________________
२७
मतिश्रुतयोनानात्वम् । दव्यं ते (व्यवच्छेदे) नैवेदं विशेषणम् । किं तर्हि ? तत्वाख्यानमात्रमिदम् । एतदुक्तं भवति–नित्यमेव हि तत् स्वार्थाभिधानसमर्थम् , अभिलाप्यविषयमित्यर्थः ॥९९।।
'जति मुतैलक्खणमेत तो ण तमे गिन्दियाण संभवति ।
देवसुताभावम्मि वि भावसुतं मुत्तजैतिणो व्व ॥१०॥
जति मुत० गाहा । यदि यत् श्रुतग्रन्थानुसारेण विज्ञानमुत्पद्यते तत् श्रुतम् , एवमेकेन्द्रियाणां तन्न प्राप्नोति । उच्यते-द्रव्यश्रुतस्य-शब्दाख्यस्याभावेऽपि भावे(व). श्रुते तं). विज्ञानमयमस्त्येव, तदावरणक्षयोपशमसद्भावात् , सुप्तयतेरिव । आह-ननु शृणोतीतिः श्रुतमुक्तम् , सुप्तस्य च यतेन द्रव्यश्रुतम् , तदभावे च श्रुतोपयोगपरिणामाभावोऽपीति । उच्यते-न , इष्टतो विग्रहात् । शृणोत्यसौ तेन तस्मिन् वेति तदावरणक्षयोपशमसान्निध्यमानं तु श्रुतमाश्रीयते, नोपयोगमात्रमित्यदोपः ॥१०॥
"भावमुतं भासासोतलद्धिणो जुज्जते ण इतरस्स ।
भासाभिमुहरस जयं सोऊण वे जं हवेज्जा हि ॥१०१॥ भावसुतं गाहा। आह---युक्तं भावश्रुतमृपेरभापमाणस्याशृण्वतोऽपि च, उभयलब्धिसम्पन्नत्वात् , नैकेन्द्रियस्य, उभयविरहात् ॥११॥
"जह मुहुमं भाविन्दियणाणं दव्वेन्दियावरोधे वि ।
तह दव्वसुताभावे भावसुतं पत्थिवादीणं ॥१०२॥
जह सुह० गाहा । उच्यते----यह संसारिणामकेवलिनां लब्धीन्द्रियपञ्चकावरणक्षयोपशमसद्भावाद द्रव्येन्द्रियविरहेऽपि या च यावती च तद्विज्ञानशक्तिरस्ति, बाह्येन्द्रियसान्निध्ये नु सैव भूयसी भवति, वनस्पतयोऽपि केचित् पञ्चापीन्द्रियविषयानुपलभन्तेऽशोकबकुलादयः, तथेह द्रव्यश्रुताभावेऽप्यावरणक्षयोपशमसद्भाौद् भावश्रुतमेकेन्द्रियाणामिति ॥१०२॥
"एवं सवपसंगो मैं तदावरणाणमक्खओवसमा । .
मतिमुअणाणावरणक्खयोवसमतो मतिसुताई ॥१०३॥ १ चो० जति जे । जइ को है । २ सुर्य को है । ३ ‘मेयं को है । ४ न को हे । ५ 'गिदि को है। वह को है ।। ७.. आ० दव जे । ८ सुया को है । ९ सुयं को है । १० “जई को है । ११ चो० भाव जे। १२ य है त । १३ आ० जह जे। १४ 'मसद्भावासद्भावयु इति प्रतौ । १५ चो० एवं जे । १६ आ० ण जे ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org