________________
भगवतीचूर्णिः मज्झमंगुलित्रयस्येव प्रदेशाश्च त्रयभंगसंखेज्जादिणो सव्वे सम-विसमता भंगा चारेज्जा । देशोदेसा य सव्वं, एक्केकं तिविहं ठवेऊण देसो अवयवो देसा अवयवा, सव्वो समुदायो अवयवो वा भण्णति । परमण्णिपरमाणुणा सव्वो सव्वेण जो य फरिसेण उ जो य फरिसिज्जमाणो देसिं देसो देसा वा ण संति । सव्वो सव्वेण सो च्चेव पदेसिएण सव्वो देसेण वा णो य दुपदेसियस्स देसा संति तेतिया अवयवकज्जा भावातो । देसो सव्वो वा एति, एते पदेसिएणं देसो देसा सव्वो त्ति । चतुसंखेजाणं तेहिं बि-ति- पदेसे, जहा एवं दुपदेसितो परमाणू दुपदेसिय तिपदेसियादियं तिपदेसितो परमाणू दुपदेस तिपदेसादीहिं नवसु ठाणेसु स्पृश्यमानकस्पर्शकयोर्देश-सर्वादिरूपमवलोक्य भङ्गादियोजना कार्या ॥छ। परमाणू सुत्तं ॥छ।।सुद्धो अबद्धखंधो एगमसंखं मज्झमं सेसं । एगपदेसे गाढे सकस्य एगागासप्रदेशे प्रदेशान्तरे वा ववमाणा जहण्णेणं समयो उक्कोसेणं आवलिया असंखेजतिभागो तेयासंखेजसमयानिरेगो निष्क्रिय: गुणदुगुणादिसु । वण्ण-गंध-रस-फास-सुहुम-बायरसंखेजाऽसंखेजाणतेसु जहण्णुक्कोसिया कंठा । सद्दे य परमाणू होतूणं पुणो परमाणो केच्चिरेण होति ? जहा-घरवती घरे ठातूणं पविसितो रुच्चिरकालंतरियो पडिसमागच्छति । परमाणुस्स खंधे संबंधकालो य वासो दुपदेसियस्स । सेस पोग्गलसंबंधकालो । एवं तिपदेसियादीणं अणंताणताणं सेस संबंधकालो सेगस्स निरेगाणिरेगस्ससेगो एगगुणकालगस्स दुगुणादि, सेस वण्णकालो । एवं वण्ण-गंध-रस-फासाणं बादर-सुहुमसद्दाणं सत्थाणे मग्गिज्जमाणे सव्वत्थ विवक्खो अंतरं होति ॥छ।।
दव्व-परमाणू दुपदेसियादिपोग्गला सामण्णं खेत्तं आगासपदेसा ओगाहणा जस्स जम्मि ठाणे पदेसमेत्तक्कममंतरसपरिणामो । एतेसिं कालेणं अप्प-बहुं मग्गिजति । आउयमिव आउयं पुरिसादिसु, जहा द्रव्यस्थानस्य आयुष्कं दव्वट्ठाणाउयं । एवं सेसाणं थोवं खेत्तठाणाउयं जहण्णेणं पोग्गलावत्थाणं एगं समयं, उक्कोसमसंखेजकालं तत्तो खेत्तसंकमणं णियमा करेति । असंखेजादिपदेसितो खंधो । असंखेजकालं खेतं च संभमंति । अभिदंतो असंखेजपदेसोगाहंतेण तं थोवं ओगाहो तओ असंखेजगुणो लब्भति । जया तं सव्वं संघात-वित्थरेण जुजति तहा ओगाहो विभजति । असंखेजकालाबन्धी अविणट्टेसु दव्वपदेसेसु ततो दव्वाउयं संखेजगुणओगाहणट्टाणाउयातो । गंधादयो भावा विणट्ठम्मि वि दव्वम्मि संघातभेदेण असंखेजं कालं चिट्ठति । ततो दव्वट्ठाणाउयातो भावठ्ठाणाउयं असंखेजगुणं । एयं उक्कस्सं गहितं । अणंतयं च सव्वत्थ णत्थि, तब्विध कालासंभवातो पुव्वम्मि उत्तरं नत्थि उत्तरे णत्थि । पुव्वमणंतविरहितं सव्वत्थ ॥छ।।
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org