________________
भगवतीचूर्णि: विरहं संभवोपपातं पडुच्च आभिणिबोहित-सुतणाणसमत्तेसु असीति । पंचिंदिय-तिरियाणं जहण्णट्टिती
ओगाहणासु विरहिओ जेसु असीति तेसु सव्वेव सत्तावीसाए बहुत्तातो अभंगगं । सम्मामिच्छत्ते विरहाओ चेवासीति । मणुयाणं जहणियाए द्वितीए आहारकसरीरं पडुच्च विरहातो असीति । सेसियाओ सट्ठाणेसु असीतितो भाणियव्वातो । सत्तावीसट्ठाणे अभंगगं रतियाणं जहा, केवलणाणे मोहणिज्जक्खयाओ असंभवो । वेमाणिय-वाणमंत-जोतिसिया जहा लोलादिया असुरा णेरइया देवेसु सत्तावीसा असीतिभंगा । सेसेसु पुढविकाइयादिसु मणुयपज्जतेसु दससु सत्तावीसमसीते अभंगगं संखेवतो जाणे । सेवं भगवं । छ । (षष्ठः उद्देशकः)
सर्वदिक्-सर्वदिक्षु वा सर्वाणि यावंति 'नो वी सव्वं ति' सामान्य-विशेषनयाभ्यां प्रसिद्धितः • पदानि व्याख्यातव्यानि । नियमाच्छद्दिसिं भवनमध्यावलंबिताप्रतिहतोद्योतप्रदीपवत् । लोकोऽलोकमध्ये कर्म कर्मे वत्ततामात्मनि समवायन्तः कर्मलक्षणपदार्थमभिनिवर्तयन्ति । एकेन्द्रियान् प्राप्योपरितलस्थितासीदिति कृत्तयागमनप्रतिघातिनो भवन्ति । तत् प्रदेशाच्युतादिदिग्धये अन्ये एकस्य बहुमध्ये प्रतिघातिनः गेहानागरप्रस्ना:पयोरनाद्यपर्यवसानतया पूर्वमिदं परमिदमिति न शक्यते वक्तुम् रात्रिंदिनस्येव सप्रतिपक्षप्रतिसिद्धमुपात्तोदाहरणवद् भाव्यम् ।
__ लोयतं सत्तमेणोवासंतरेण चारेतूण सत्तमं सेसेसु एगतो अणंतरं सेसाणंतरेहिं जाव सव्वंतो लोयट्ठिति । सभाव वा तेण सुत्तमतिसंधाय समितीत्याधुदाहरणं चानुमानं । सदास्थमात्रया इदं समितं एकी भावं न वा इतं ।] फु [६] ॥छ।।
कारणावयवेन कार्यावयवी न निर्वत्यते । तन्तुना पटानवबद्धप्रदेशवता न च देशेन सर्वः असकलकारणत्वात् । तन्तुना पट इव न च सर्वावयवैर्देशकार्याभिर्निवृत्तिः । सम्पूर्णसमवाय्य समवायिकारणत्वात् घटैकदेशदेशवत् । सर्वावयवैः सर्वः पूर्णकारणसमयात् घटवत् ।
उववज्जमाणे आहार, उववण्णे आहार, उव्वट्टमाणे आहार, उववढे आहार । पढम समए सव्वमाहारमुववजमाणे सेसेसु देस वा सव्वं आहार । द्रो । [८]
अद्धेण विद्धा णिवत्ती ण सिया उवगरणं णासियारंभया पोग्गला भावो । तन्निवत्तिसामत्था तेण जोगा सव्विंदिएसु ७॥
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
