________________
भगवतीचूर्णि:
३३
सत्तमाए ट्ठाणजीवविसेसागमणत्थोवत्तातो थोवा । ततो छट्टाए बहुतरा ट्टाणागमणबहुत्तातो एवं जाव रयणप्पभा असण्णी खलुमादी ||छ ||
तिरिजोणिपवेसणगं पंचविहमूलतो ए. बे. ते. चउ पंचेंद्रिय - तिरिक्खजोणिपवेसणओ । एवं जाव एगेंदिया भावविसेसाहियाण दुगुणा जीवाणं तहासंभवातो मणुयपवसणगो मूलतो दुविहे ख जोणि पवेसण | सव्वे एग दुग तिग य चतु पंच संखेज्जासंखेज्जा चारेतव्वा । जहाभणितं संजोगेहिं उक्खासतिरियपवेसणगं एगें दिए एत्थं अप्प- - बहुं । थोगो पंचिंदिय - तिरिय पवेसणओ । एवं जाव एगेंदिया भावविसेसाहियाण दुगुणा । जीवाणं तहासंभवातो मणुयपवेसणगे मूलतो दुविहे - समुच्छिम गब्भवक्कंतिए य । तहेव जीवा मग्गितव्वा । अप्पबहु - असंखेज्जा सम्मुच्छिमा संखेज्जा गब्भवक्कंतिया । देवाण मूलभेदा चत्तारि । तत्थ एगादीया असंखेज्जंता जीवा संजोगेहिं चारेतव्वा । अप्प - बहुं च, वेमाणिया थोवा ठाणागमणथोवत्तातो । भवणवासि पवे० असंखेज्जगुणट्टाणागमणबहुत्तातो । ततो वाणमंतरा । ततो जोतिसिया । पुणरवि ओहियप्प - बहुत्तं सव्वथोवे मणुस्सया णेरइयए प० असं० देव० प० असं० तिरिक्खजोणि य प० असंखेज्जगुणे । एत्थ य सट्टाणोववत्तीण मग्गिज्जति । इतरेहिंतो चउहिं पवेसो घेप्पति । सट्ठाणे संखेज्जे असंखेज्जा वणस्सतीए अनंता । णेरइया - देव- मणुस्स - बेइंदिय तेइंदिय चउरिंदियाण सांतरणिरंतरुवट्टमाणोववातो । वणस्सति वज्जेंगें दियेसु सट्ठाणेसु अणुसमयमसंखेज्जा परट्ठाणेण विरहिज्जंति वि । एवं उवट्टणोववातो भाणितव्वो । संतं एव नारका विद्यमाना एव नारकत्वेन, द्रव्यार्थोऽत्र विवक्षितः पर्यायार्थेन नोद्रव्यार्थादिति । अथवा तदायुष्कपुरस्कृतप्रवणा एवातोऽपि सन्तः । अथवा सत एव गमे मनुष्यादेः एवं सर्वजीवप्रभेदा वक्तव्यास्तीर्थंकरप्रणीतागमसाम्योपदर्शनं च वक्तव्यम् ।
पा. नागरसन्देहः
किं भगवतः प्रत्यक्षा एवैते अर्था उत उपदेशादिपूर्वका इति ? तदर्थमाह- क्षपितमोहादिकर्मण जालसमुद्भूतकेवलज्ञानदर्शनप्रकाशो हि भगवान् केवली मितममितं च सर्वतः पश्यति जानाति च । अतो सावबुद्ध इति ॥ छ ॥
पंचविहो अभिगमो - सचित्तः द्रव्यत्यागः । वस्त्रादीनामव्युत्सर्गः अचित्तानाम् । विनयावनतगात्रयष्टिना चक्षुर्विषयेंऽजलि प्रग्रहता मनसो एकत्वीकरणता । एषोऽभिगमः । उपासनत्वं मनोवाक्काययोगैः ।
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org