________________
३८
विशेषावश्यकभाष्ये केपिज्जेज्ज व सो भावदव्यमुत्तेसु तेसु वि ण जुत्तो।
मतिसुतभेतावसरे जम्हा किं मुतविसेसेणं ॥१५५॥
कपिज्जे० गाहा । भावद्रव्यश्रुतयोवऽयो दृष्टान्तः परिकल्पेत श्रुतविज्ञानपूर्वकत्वाच्छब्दस्य । तयोरपि वाऽसावयुक्तः, यतो मतिश्रुतयोविशंपोऽधिकृतः, किमिह द्रव्यभावश्रुतविशेपेणेति ।।१५५।।
अमुतक्खरपरिणामा व जा मती बायकप्पणा तम्मि । दव्वमुतं मुंवसमं किं पुण तेसिं विसेसेणं ॥१५६॥
असुत० गाहा । अश्रुताक्षरपरिणामा वा मतिरन्यशब्दपरिणामात्मिकेत्यर्थः । तस्यां वल्कपरिकल्पनमास्थीयते । तत्पूर्वकं तु द्रव्यश्रुतं शुम्बवत् । न चानयोर्विशेषणार्थः ॥१५६॥ कुतः !
इधई जेणाधि[१२-० गतो णाणविसेसो ण दव्यभावाणं ।
न य दव्वभावमेते वि जुज्जते सोऽसमंजसतो ॥१५७।।
इधई० गाहा। इह हि ज्ञानाधिकारान्मतिश्रुतज्ञानयोर्विशेषोऽधिक्रियते, न मतई व्यश्रुतस्य च । मतिद्रव्यश्रुतयोरपि चायं न युज्यतेऽसमञ्जसतः ब्रूमः ॥१५७॥ कथम् ?
जह वाया मुंवत्तणमुवेन्ति मुंवं च तं ततोऽणण्णं ।
ण तथा मती धणित्तणमुवेति जं जीवभावो सा ॥१५८॥
जह गाहा । इह यथा वल्का एव गुम्बपर्यायापन्नाः शुम्बमित्युच्यते ततस्तेभ्योऽनन्तरमेकान्तेन. [न] तथा मतेः शब्दपरिणामोऽस्ति जीवानव्य(न्य)त्वात् ॥१५८॥
अंध उवयारो कीरति पभवति अत्यन्तरं पि जंचो । तं तम्मयं ति भण्णति तो मतिपुव्वं जतो भणितं ॥१५९॥ भावसुतं तेण मती वोयममा सुंवसरिसयं तं च ।
जं "चिंतेऊण तया तो सुतपरिवाडिमणुसरति ॥१६०॥
अध गाहा। भावसुतं गाहा । अथोपचारः क्रियते । यद्यस्मात् प्रभवति तत्तदर्थान्तरभूतमपि सत्तन्मयमित्यतः मतिपूर्वमेवोक्तम् , यतो भावश्रुतमतो मतिल्काभासा भावश्रुतं शुम्बाभासम्, यतो नासंचिन्त्य मया तद्विज्ञानप्राप्तिरस्तीत्युक्तम् ।।१५९।।१६०॥ १ कप्पेज त । कप्पे है । २ वग्गा को हे । ३ हिकओ को है । ४ नियद जे । ५ वग्गा को हे। ६ न मई तहा को है। ण मती तधा त । ७ आ. अध जे। ८ तत्तो को । ९ वग्गस को है । १० चिति हे।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org