________________
विशेषावश्यकभाष्ये ण पराणु गाहा । वस्तुधर्म वाऽऽकारमनिच्छतो यदभिमतं तदवस्तु । कुतः ! अनाकारत्वात् खपुष्पवत् । इत”च नाऽनाकारं वस्त्वस्ति, सर्वथानुपलब्धेः, संव्यवहाराभावाच्च, खपुष्पवदिति ॥६५॥
दव्यपरिणाममेत्तं मोणागारदरिसणं किं तं ? ।
उप्पादेव्ययरहित दव्यं चिंय णिव्वियारं तं ॥६६॥
दवपरि० गाहा । द्रव्यनयोऽभिमन्यते.-कोऽयमाकारः( र )ग्राहो नाम ? इत्यमेवेदमुत्पाद-व्यय-विकारशून्यम् , कारणमात्रमेवेत्यर्थः ॥६६॥
आविभावतिरोभावमेत्तपरिणामकारणमचिन्तं । *णिच्च बहुरूवं पि य णडों व्य वेसन्तरावण्णो ॥ ६७ ॥
आविभाव. गाहा । आइ....-प्रत्यक्षादिविरुद्धमिदमुच्यते 'कारणमात्रमेवेदम्' इति । ननु घटाकारादि कार्य प्रत्यक्षमुपलभ्यते, कार्याभावे च कारणव्यपदेशोऽप्ययुक्त एवति । उच्यत-इह वस्तुनोऽवस्थितस्य तमसि घटस्येवाऽऽविर्भावतिरोभावमात्रपरिणामो यस्तत्र कार्यमित्युपचारः क्रियते, परमार्थतस्तु द्रव्यमेव तत् परिणमति कारणमचिन्यमवस्थितम् , अनेकरूपस्वभावनटवत् ॥६॥
पिंडी कारणमिट्ट पयं व परिणामतो" तधा सव्यं ।
आगाराइण वत्, "णिकारणतो" खपुष्पं व्ध ॥ ६८ ॥ पिंडो कार० गाहा । मृपिण्डः कारणमिष्टः । कुतः : परिणामात् । तथाहि----- 'सर्व कारणमात्रं द्रव्यमित्यर्थः । न च परानुमतमाकारादि वस्त्वस्ति, निष्कारणात्, खपुष्पवदिति ॥६८॥
भावत्यन्तरभूतं किं दव्यं णाम भाव एवायं ।
भवणं "पतिक्खणं चिय भावावती विवत्ती य ॥ ६९ ॥
भावत्यन्तर० गाहा । भावनयमतमिदम् ----भावादर्थान्तरभूतं किं तदुच्यते नाम द्रव्यम् ] ? भावमात्रमेवेदम् । यदि हि किञ्चिदवस्थितं भवेद् वस्वन्तरारम्भ वा व्याप्रियते अतो द्रव्यं परिकल्प्येत । ननु( ? न ) च तदस्ति यतः प्रतिक्षणभवनात् प्रतिक्षणविनाशाच्च ॥६९|| १ मित्तं को ह । २ मुत्त त । ३ पाय को है । " हि को है। ५ नयि त । निवि को है । ६ चितं को। ७ नि को है । ८ णरो जे । ५ नो-को हे। १. 'मओ को है। ११ तहा को है । १२ राति ण जे । १३ नि जो है। १४ "णओ को है। १५ भूअं को है । १६ नाम को हैं । १७ नं को हे । १८ पइक्ख को है ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org