________________
इतिहास और परम्परा] त्रिपिटकों में निगण्ठ व निगण्ठ नातपुत्त : मूल पालि
एवं वृत्ते, अञ्जतरो राजामच्चो राजानं मागधं अजातसत्तु वेदेहिपुत्तं एतदवोच"अयं, देव, पूरणो कस्सपो सङ्घी चेव गणी च गणाचरियो च, जातो, यसस्सी, तित्थकरो, साधुसम्मतो बहुजनस्स, रत्त, चिरपब्बजितो, अद्धगतो, वयोअनुप्पत्तो। तं देवो पूरणं कस्सपं पयिरुपासतु । अप्पेव नाम देवस्स पूरणं कस्सपं पयिरुपासतो चित्तं पसीदेय्या" ति । एवं वुत्ते, राजा मागधो अजातसत्तु वेदेहिपुत्तो तुण्ही अहोसि ।
____ अञ्जतरो पि खो राजामच्चो राजानं मागधं अजातसप्त्तुं वेदेहिपुत्तं एतदवोच-"अयं, देव, मक्खलि गोसालो सङ्घी०... ।
अञ्चतरो पि खो राजामच्चो राजानं मागधं अजातसत्तुं वेदेहिपुत्तं एतदवोच-"अयं देव, अजितो केसकम्बलो सङ्घी०......।
अअतरो पि खो राजामच्चो राजानं मागधं अजातसत्तुं वेदेहिपुत्तं एतदवोच-'अयं, देव, पकुधो कच्चायनो सङ्घी०....।
अञ्जतरो पि खो राजामच्चो राजानं मागधं अजातसत्त वेदेहिपुत्तं एतदवोच - "अयं, देव, सञ्जयो बेलठ्ठपुत्तो सङ्घी०.....।
अञतरो पि खो राजामच्चो राजानं मागचं अजातसत्तुं वेदेहि पुत्तं एतदवोच- "अयं, देव, निगण्ठो नाटपुत्तो सङ्घी चेव गणी च गणाचरियो च, मातो, यसस्सी, तित्थकरो, साधु सम्मतो वहुजनस्स, रत्तजू, चिरपब्बजितो, अद्धगतो वयोअनुप्पत्तो। तं देवो निगण्ठं नातपुत्तं पयिरुपासतु । अप्पेव नाम देवस्स निगण्ठं नाटपुत्तं पयिरुपासतो चित्तं पसीदेय्या" ति । एवं वुत्ते, राजा मागधो अजातसत्तु वेदेहिपुत्तो तुण्ही अहोसि।
राजा जीवकम्बवने भगवन्तं उपसङ्कमि
तेन खो पन समयेन जीवको कोमारभच्चो रञो मागधस्स अजातसत्तुस्स वेदेहिपुत्तस्स अविदूरे तुण्हीभूतो निसिन्नो होति । अथ खो राजा मागधो अजातसत्तु वेदेहिपुत्तो जीवक कोमारभच्चं एतदवोच-"त्वं पन, सम्म जीवक, किं तुम्ही" ति ?
"अयं, देव, भगवा अरहं सम्मासम्बुद्धो अम्हाकं अम्बवने विहरति महता भिक्खूसङ्घन सद्धि अड्ढतेलंसेहि भिक्खुसतेहि । तं खो पन भगवन्तं एव कल्याणो कित्तिसद्धो अब्भुग्गतो'इति पि सो भगवा, अरहं, सम्मासम्बुद्धो, विज्जाचरणसम्पन्नो, सुगतो, लोकविदू, अनुत्तरो, पुस्सिदम्मसारथि, सत्था देवमनुस्सानं, बुद्धो, भगवा' ति। तं देवो भगवन्तं पयिरूपासतु। अप्पेव नाम देवस्स भगवन्तं पयिरुपासतो चित्तं पसीदेय्या' ति।
"ते न हि, सम्म जीवक, हथियानानि कप्पापेही ति। "एवं, देवा" ति खो जीवको कोमारभच्चो रो मागधस्स अजातसत्तुस्स वेदेहिपुत्तस्स पटिस्सुणित्वा पञ्चमत्तानि हत्थिनिकासतानि कप्पापेत्वा रो च आरोहणीय नागं, रञो मागधस्स अजातसत्तुस्स वेदेहिपुत्तस्स पटिवेदेसि—“कप्पितानि खो ते, देव, हथियानानि यस्सदानि कालं मसी" ति ।
____Jain Education International 2010_05
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org