________________
मनसोऽप्राप्यकारित्वम् । ज्जति उवघातो से दैबल्लोरक्खतादिलिंगेहिं ।
जमणुग्गहो य हरिसादिएहिं तो सो उभयधम्मों ॥२१८॥ णज्ज० गाहा । इहोपघातोऽनुमीयते मनसोऽतिशोकात् दौर्बल्यम् , आर्तध्यानादुरोविघात इत्यादिना, हर्षादिभिश्च शरीरोपचयविशंपादनुग्रह इति ॥२१८॥ उच्यते--
जैति दव्यमणोऽतिवली पीलेजा हिदि णिरुद्धवातो व्य ।
तदणुग्गहेण हरिसातयों व्व णेयस्स कि तत्थ ॥२१९॥
जति गाहा । इह यदि द्रव्यमनोऽनिष्णा(ष्टा)तिप्रचितपुद्गलमयत्वादभिहन्याद हदेशावरुवायुवत् । इष्टातिप्रचितपुद्गलमयत्वाद्वाऽनुगृह्णीयाद् भेषजवत्, कस्तत्र ज्ञेयस्य मनसश्च सम्बन्धः । ॥२१९।।
इटाणिहाहारब्भवहारे होन्ति पुटिहाणीओ।
जध तध मणसी ताओ पोपडे ति को दोसो ? ॥२२०॥ इटा० गाहा। इह यथेष्टाहाराभ्यवहारात् पुष्टिः, अनिष्टाहाराभ्यवहाराच्च हानिः । एवं यदीष्टानिष्टपुद्गलद्रव्यमयत्यान्मनसो मन्तुरनुग्रहोपधातौ स्याताम्, को दोषः ? आहकथं पुनरिदं गम्यते पोद्गलं द्रव्यमन इति ? उच्यते--अत एव-मन्तुरनुग्रहोपघातदर्शनादाहारवत् इति ॥२२०॥
णीतुं आगरितुं वा ण णेयमालंबति ति णियमोऽयं । तं णेअकता जेऽणुग्गहोवद्याता य ते णत्थेि ॥२२१॥
णीतुं गाहा । इह न निर्गत्य शरीगत् ज्ञेयमर्थमालम्बते, शरीरस्थमपि न "ज्ञेयमाक्रम्याऽऽलम्बत इतीदं नियम्यते । तस्य च यावनुग्रहोपघातौ तज्ज्ञेयकृतावेव तौ न स्त इति ॥२२१॥
सो पुण सयमुवघातणमगुग्गरं वा करेज्ज को दोसो ? ।
जमणुग्गहोवधाता जीवाणं पोग्गलेहितो ॥२२२॥
सो पुण गाहा । तत्पुनरिष्टानिष्टपुद्गलमयत्वाद द्रव्यमनो मन्तुरनुग्रहमुपघातं वा कुर्यात् आहारवदिति को दोषः, यतः पुद्गलेभ्यः संसारिणामनुग्रहोपघाताविति ? ॥२२२॥ एवं तावजाग्रतो न मनो निश्वरतीत्युक्तम् । अथ स्वप्ने कथम् ? उच्यते-न तत्रापि बहिनिश्चरति । यस्मात्१ चो० ण जे । २ दोबल्ली त को है । ३ धम्मा जे । ५ आ० जति जे । ५ पीलि' को हे । ६ वाउ व्व को हे। , साद उब को हे । ८ °लगण त । गुणउसि को हे। ९ जस्थि भावा ।। त । १० झेयं माऋजुर्मालम्बत इति प्रतौ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org