________________
१२
स्फुट विवेचन
[ देशाईए आ मथाला नीचे प्रचुरपणे शब्दार्थो कडीवार नोंध्या छे, केटलीक व्युत्पत्तिओ आपी छे, क्यांक व्याकरणी नोंध करी छे अने अवारनवार शब्दोना समांतर प्रयोगो भालण, पद्मनाभ, प्रेमानंद, नयसुंदर, मोहनविजय, (संस्कृतमां) कालिदास वगेरेमांथी टांक्या छे, जे एमनो आ विषयनो गाढ अभ्यास दर्शावे छे. अपायेला शब्दोर्थोमांथी केटलाक आजे जरूरी नथी थोडा शब्दार्थोनी शुद्धि करवानुं पण प्राप्त थाय छे. आवश्यक शब्दार्थो आ ग्रंथमां अपायेला शब्दकोशमां, योग्य शुद्धिवृद्धिपूर्वक समावी लीधा छे, परंतु थोडीक टिप्पणीओ अहीं साव लेवा जेवी लागी छे. संपा. ]
बे हाथ पहोळा करी ते साथे छातीनो उपलो भाग मेळवतां राजा धनुष्यने वामथी पूरतो हतो. [ धनुष्यमां धनुष्यने खेंचे छे.]
नृप धनुषि पूरइ वाम बाण फेंकवा हाथ फैलावी १०. अन्याय तणो रखवाल एटले अन्याय सामे रक्षण आपनार. २३. कटकी - नानुं कटक, लश्कर कडी पर कटक शुं आकवत हजु सुधी चाली आवे छे. सरखावो ‘हांजी शी कटकी कीडी परे' (मोहनविजयकृत नर्मदासुंदरी रास, ढाळ १८- ६), 'कटकी शी कीडी उपरे' (ए ज कविकृत मानतुंग मानवती रास, खंड १,
ढाळ १२-११).
८. वाम सं. व्याम,
जे लंबाई थाय ते. वाम पूरे छे
प्राचीन मध्यकालीन साहित्यसंग्रह
२६. पछी. झाबटा - "झाबट्ट दोहरानी धाटीनो लयबंध छे. 'पंदरमा शतकना प्राचीन गुर्जर काव्य 'ना पृ. १२२मां जे पद ( ' प्रबंधचिंतामणि' मां) आप्युं छे ते ज झाबट्ट छे.' के. ह. ध्रुव (ए ग्रंथनी प्रस्तावना पृ. ३८ )
३६. विमान
वैमानिक देव.
Jain Education International
३७. मेख मेखन [इ] चूकवुं - मेखने मेखथी काढुं (?) [कांटाथी कांटाने काढवो ?] ४१. हे प्रभु! जे भोग काजे योगसाधना करीए, कायाने शोषवी दईए ते आ लोकमां पुण्यप्रभावे आवे तो तेमां तमने शुं दोष बांधो ? तपेश्वर ते भोगेश्वर राजेश्वर एटले तप करवाथी आवता भवमां खूब भोग मळे छे ए मान्यता उपर आ कथन छे.
४८. सहणउ न जाइ - सह्युं न जाय सरखावो 'रहणं न जाइ' ( कानडदे प्रबंध, ३,२३६ 'पीयु विण रहं न जाइ . ' ) विरह न सहणउ सहीय जाइ सहन करताय विरह सह्यो जाय नहीं.
५५. तई राजीइ - तुं राज करते छते ( कर्तरि सप्तमी ).
८९ तलवर - कोटवाल, सं. तलारक्ष. ए शब्द सं. १३३०ना एक शिलालेखमां आव्यो छे. माणिक्यसुंदरसूरिए सं. १४७८मां रचेल 'पृथ्वीचंद्रचरित्र' मां राजकीय अधिकारीओनी नामावलीमां 'तलवर' अने 'तलवर्ग' ए नाम पण छे (प्राचीन गुर्जर काव्यसंग्रह, पृ. ९७). कोई कोई शिलालेखोमां ‘तलवर्गिक' पण आवे छे. [ 'तलवर' देश्य शब्द छे, 'तलारक्ष' एनुं
-
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org