________________
भूमिका
७५
ओने पोतानु शरीर चाटवा बोलावी. बिलाडीओए नहोर इत्यादिथी तेने मरणतोल करी नाखी. सांजे ज्यारे मोटो भाई घरे अव्यो त्यारे पत्नीनी आ हाल विषे पूछयुं. त्यारे ते गुंजहिरा उपर आळ ओढाडती बोली, 'तमारा भाईए मारा पर बळात्कार करवानो प्रयत्न करी मारी आ हालत करी मूकी छे.' क्रोधे भराई गुंजमरा फांसो खावा जाय छे. पण गुंजहिरा 'पंच समक्ष आ वातनो फेंसलो थशे' एम कही पाछो वाळे छे. अंते गुंजहिरा पंच समक्ष तपावेला लोखंडना थांभलाने भेटा, सहीसलामत रही पोताना चारित्रनी साक्षी आपी जंगलमां चाल्यो जाय छे.
आम आ कथानकमां आळ मूकवा माटे स्त्री पोताना शरीरनी सामान्य रीते जे प्रमाणे पोताना ज हाथे कपडां फाडो, वाळ तोडी, कृत्रिम विकृति करे छे, तेना करता कंइक विचित्र ते बिलाडीओ पासे ए प्रकारनी विकृति कराववानु आलेखन नोंधनीय छे. अहीं आरोपी शोलप्रभावे भयंकर कसोटीमाथी पसार थई, तेमांथी हेमखेम पार उतरी पोतानी पवित्रता साबित करी पोतानां कलंकने धोई नाखे छे.
आ ज प्रकारनी एक मुरिआ कथामां पण आळनुं कथानक आवे छे. '
एक राजाना थूकथी एक हरणीने गर्भ रह्यो अने ज्यारे बाळक अवतर्यु त्यारे वृक्ष नीचे मूकी दीधु राजा निःसंतान होई तेने महेलमां लई जईने उछेरवा मांड्यो क्रमे क्रमे ते मोटो थयो . एक दिवस राजा शिकार करवा गयो ते वखते राजानी राणी अने आ छोकरो एक ज खंडमां सुतां हतां. राणी आ छोकराने जोई कामातुर थई अने तेने पोताने आलिंगन आपवा माटे दबा कर्यु. छोकराए तेनु कद्दु मान्यु नहीं. तेथी राणी खूब गुस्से थई. राजानो ज्यारे आववानो समय थयो त्यारे राणीए कांटाओ वडे पोतानु शरीर उझरडी नाख्यु अने भय पडी गई. राजाए ज्यारे कारण पूछयुं त्यारे तेणे पोताना पर बळात्कार करवा आळ पेला छोकरा पर ओढाड्युं. राजाए तेने जेलमां धकेली दीघो. त्यारबाद पेली हरणी युक्तिपूर्वक तेने छोडावे छे अने साची वात राजाने जणावे छे. तेथी राजा ते राणीने जीवती दाटी दे छे. अने ते हरणी हरणी मटी सुंदर कन्या बनी जाय छे.
आम आ कथानकमां प्रद्युम्नकथानी माफक पालकमाता तेना पालकपुत्र प्रत्ये मोह पामी, पोतानी अघटित मागणीओना अनादर थतां भ्रष्टाचारनु आळ मूके छे.
मध्यप्रदेशनी एक कथामां वळी एक राणी पातानी ओरमान कुंवारी पुत्री उपर भ्रष्टाचारनु आळ ओढाडे छे एवं आलेखन थयेलुं छे. कथा टूकमां आ प्रमाणे छे :
एक राजाने एक राणी अने बे बाळकोमां एक दीकरी हती. राणीना मरण बाद राजा बीजी राणी लाग्यो. ते आ बाळकाने असह्य दुःख आपवा लागी. आथी पण संतोष न पामत ए ओरमान माताए ए छोकरी उपर आळ मूकीने राजाने भरमाव्यो के, "छोकरी कुचारित्र्यनी छे, जुओ तेना शरीर उपर सगर्भावस्थाना चिन्हो जणाय छे." ज्यारे ए छोकरीना भाईए आ आळनी वात जाणी त्यारे ते बहेन अने भाई महेलमांथी भागी छूट्या... इत्यादि...
१. Folktales of Mahakoshal P 361-363 by Verrier Elwin २. ‘Folklore in the Central Provinces of India' by M. N. Venkataswami of Nagpur जुओ 'The Indian Antiquary Vol. XXV (Feb. 1876 ) p. 48
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org