Visesavasyakabhasya Part 1

SR No.: 002657
Original Sutra Author: Jinbhadrasuri
Author: Dalsukh Malvania
Publisher: L D Indology Ahmedabad
Publication Year: 1993
Total Pages: 306
Language: Prakrit
Classification: Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_aavashyak
File Size: 14 MB

Page 49

विशेषावश्यकभाष्ये
सामिचाइ० गाहा । आह-- -मति श्रुतयोः स्वामि-काल-कारणादिसाम्यादवधिवदेकत्वमेव, इयपरिकल्पनं कुतः : उच्यते यथा घटाकाशयोः सत्तादिसामान्येऽपि लक्षणभेदादन्यत्वं तथा मति श्रतयोः स्वाम्याद्यविशेपेऽपि लक्षणादिभेदान्नानात्वं वक्ष्यामः । किं वा तद् वस्त्वस्ति यस्य केनचित् सामान्यं नास्ति इति ॥ ९६ ॥
૬
[ लक्खणभेआ हेउफलभावओ भेय इंदियविभागा । arrrrrमृगेयरभेआ भेओ मइया ॥ ९६ ॥ ९ ॥ ] 'जमभिणियुज्झति तमभिणिवोधों जं सुणति तं सु भणितं । सति जति त गाणं [ ९-प्र० ] तो जातभात्रो तं ॥९७॥ जमभिणि० गाहा । इह यतः सूत्रेऽपदिष्टम् “अभिणिबुज्झईइ आभिणिबोहियं, सुणेईति सुर्य" [ नन्दी ४४ ] इति अतस्तयोरन्यत्वमिति । आह— यदि शृणोत्यत्मा तदिति श्रुतमित्यतः शब्दं श्रृणोति । यद्यसौ श्रुतमित्यतो न नात्मात्म स्व["तोsनात्मस्व ] भावः श्रुतमिति ॥९७॥
सुकारणं जतो" सो सुते व्व तक्कारणं ति तो तम्मि । कीरति सुतोर्वैयारो सुतं तु परमत्थोत" जीवो ॥९८॥
सुतकारणं गाहा । इह यतः श्रुतस्य कारणं शब्दः श्रुतं वाऽस्य कारणं इत्यतस्तत्र श्रुतोपचारः, परमार्थतस्त्वात्मैव श्रुतमिति । आह-शृणोतीति श्रुतमात्मस्वभावश्चेति विरुद्धमुच्यते । ननृक्तमात्मैव श्रुतोपयोगपरिणामानन्यत्वात् शृणोतीति श्रुतमात्मस्वभाव एंव कर्तृसाधनपक्षे, कर्मसाधनपक्षे तु सर्वत्र द्रव्यश्रुतमात्रमित्यदोषः ॥ ९८॥ इंदियमँणोणिमित्तं जं विष्णाणं सुताणुसारेणं ।
"णिअयत्थु ति समत्थं तं भावसुतं मती" सेसं ॥९९॥
इंदिय० गाहा । इह यदिन्द्रिय मनोनिमित्तमात्मनो विज्ञानं श्रुतग्रन्थानुसारेणाविर्भवति तदर्थाभिधानसमर्थं च तत् श्रुतम् 'शेषम्' इन्द्रिय- मनो निमित्तं विज्ञानं मतिरिति । आह-किमिहान्यत् स्वार्थाभिधानसमर्थं नं भवत्यपि, यतो विशेष्यते !
१ अस्याः गाथायाः पूर्व श्रीहेमचन्द्राचार्यवृत्तौ 'लक्खणभेया' इत्यादि गाथा मूलत्वेनोल्लिखिता किन्तु कोट्याचार्यैः 'उक्तं च पूर्वाचार्यैः' इति उक्त्वा सा टीकायामेव उद्धृता वर्तते ॥ २ 'नि' को है । ३३ को है । ४ बोहो को हे । ५ सुयं को है । ६ यं को हे । ७ नाणं को है । ८ नायभा को हे । ९ भाव तो त। १० सुयं को हे । ११ जओ को है । १२ सुयं व 'को है। सुयं च त । १३ २६ को है । १४ सुयों को है । १५ सुयं को है । १६ स्थ को है । १७ मणोनि को हे। १८ सुया को हे । १९ नियम को हे । २० 'सुयं कोहे । २१ मई को है।