम् , तथ युक्तयनुभवाभावेन हेतुना, वाङ्मात्रत्वादर्थशून्यत्वादधिकृतवचसः युक्त्यभावश्चेह ' स्खलक्षणसामान्यलक्षणयोरेकत्राप्रतिभासनात् , अन भवस्य चासंकीर्णोभयग्राहिणोऽभावादिति । एतेनेत्यादि । एतेना नन्तरोदितेन दूषणजातेन 'अन्यत्राऽनयोयोगपद्येऽपि भेददर्शनात्' इत्य दि पूर्वपक्षोक्तं, प्रत्युक्तं निराकृतम्। कुत इत्याह- तत्त्वतः परमार्थतः, ल्ययोगक्षेमत्वादिति ॥
किञ्च, अनयोभिन्नविषयत्वेन तथापि जन्माऽयुक्तम् , अन्यद र्शनस्यान्यविकल्पानिमित्तत्वात् , निमित्तत्वे वाऽतिप्रसङ्गात्, नी लदर्शनादपि पीतादिविकल्पापः, तदभावप्रसङ्गात् , निश्चयब लाद्धि तद्भावसिद्धिः, स चेदन्यदर्शनादप्यन्याविषयः, अप्रमा णिकाऽन्यसत्तेति विश्वस्य नीलमात्रतापत्तिः। भिनदर्शनविषया पीतादय इति चेत् । न, तेषामनिश्चयात्मकत्वेन तथातानधिगते। न च तनिश्चयात् तदधिगतिर्युक्ता, तस्यान्यतोऽपि भावेन तत्प तिबन्धासिद्धः। स पारम्पर्येण तद्दर्शनसामोद्भूत एव, सदा ऽतद्दर्शिनोऽभावादिति चेत् । न, इत्थं सर्वत्रानाश्वासेनाऽसमञ्जस त्वापत्तेः, सनिहितार्थदर्शनबलोत्पन्ननिश्चयादपि पारम्पर्येणार्थी न्तरदर्शनशक्तिजत्वाऽऽरेकातः प्रवृत्त्याद्ययोगात्। समानविषययो पुनरनयोर्भावस्तथा भवन्नपि न नो बाधायै, अक्रमेणाऽप्रवृत्तः एवं च 'अतीताद्यर्थगतविकल्पेनापीन्द्रियज्ञानतो रूपादिग्रहणसि द्धेः' इत्यादि यावद् 'भिन्नजातीयत्वात्' इत्येतद् व्युदस्तमवसेयम्। अक्रमप्रवृत्तावतीतादिविकल्परूपादिग्रहणयोरस्य साफल्योपप
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org