Page Text
________________
इतिहास और परम्परा ]
त्रिपिटकों में निगण्ठ व निगण्ठ नातपुत्त : मूल पालि
४८६
च परे अप्पिया अमनापा, न तं तथागतो वाचं भासति । यं पि तथागतो वाचं जानाति भूतं तच्छं अनत्थसंहितं सा च परेसं अप्पिया अमनापा, तं पि तथागतो वाचं न भासति । यं च खो तथागतो वाचं जानाति भूतं तच्छं अत्थसंहितं सा च परेसं अप्पिया अमनापा, तत्र काल तथागतो होति तस्सा वाचाय वेय्याकरणाय । यं तथागतो वाचं जानाति अभूतं अतच्छं अनत्थसंहितं सा च परे पिया मनापा, न तं तथागतो वाचं भासति । यं पि तथागतो वाचं जानाति भूतं तच्छं अनत्यसंहितं सा च परेसं पिया मनापा तं पि तथागतो वाचं न भासति । यं च तथागतो वाचं जानाति भूतं तच्छं अत्थसंहितं सा च परेसं पिया मनापा, तत्र कालञ्नू तथातो होति तस्सा वाचाय वैय्याकरणाय । तं किस्स हेतु ? अत्थि, राजकुमार, तथागतस्स सत्तेसु अनुजम्पा" ति ।
मनु ठानसोवेतं तथागतं पटिभाति
"ये मे, भन्ते, खत्तियपण्डितापि ब्राह्मणपण्डिता पि गहपति पण्डिता पि समणपण्डिता पि पञ्हं अभिसङ्खरित्वा तथागतं उपसङ्कमित्वा पुच्छन्ति पुब्बेत्र नु खो, भन्ते, भगवतो चेतसो परिवितक्कितं होति 'ये मं उपसङ्कमित्वा एवं पुच्छिस्सन्ति तेसाहं एवं पुट्ठो एवं व्याकरिस्सामी' ति, उदाहु ठानसोवेतं तथागतं पटिभाती" ति ।
"तेन हि राजकुमार, तज्ञेवेत्थ पटिपुच्छिस्सामि, यथा ते खमेय्य तथा नं ब्याकरेयसि । तं किं मञ्जसि, राजकुमार, कुसलो त्वं रथस्स अङ्गपच्चङ्गानं" ति ?
"एवं, भन्ते, कुसलो अहं रथस्स अङ्गपच्चङ्गानं" ति ।
"तं किं मञ्ञसि, राजकुमार, ये तं उपसङ्कमित्वा एवं पुच्छेय्युं - 'कि नामिदं रथस्स अङ्गपच्चङ्ग" ति ? पुब्बेव नु खो ते एतं चेतसो परिवितक्कितं अस्स 'ये मं उपसङ्कमित्वा एवं पुच्छिन्ति ते साहं एवं पुट्ठो एवं व्याकरिस्सामी' ति, उदाहु ठानसोवेतं पटिभासेय्या " ति ?
"अहं हि भन्ते, रथिको सञ्जातो कुसलो रथस्स अङ्गपच्चङ्गानं । सब्बानि मे रथस्स अङ्गपच्चङ्गानि सुविदितानि । ठानसोवेतं मं पटिभासेय्या" ति ।
"एवमेव खो, राजकुमार, ये ते खत्तियपण्डितापि ब्रह्मणपण्डिता पि गहपतिपण्डिता पि समणपण्डितापि पञ्हं अभिसङ्खरित्वा तथागतं उपसङ्क्रमित्वा पुच्छन्ति, ठानसोवेतं तथातं परिभाति तं किस्स हेतु ? साहि, राजकुमार, तथागतस्स धम्मधातु सुप्पटिविद्धा यस्सा धम्मधातुया सुप्पटिविद्वत्ता ठानसोवेतं तथागतं पटिभाती" ति ।
* एवं वृत्ते, अभयो राजकुमारो भगवन्तं एतदवोच - अभिक्कन्तं, भन्ते, अमिक्कन्तं, भन्ते...पे....अज्जतग्गे पाणुपेतं सरणं गतं ति । '
" पच्छिमे च भवे दानि गिरिब्बजपुरुत्तमे । रञोहं बिम्बिसारस्स पुत्तो नामेन चाभयो । "पापमित्तवसं गन्त्वा, निगण्ठेन विमोहितो । पेसितो पुन बुद्धमुपेच्चहं ॥
१. सुत्तपिटके, मज्झिमनिकाय पालि, मज्झिमपण्णासकं, अभयराजकुमार सुत्त २-६-१ से ३, पृ० ६७ से ७१ ।
Jain Education International 2010_05
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 002621 |
| Book Title | Agam aur Tripitak Ek Anushilan Part 1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Nagrajmuni |
| Publisher | Concept Publishing Company |
| Publication Year | 1987 |
| Total Pages | 744 |
| Language | Hindi |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & History |
| File Size | 15 MB |