________________
उच्छ्वासः ]
मदनरेखा - आख्यायिका
कैमल करवभासमानाऽऽमोद धारयन्ती सदावर्तनाभि- रमणीया नर्मदा, काचिद् गोत्रस्खलनेऽप्यस्खलितस्वभावा समुल्लसितोत्कलिकाविलासा गम्भीरा; काचिर्दुल्लसत्कङ्कणा सदानीर कसत्त्वसन्तोषपोषिका, पंतिसेवनोद्यता, करंतो- या - जलकेलि कौतूहलसरलचेतसः, केलिःसरसी समुद्रे
देवनदीपक्षे अम्बरं गगनम् । वधूपक्षे अम्बरं वस्त्रम् ।
८. [सुरसं शोभनानुरागं गता प्राप्ता तथा सुरते संभोगे रङ्गो विद्यते यस्याः सा तथा । ] नदीपक्षे सुरैः संगता अथवा सुरसं गता-सुजलं प्राप्ता । वधूपक्षे सुरसं सुन्दरं शृङ्गारादिरसं प्राप्ता । ९. [ नदी सुरतरङ्गिणीगङ्गा विशदं निर्मलम्, अम्वरम्-आकाशं धरा आधारभूता पृथ्वी च यस्याः सा आकाशगङ्गा इत्यर्थः । सुरैर्देवैः संगता युक्ता ।]
नदीपक्षे स्वर्गगङ्गा । वधूपक्षे सुरत- रङ्गवती । सुरतं प्रसिद्धम् ।
१. [ काचिदन्तःपुरी के पानीयम् अवभासमानामोदं शोभायमानपरिमलं, अलकैः- कुलि केशैः कृत्वा धारयन्ती ।]
३७
२. [सदावर्तया नाभ्या तुन्दकुपिकया रमणीया ।]
देवनदीपक्षे सता शोभन अथवा सदा नित्यम् आवर्तनेन अभिरमणीया । आवर्तनं जल• भ्रमणम् । वधूपक्षे विद्यमानावर्तया नाभ्या रमणीया अथवा केशानां सता सदा वा आवर्तनेन अथवा अङ्कानां सता सदा वा आवर्तनेन अभिरमणीया ।
३. [ नर्म ददातीति नर्मदा नदी तु कमलैः कैरवैर्भासमानम् आमोदं परिमलं धारयन्ती । सदा नित्यम् आवर्तनैर्भ्रमत्पानीयविवरैः अभिरमणीया नर्मदा रेवा | ]
नदीपक्ष नदीनाम । वधूपक्षे रागरसदा हास्यदा ।
४. [ काचिदन्तःपुरी गोत्रस्खलनेऽपि भ्रमात् सपत्नीनामग्रहणेऽपि अस्खलितः स्वभावो यस्याः सा तथा । अत एवं समुल्लासितोत्कलिका उच्छलितोत्कण्ठा विलासा यस्याः सा तथा । तत एव गम्भीरा अज्ञापितात्मकालुष्या । नदी तु गम्भीराख्या गोत्रेषु पर्वतेषु स्खलनेऽपि अजातमालिन्या | ] ५. [ समुल्लसितउत्कलिकानां कुर्म्माणां विलासो यस्याः सा तदा । ] नदीपक्षे उत्कलिका:-तरङ्गाः । वधूपक्षे उत्कलिका उत्कण्ठा ।
६. [काचिदन्तःपुरी करे तोयं पानीयं यस्याः तथा । अत एवोल्लसन्ति कङ्कणानि यस्याः । उल्लसन् कं पानीयं तस्य कणा लघुबिन्दवः यस्याः सा तथा ।]
नदीपक्षे कङ्कणं मौलिभागः शेखरभागः । वधूपक्षे कङ्कणं करस्य आभूषणम् ।
७. [ सदा नित्यं निर्गता रैका लक्ष्मीर्यस्याः सा नीरैका सा सत्त्वानां जीवानां संतोपं पुष्णाति । सदा सर्वदा नीरस्य एकेऽद्वितीया ये सत्त्वास्तेषां संतोपं पुष्णाति । ]
नदीपक्षे सदा नीरेण एकेपाम् अन्येषां सत्त्वानां प्राणिनां संतोपं पोपयति । वधूपक्षे सदा नीरेण नीरदानेन उपलक्षणात् दानधर्मेण एकेषां सत्त्वानां संतोषं पोषयति ।
८. [ पत्युर्मणिरथस्य सेवनोद्यता । पत्युः समुद्रसेवनोद्यता ।] नदीपक्षे पतिसेवनम् समुद्ररूपपत्युः सेवनम् वधूपक्षे स्वपतेः सेवनम् । [ अथ च करतोयाऽऽख्या नदी । ]
नदीपक्षे एतन्नाम्नी नदी । वधूपक्षे करे तोयं यस्याः सा । 1 लागर्स डे। 2 सदानैरै डे । 3 लिकु ल ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org