________________
मतेः पर्यायाः। एगदि० गाहा । अन्ये मन्यन्ते-प्रथमसमये खल्वेकदिशं शब्दो दण्डमारभते, द्वितीये तत्र मन्थानमेधोदिशि च दण्डम् , तृतीये तदन्तरालापूरणमितरत्र च मन्थानम् , चतुर्थे च तदन्तरालापूरणमिति । अत्रापि नागमो न युक्तिरिति कृत्वोत्सृज्यते । का पत्र युक्तिर्यदनुश्रेणिगमनस्वभावानां पुद्गलानामैकदिशं गमनं स्यात् : वक्तृप्रयत्नप्रेरणात्तन्मुखानुश्रेणिगमनमिति । एवमपि हि वक्तुरनवस्थानाद्विश्रेणिगमनप्रसङ्गोऽपि स्यात् , चतुःसमयाऽनियमश्च पटहादिशब्दानां चेति ॥३९३॥
ईहा अपोह बीमंसा, मग्गणा य गवेसणा । सण्णा सती मती पण्णा, सवं आभिणिबोधियं ॥१२॥३९४।। होइ अपोहोऽवायो, सती धिती, सव्वमेव मति पण्णा। ईहा सेसा, सव्यं इर्दैमाभिणिवोधियं जाण ॥३९५।।
ईहा सिलोगो। होइ गाहा । अपोहग्रहणादवायः, स्मृतिर्धारणा, मतिः प्रति च सर्वमेव, शेपाभिधानानीहा । सर्वमेवेदमाभिनिबोधिकम् , अर्थवचनपर्यायविशेषात् ।। ३९४-३९५ ॥ तत्र
मतिपण्णाभिणिबोधियबुद्धीओ दोन्ति वयणपज्जाया।
जा उग्गहादिसण्णा ते सव्वे अत्थपज्जाया ॥३९६।। मति० गाहा । इह मतिप्रज्ञाभिनिबोधिकवुयो वचनपर्यायाः, समस्तवस्तुप्रत्यायकत्वाद् , अवग्रहादयस्तत्पर्यायवचननानि चैकैकशोऽर्थपर्यायाः, वस्त्वेकदेशगमकत्वात्। अथवा सर्व एवाभिलापा वचनपर्यायाः, अर्थपर्यायास्त्वर्थभेदा एवाभिलाप्या वा सर्व एव वस्तूनामिति ॥३९६||
सव्वं वाभिणिबोधियमिहोग्गहातिवयणेण संगहितं ।
केवलमत्थविसेसं पति भिण्णा ओग्गहादीया ॥३९७॥
सव्वं गाहा । अथवा 'सवं आभिणिबोधियं ति इहावग्रहादिवचनानामन्यतमेनापि समस्तमागृह्यते, केवलं त्वर्थविशेषापेक्षयावग्रहादिभेद इति ॥३९७।। कथम्
उग्गहणमोग्गहो ति य अविसिदमवग्गहो तयं सव्वं ।
ईहा जं मतिचेहा मतिवावारो तयं सव्वं ॥३९॥ १.न्यानमिति ने द-इति प्रतौ । २ ५ इतरत्र च-इति प्रतौ । ३ णान्तर्मु-इति प्रतौ . अबोहो त । ५ इति मानि जे । ६ बुद्धया या 4-इति प्रतौ । ७ उम्ग को है।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org