Page Text
________________
विशेषावश्यकभाष्ये आपूरितम्मि लोए दोण्ह वि लोगस्स तह य भासाए । चरिमंते चरिमंतो चरिमे समयम्मि सम्वत्थ ॥३८९॥
आपूरि० गाहा । इह त्रयाणामपि त्रिसमयादिकालानां पृथक् पृथक् चरमसमयेष्वापूरित लोकलोकान्ते भाषान्तो भवतीति ॥३८९॥
ण समुग्यातगतीए मीसयसवणं मतं वे डंडम्मि । __ जति तो वि तीहिं पूरति समरहिं जतो पराघातो ॥३९०॥
ण स० गाहा । ये हि जैनसमुद्घातगत्या लोकाऽऽपूरणमिच्छन्ति तेषामूर्ध्वमधश्च व्यापनान्न दण्डकाले शेपदिक्षु मिश्रश्रवणमस्ति । उक्तं चाविशेपेण "भासासमसेढीये सई जं सुणति मासयं सुणती"[३४९]ति । अथ मतमिदं दण्ड एव मिश्रश्रवणं भविष्यति न शेपदिश्विति को दोपः ! यद्येवमतस्त्रिभिरेवापूर्यते लोको न चतुःसमयसम्भवोऽस्ति । कुतः प्रथमसमयादन्यत्र पराघातव्यसद्भावात् । इह दण्डो हि खर्वमधश्च गच्छन्नविशेपेण चतुर्दिशमभ्याहन्ति द्रव्याणि । अतः स द्वितीयसमय एव मन्थानमापादयति । तृतीये हि तदन्तरालान्यापूर्यत इति ॥३९०॥
आह-कथं तर्हि जैनः समुद्घातश्चतुर्भिरापूरयति ? ययेवं शब्दोऽपि स्यात्को दोषः इति ? उच्यते -
जइणे ण पराघातो स जीवजोगो य तेण चतुसमयो ।
हेतू होज्जाहि तेहिं इच्छा कम्मं सभावो वा ॥३९१।। जाणे गाहा । इह जैनस्य स्वरूपेणाऽऽपूरणान्न तत्र पराघातद्रव्यचिन्तास्ति । जीवयापारश्चासावतस्तत्र हेतुरभिप्रायो वा भवेत् कर्म स्वभावो वेति । शब्दद्रव्याणां त्वनुश्रेणिगमनपराघातस्वभावमात्रादन्यो न हेतुरस्ति चतुःसमयतायामिति ॥३९१।।।
___ आह-अचित्तमहास्कन्धस्तर्हि कथं चतुर्भिरापूरयति ? तद्वच्छन्दोऽपि स्यात् । को दोपः ! उच्यते
__ खन्धो वि वीससाए ण पराघातो य तेण चतुसमयो । [२७-म० अध होज्ज पराघातो 'हवेज्जतो सो वि तिसमयियो ॥३९२॥
खंधो विगाहा। अचित्तमहास्कन्धो वैनसत्वाच्चित्रस्वभावोऽपि स्यात् । न चासौ पराघातद्रव्यैरापूरयति । अथ शब्दवत्तत्रापि पराघातद्रव्यव्यापारो भवेदतोऽसावपि त्रिभिरेवापूरयेदिति ॥३५२।।
एगदिसमादिसमए दंडं कातूण चतुहिं पूरेति ।
अण्णे भणंति तं पि य णागमजुत्तिक्खमं होति ॥३९३॥ । दंड को है त । २ तमत्या-इति प्रतौ । ३ श्च धायनात्तडण्ड -इति प्रतौ। १ तेहिं त । ५ व जे । ६ हविज्ज को हे। , दिसिमा त ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 002657 |
| Book Title | Visesavasyakabhasya Part 1 |
| Original Sutra Author | Jinbhadrasuri |
| Author | Dalsukh Malvania |
| Publisher | L D Indology Ahmedabad |
| Publication Year | 1993 |
| Total Pages | 306 |
| Language | Prakrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_aavashyak |
| File Size | 14 MB |