________________
विशेषावश्यकभाष्ये 'जुज्जति पत्तविसयता फरिसणरसणे ण सोत्तघाणेसु ।
*गेण्हंति सविसर्यमितो जं ताई भिण्णदेसं पि ॥२०४॥
जुज्जति गाहा। आह स्पर्शन-रसनयोः प्राप्तविषयता युज्यते, न तु श्रोत्रप्राणयोर्यतस्ताभ्यां भिन्नदेशोऽपि विषयो गृह्यते ।।२०४॥ उच्यते-तथापि तयोः प्राप्तविषयतैव, यस्मात्
पावंति सदगंधा ताई गंतु सयं ण 'गेण्हन्ति ।
जं ते पोग्गलमइया सकिरिया वायुवहणातो ॥२०५॥ पावंति गाहा । इह शब्द-गन्धौ प्राप्नुतः श्रोत्र-प्राणे, ते स्वप्राप्ये । ते न प्राप्नुतः अबाह्यकरणत्वादात्मनः, स्पर्शनवत् । शब्दगन्धौ गच्छतः, . पुद्गलमयत्वे सति सकियत्वात् । कथं सक्रियत्वं तयोरिति चेत् , वायुनोद्वहनाद् धूमवत् ।२०५॥
धृमो वै संहरणतो दाराणुविधाणतो विसेसेणें । ।
तोयं व णितंवातिसु पडिघातातो य वायु च ॥२०६॥
धूमो० गाहा । इतश्च गृहादिषु संहरणाद् धूमवदेव पिण्डीभवनादित्यर्थः । विशेषतश्च द्वारानुविधानात् तोयवत् । प्रतिघाताच्च नितम्बादिषु वायुवत् ।।२०६।।
'गेण्हन्ति पत्तमत्थं उवघाताणुग्गहोवलद्धीतो।
वाधिज्जपूतिणासारिसातयो कधमसंबद्धे ॥२०७॥
गेण्हन्ति गाहा । प्राप्तकारिणी श्रोत्रघ्राणे, उपघातानुग्रहोपलव्धेः, स्पर्शनवत् । न च स्वविषयप्राप्तिमन्तरेण बाधिर्य-पूति-नासाशों विकारादयः सम्भवन्ति ॥२०७||
आह-नयनमनोभ्यां भिन्नो(किन्न) व्यञ्जनावग्रहः ! उच्यते-ज्ञेयद्रव्योपादानं व्यञ्जनावग्रह उक्तः । न च [नयन मना(नो)भ्याम् , अप्राप्तकारित्वात् । कथमिति :
यदुच्यते--
लोअणमपत्तविसयं मणो न जमणुग्गहातिसुण्णं ति ।
जेलसूरालोगादिसु दीसंति अणुग्गहविधाता ॥२०८।।
लोयण० गाहा । इह लोचनमप्राप्तविषयम् ,• अनुग्रहोपघातशून्यत्वान्मनोवत् । मनः सिद्धं कृत्वोदाहियते। आह-ननु जलवृतवनस्पत्यालोकनादिष्वनुग्रहं सूर्यालोकनादिपूपघात इति ! ॥२०८।। उच्यते१ चो. * जे। २ सोय त । ३ गि° को हे । ४ सयमि उ उर्ज ताई त । सयमियं जंको। ५ गि' को हे।६ व्व. कोहे। सेण जे। ८गि हे। ९ चो. जलजे।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org