________________
संशयस्य ज्ञानत्वम् ।
मपि हि शुद्धाशुद्ध विमध्यभेदाद्वैचित्र्यमेतत्तस्मान्मतिबहुत्यमुक्तम् । एतदेवोभयनिमित्तोकर्मापकर्पीभेदाद भूयो भिद्यमानमानन्य भजत इति ।।३१०॥
इह संसयादणंतभावातोऽवग्गहादओ गाणं ।
अणुमाणमिवाह ण संसयादिसम्भावतो तीसे ॥३११॥ इह सं० गाहा । इह ज्ञानमवग्रहादयो विज्ञानमयत्वे सति संशयविपर्ययानध्यवमायाऽनन्तर्भावादनुमानवत । आह--न, संशया दिसद्भावाद वग्रहादिपु ॥३११।। कथम् :-- ___णणु संदिद्धे संसयविवज्जया संसयोऽ[२२-६० चेहा वि ।
बच्चासो वा णिरिसतमवग्गहोऽणज्झवसितं तु ॥३१२॥
णणु गाहाः। ननु संदिग्धमवगृह्णातीत्यादि यत्तत्संशयः । तत्रैव च संदिहानस्य विपर्ययोऽपि स्यात् । अथवा ईहादि संशय एव। अथवा यत्परधम्मैंविमिश्रितमुक्तं स विपर्ययः । निश्चयावग्रहश्चानध्यवसायः ॥३१२॥
इह सज्झमोग्गहादीणं संसयादित्तणं तध वि णाम ।।
अन्भुवगंतुं भण्णति णाणं चिय संसयादीया ॥३१३ इह गाहा । साध्यमवग्रहादीनां संशयादित्वैम् । अस्तु वा संशयादिभावमभ्युपगम्योच्यते---- ज्ञानमेव हि संशयादयः । ॥३१३॥ कुतः ?
वत्स्स देसगमकत्तभावतो परमय पमाणं व । किध वत्थुदेसविण्णाणहेतवो मुणसु तं धोच्छं ॥३१४॥
वत्थुस्म गाहा । वस्त्वेकदेशगमकत्वात् । इह यद्वस्तुनः खल्वेकदेशगमकं तत् ज्ञानं दृष्टं यथा परमतं प्रमाणं निर्णय इत्यर्थः कथं पुनर्वस्त्वेकदेशविज्ञानहेतवः संशयादय इत्युच्यन्ते ! वक्ष्यामः---- ॥३१४।।
इध वत्थुमत्थवयणादिपज्जयाणंतसत्तिसंपण्णं ।
तस्सेगदेसविच्छेतकारिणो संसयातीया ॥३१५॥
[इध गाहा] । इह वस्तु अर्थवचनस्वपरपर्यायानन्तकलापप्रचितरूपमुक्तम् । तस्यैकदेवाविच्छेदकारिणः संशयादयोऽन्यथा तत्प्रसूतिरेव न स्यात् ॥३१५॥ । तेसु को हन । २ °ह वेहा जे त । ३ पि न स्यात् इतिप्रतौ । ५ द्विस्व इति प्रतौ । ५ मयप्पमा को हे। ६ मुणसु को। . °च्यन्तोव इतिप्रतो ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org