SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 232
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ गुण ये कहे गए हैं - १. सुस्वर २. सुताल ३. सुपद ४. शुद्ध ५. ललित ६. सुबद्ध ७. सुप्रमेय ८. सुराङ्गना ९. रम्य १०. सम ११. सदर्थ १२. हृष्ट १३. सुकाव्य १४. सुयमक १५. सुरक्त १६. सम्पूर्ण १७. सालंकार १८. सुभाषाभव्य १९. सुसंधिकव्युत्पन्न २०. गंभीर २१. स्फुट २२. सुप्रभ २३ सुग्रह २४. अग्राम्य २५. कुंचितकम्पित २६. समायात २७. ओज २८. प्रसन्नस्थित २९. सुखस्थायक ३०. द्रुत ३१. मध्य ३२. विलम्बित ३३. द्रुतविलम्बित ३४. गुरुत्व ३५. प्राञ्जलत्व ३६. उक्तप्रमाण। एकया किलकुलाङ्गनागुण-श्रेणिवर्णनकृता व्यधायि सा । कोशमाशु मम तात्त्विकं कदा - ऽऽदत्तसेयमिति संशयास्पदम् ॥ ७३ ॥ अर्थ :- कुलीन अङ्गनाओं की गुणश्रेणि का वर्णन करने वाली एक स्त्री ने इस मेरी सखी ने तात्त्विक कोश शीघ्र कब ग्रहण किया, इस प्रकार संशय का स्थान किया था। विशेष नायिकाओं के, कुलाङ्गनाओं के ये ३२ गुण होते हैं - १. सुरूपा २. सुभगा ३. सुवेषा ४. सुरतप्रवीणा ५. सुनेत्रा ६. सुखाश्रया ७. विभोगिनी ८. विचक्षणा ९. प्रियभाषिणी १०. प्रसन्नमुखी ११. पीनस्तनी १२. चारुलोचना १३. रसिका १४. लज्जान्विता १५. लक्षण युक्ता १६. पठितज्ञा १७. गीतज्ञा १८ . वाद्यज्ञा १९. नृत्यज्ञा २०. सुप्रमाणशरीरा २१. सुगंधप्रिया २२. नीतिमानिनी २३. चतुरा २४. मधुरा २५. स्नेहवती २६. विषमर्षती २७. गूढमन्त्रा २८ . सत्यवती २९. कलावती ३०. प्रज्ञावती ३१ गुणान्विता ३२. शीलवती । स्वेशसौहृदमवेत्य तन्मुख- स्यागतैः शरणमन्तरिक्षतः । भास्करोदयभयादिवोडुभिः, काप्यरंस्त शुचिरत्नकन्दुकैः ॥ ७४ ॥ अर्थ :सुमङ्गला के मुख की चन्द्रमा से मित्रता जानकर कोई स्त्री पवित्र (पद्मराग, स्फटिक, वैडूर्य, चन्द्रकान्त प्रभृति) रत्नों की गेंदों से सूर्य के उदय के भय से अन्तरिक्ष से शरण में आए हुए मानों नक्षत्र हों, इस प्रकार मन बहलाने लगी । · नकारे नष्ट सर्वस्वं यकारे घातमेव च। हकारे हरति लक्ष्मीं तस्माद्गीतं न धारयेत् ॥ - को बली जगति कः शुचापदं, याचितो वदति किं मितम्पचः । कीदृशं भटमनः सुरेषु को, भैरवस्तव धवश्च कीदृशः ॥ ७५ ॥ प्रश्नसन्ततिमिमां वितन्वतीं, काञ्चनग्लपितकाञ्चनच्छविः । नाभिभूत इति सैकमुत्तरं, लीलयैव ददति व्यसिस्मयत् ॥ ७६ ॥ [ जैन कुमारसम्भव महाकाव्य, सर्ग - १० ] Jain Education International For Private & Personal Use Only युग्मम् (१५५) www.jainelibrary.org
SR No.002679
Book TitleJain Kumarsambhava Mahakavya
Original Sutra AuthorN/A
AuthorJayshekharsuri
PublisherPrakrit Bharti Academy
Publication Year2003
Total Pages266
LanguageSanskrit, Hindi
ClassificationBook_Devnagari & Literature
File Size12 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy