________________
वस्तुपाल-तेजःपालप्रबन्धः। भोजयित्वा तद्दत्तम् । देव्यै दातुं राणो लमः। तयोक्तम्-एतयोः स्वमुद्रा देया । ततो वृद्धभ्रातरं पृष्ट्वा गृहटीपां दर्शयित्वा मुद्रा गृहीता।
६११९) तदनु वस्तुपालो [Ps. कूर्चालसरस्वती-इत्येवंविधानि विरुदानि पठमानैः ] ब्राह्मणैाप्तः । [Ps. अनन्तबन्धनं कृतम् । ] एकदा कुलगुरुश्रीविजयसेनसूरयो वन्दापयितुमागताः । कुमारदेव्या नमस्कृताः। मत्री नागतः। मत्रिणं वन्दापयितुं गृहे गताः। मत्री द्विजावृतो गवाक्षस्थो दृष्टः । तेन नाभ्युत्थिताः, ते 5 व्याधुटिताः। मात्रा प्रोक्तम्-मत्रिन्! ते अतीव ईदृशी विग्रता यत्कुलगुरवोऽपि आगता न ज्ञाताः। ततो मत्री धावितः। अभ्यर्थ्य नीताः। तत्र तैरुक्तम्-आशराजतनूजस्य गेहं न किन्तु मद्यपगृहम् । किमति [Ps. B. गुरुभिरुक्तम्-वयं ठकुरचण्डप्रसाद-सोम-आसराज-तनूद्भवस्य कुमारदेवीकुक्षीसरोजराजहंसस्य श्रीवस्तुपालस्य गृहं मत्वा समायाताः । परमग्रे मद्यपगृहं दृष्टम् । मत्रिणोक्तम्-एकवेलं मध्ये पादाववधारयत । स्वकरेणासने दत्ते उपवेशिताः । सप्रश्रयमुक्तम्-प्रभो ! मे गृहे श्रीमद्गुरुभिः किमयुक्तं दृष्टम् ? । एतच्छृणुत-] 10 (१४६) जीवादिशेति पुनरुक्तमुदीरयन्तः कुर्वन्ति दास्यमपि वण्ठजनोचितं ये।
तेष्वेव यद्गुरुधियं गुरवोः विदध्युः सोऽयं विभूतिमदपानभवो विकारः॥ भगवन् ! एवं भवति यदि सारा न क्रियते । शिक्षां यच्छत । [Ps. आदावनन्तमपाकुरु । तसिन् दूरीकृते, तव कुले कोऽपि माहेश्वरो न जातः। अतः श्रावकत्वमङ्गीकुरु ] आदावनन्तोऽपाकृतः । ततः श्रावकत्वं जातम् । पूजानिश्चयमकार्षीत् । (१४७) *सोऽयं कुमारदेवीकुक्षिसरःसरसिजं श्रियः सदनम् ।
श्रीवस्तुपसचिवोऽजनि तनयस्तस्य जनितनयः॥ (१४८) विभुता-विक्रम विद्या-विदग्धता-वित्त वितरण-विवेकः ।
यः सप्तभिर्विकारैः कलितोऽपि बभार न विकारम् ॥ ६१२०)॥ अथ देशस्तोको वीरधवलस्य व्ययो बहुः। इति मत्वा तेजःपाल पत्तनोपरि गन्तुकामं राणकं 20 निषिध्य स्वयं गतः। तत्र सभायां श्रीलूणप्रसादेन कुशलं पृष्टम्-कुमारः किमिति नागतः १ । देव ! श्रीवीरधवलेन देवगिरेरुपरि बीटकं याचितमस्ति । कथम् ?-व्ययो बहुः । अतो देवगिरेरुपरि कटकार्थी । तं विना व्ययो न सम्पद्यते । राणकेनोक्तम्-यदि तत्र गतः [हतः] स, तर्हि व्ययं कः कर्त्ता ?। केन दत्तेन तिष्ठति ?-देव ! स्तम्भतीर्थेन । व्यापारिणः पृष्टाः-तस्य किमायपदम् ? । तैरुक्तम्-द्रम्माणां सहस्र ३०, वाहण (B शत?) ३२। राणकेनोक्तम्-यदि तेन पुरेण दत्तेन धनी भवति तर्हि दत्तम् + । महाप्रसादमुक्त्वा तेजःपालो धवलकमागतः125 राज्ञा पृष्टम-किञ्चिल्लब्धम् । स्तम्भतीर्थम् । किं तेन ?-मया तव लङ्का दत्ता, परं न खाद्यते न पीयते। सर्व भव्यं भविष्यति-इत्यक्त्वा मत्रिणं वस्तपालमश्ववारैः पञ्चाशद्धिः (५०), पत्तिभिः शतद्वयेन (२००) स्तम्भ
15
पयितुमायाताः । मं० कुमारदेव्या नमस्कृताः । उक्तम्-मन्त्री नाययो?। मत्रिणं वन्दापयितुं गृहे पादमवधारयत । गुरवस्त्वावासं प्राप्ताः । उपरितनभूमौ गताः। तत्र गवाक्षस्थो मन्त्री द्विजैर्वेष्टितो दृष्टः । तेनाप्यनभ्युत्थिताः । पश्चाद्वलिताः। अथ मात्रोपर्यागत्य प्राह-मन्निन् ! भव्यमिदम् । एवं तेऽञ्जनं यद् गुरूनप्यागतानोपलक्षयसि । मन्त्रिणा जन प्रहित्य स्थापिताः । गवाक्षादुत्तीर्य गतो नत्वावादीत्-प्रभो! कथं पदमवधारिताः, न्यावृत्ताश्च । गुरुमिरुक्तम्-वयं ठक्कुर चंडप-चंडप्रसाद-सोम-आशराजतनूद्भवस्य कुमारदेवीकुक्षिसरोराजहंसस्य श्रीवस्तुपालस्थावासं मत्वा समायाताः । परमग्रे मद्यपगृहं दृष्टम् । मत्रिणोक्तम्-एकवेलं मध्ये पादमवधारयत । स्वकरेणासने दत्ते उपवेशिताः । सप्रश्रयमुक्तम्-मद्गुहे श्रीमद्गुरुभिः किमयुक्तं दृष्टम् ? । एतच्छृणुत-"जीवादिशेति।"
1 Bधनिनो। 2 B ऽपराधः। 3 B आदौ देवपूजानिश्चयमकार्षीत् । 4 B तदनु क्रमेण व्रतमूलो धर्मश्च । B *आदर्श एष श्लोको नास्ति । एतत्समग्रं १२०) प्रकरणं Ps. आदर्श परित्यक्तमस्ति । || B राजसभायां गतेन राणको नमस्कृतः । राणकेन कुशलप्रश्नपूर्वकमुक्तम्-वीरधवलः किमिति नाययो?। + B यदि स्तम्भतीर्थेन ऋद्धिमान् भवति तदा तदस्तु ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org