________________
१५६
विशेषावश्यकभाष्ये
पज्जायेतो अणंतं सासतमिट्ट' सतोवयोगातो । अन्धयतो५४-द्वि०]ऽपडिवांतं 'एकविध सव्वसुद्धीतो. ॥८२३॥
पज्जा० गाहा । अनन्तपर्यायात्मकत्वादनन्तम्, शश्वद्भावाच्छाश्वतम्, सदोपयोगवदित्यर्थः । अव्ययत्वादप्रतिपाति, सदावस्थानादित्यर्थः । सर्वशुद्धेरेकविधम्, समस्तपटशुद्धिवत् ।।८२३॥
केवलणाणेणऽत्थे णातुं जे तत्थ पण्णवणजोग्गे । ते भासति तित्थकरो वइजोग सुतं हवति सेसं ।।७७॥८२४॥ णातूण केवलेणं भासति ण सुतेण जं सुतातीतो ।
पण्णकणिज्जे भासति णाऽणभिलप्पे सुतातीते ॥८२५॥
केवल० गाहा । णातूण गाहा। इह तीर्थकृत्केवली(ल)ज्ञानेनोपलभ्यार्थान् भापते, न श्रुतेन, तस्य क्षायोपशमिकत्वात्तदभावाच्च केवलिनः । सर्वशुद्धौ च देशशुद्धयभावात्समस्तपटशुद्धिवत् । प्रज्ञापनीयानेव च भाषते नेतराननभिलाप्यत्वात् ॥८२४-२५॥
तत्थ वि जोग्गे भासति णायोग्गे गाहयाणुअत्तीय ।
भणिते व जम्मि सेसं ससमूह ति भणति तम्मत्तं ॥८२६॥
तत्थ वि गाहा । प्रज्ञापनीयत्वेऽपि सति न सर्वानेव भाषतेऽनन्तत्वात् । किं सहि ! योग्यानेव भाषते ग्रहीतृशक्त्यपेक्षया-यो हि यावतां योग्य इति । यत्र वाभिहिते शेषमनुक्तमप्यूहते तदस्य योग्यम्, यथा ऋषभसेनादीनामुत्पादादिपैदत्रयेणैव शेषगतिः ॥८२६॥
वइयोगो तण्ण सुतं खयोवसमियं सुतं जैतो ण तओ।
विण्णाणं से खइयं सहो पुण दव्वसुतमेत्तं ॥८२७॥ वइ० गाहा | तत्पुनर्भाष्यमाणं वाग्योग एव "न तु श्रुतम्, श्रुतस्य क्षायोपशमिकत्वादित्युक्तं । वाग्योगस्तु नामप्रत्ययादौदयिकः । विज्ञानमप्यस्य क्षायिकत्वात् केवलम् । शब्दस्तु पुद्गलात्मकत्वाद् द्रव्यश्रुतमात्रमतो न भावश्रुतमिति ।। ८२७॥
सेसं छतुमत्थाणं "जं विण्णाणं मुताणुसारेण ।
तं भावसुतं भष्णति खयोवसमियोवयोगातो ।।८२८॥ १ पजायाती जे । २ मिदं च स को । ३ °वाई को हे त । " एग को हे । ५ सव्वबुद्धोए त ।
'नन्तश्वस्तभा-इति प्रतौ । ७ 'द इति-प्रतो । ८ णुवित्तीए को हे त । ९ प्रहीतृष्णकोतृणस्युपायो हि-इति प्रतो । १० दानामुत्पाददिप्राग् तन्र्येणे-इति प्रतौ। ११ तो न नो हे । १२ एव उपश्रु'-इति प्रतौ। १३ णं विन्नाणं बं को। गं विन्नाणं सु हे।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org