________________
विशेषावश्यकभाष्ये 'योवमितं णावायो संखायिविसेसणं अवायो ति । तभेतावेरखातो गणु थोवमितं पि णावायो ॥२५॥
थोव० गाहा । स्यान्मतिरिति स्तोकमिदं शब्दोऽयमित्यतो नावायः । किं तहिं ! शालः शाङ्गोऽवायमित्यादि विज्ञानमवाय इति । ननु तदेतदानन्त्यापेक्षया शङ्खशब्दादिविशेषविज्ञानमप्यतिस्तोकमिति कृत्वा नावाय इत्यवायाऽभावप्रसङ्गः ॥२५४॥
इय मुबहुणा वि कालेण सबभेतावधारणमसज्झं ।
जैत्य हवेज्जावायो सन्चो च्चिय उग्गहो णाम ॥२५५॥
इय गाहा । यस्मादेवं सर्वायुषापि वस्तुतः सर्वभेदावधारणमशक्यं यत्रावायव्यपदेशः स्यात् । अतोऽवायस्याऽभावात् सर्व एवायमवग्रह इति प्राप्नोति ॥२५५॥
[१८-द्वि]किं सदो किमसदो तऽणीहिते सद्द एव किध जुत्तं । अध पुष्ववमीहितूणं सद्दे त्ति मतं तई पुव्वं ॥२५६॥ किं तं पुत्वं गहितं जमीहतो सह एव विण्णाणं । .
अध पुव्वं सामण्णं जमीहमाणस्स सदो त्ति ॥२५७॥
किं सदो गाहा। [किं तं गाहा ] किमयं शब्दोऽशब्द इत्यनीहितेऽन्वयव्यतिरेकविमुखस्य कथं शब्द एवेति विशेषविज्ञानं युक्तम् । अथ पूर्व सामान्यमानं गृहीतम्, यदीहमानस्य विशेषविज्ञानं तत् शब्द इति ॥२५६-२५७॥
अत्थोग्गहतो पुव्वं होतव्वं तस्स गहणकालेणं । पुव्वं च तस्स वंजणकालो सो अत्थपरिसुण्णो ॥२५८॥
अत्थोग्गह० गाहा । ततोऽर्थावग्रहात्पूर्वं तस्य ग्रहणकालेन भवितव्यम् । अर्थावग्रहाच्च पूर्वो व्यञ्जनावग्रहः । स चार्थोपलब्धिशून्य इति न तत्रापि सामान्यग्रहणमस्ति । पारिशष्यादविग्रहसमय एव सामान्यग्रहणम् । अतोऽन्वयव्यतिरेकविवेचन मीहा । ततो विशेषज्ञानमवायः-शब्द एवेति ॥२८॥
जैइ सद्दो ति ण गहितं ण तु पाणति जंक एस सद्दो त्ति । तमयुत्तं सामण्णे गहिते मग्गिज्जति विसेसी ॥२५९॥
जइ गाहा । आह----यद्यर्थावग्रहसमये शब्द एवेति नावगृहीतमतो यत्सूत्रेऽभिहितं "तेगं सदे ति उग्गहिए ण उण जाणइ के वेस सद्दे" त्ति तदयुक्तं । १ चो. थो' जे । थेव त। २ 'क्लाए त को है । ३ सज्ज जे । ४ जम्मि हवेज्ज अवाओ है त । तम्मि हवेज्ज अवाओ को । ५ सद्दो त्ति को हे त । ६ °हते जे । 'हो को हे त। ७ चो० जइ जे ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org