________________
४८
महाकविश्रीरामचन्द्रविरचितं तामरसः - भर्तृदारिके ! मियानुरोधाद बध्नाति विप्रियेऽपि जनो मनः । पङ्कभाजोऽपि हर्षाय वर्षाः सस्याभिलाषिणाम् ॥११॥ ततो मातुरनुरोधेन बधान विप्रियेऽपि चित्राङ्गदे हृदयम् ।।
मल्लिका - 'अज्ज तामरस ! जं तुमं भणासि तं ज्जेव अहं कुर्णती चिट्ठामि ।
तामरसः - ( सप्रमोदम् ) किं तत? ।
मल्लिका - अज्जउत्तस्स मयरं दस्स अणुरोहेण विप्पियत्थे वि मरियन्वे बद्धं मे हिययं ।
चन्द्रलेखा - ( सदुःखमात्मगतम् ) अकृत्यं फलवद येषां तेऽप्यश्लाघ्या महात्मनाम् । नाम तेभ्यः पुनर्येषामकृत्यमपि निष्फलम् ॥१२॥
इदं तावन्मदीयमश्लाघ्यं यत् किरातसम्बन्धेन गर्भसम्भूतिः । इदानीं पुन: स्वेच्छया दुहित-जामातृसुखमपि नास्ति । (प्रकाशम् ) तामरस ! विरम विरम वचनक्लेशात्, अतः परं पतिरेवास्याश्चित्राङ्गदः सर्वमाधास्यति ।
(नेपथ्ये) अत्रार्थे कः सन्देहः ?।
चन्द्रलेखा - कथं प्राप्त एव कुमारः ? । तदेहि तामरस ! भगवतीं गन्धमषिकां पश्यामि । ( इति सतामरसा निष्क्रान्ता ।)
( ततः प्रविशति चित्राङ्गदः कपिञ्जलप्रभृतिकश्च परिवारः । ) चित्राङ्गदः - ( सविषादम् )
दम्पत्योः पाक्षिकात् प्रेम्णः प्रेमाभावः सुखावहः ।
एककर्णस्थताडङ्कादताडकं मुखं वरम् ॥१३॥ तदिदानीं निष्प्रेमाणमेतां वनितामभिलपतो मनःप्रयासमात्रमेव परमार्थः। (पुनः सकौतुकम् )
यथा पुंसां स्त्रियः स्त्रिणां पुमांसो विषयस्तथा । तथापि सत्वराः प्रायः पुमांसो न पुनः स्त्रियः ॥१४॥ १ आर्य तामरस ! यत् त्वं भणसि तदेव अहं कुर्वती तिष्ठामि । २ आर्यपुत्रस्य मकरन्दस्य अनुरोधेन विप्रियार्थेऽपि मर्तब्ये बद्धं मे हृदयम् ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org