________________
९६
भगवतीचूर्णि:
1
1
सुतमविण्णाण पदं । तत्थ पुलागो णवमपुव्वं ततिय आहारवत्थूतो जाव णव संपुण्णपुव्वी । एत्थंतरे आरतो वातरतो वा तं लद्धिण लभति । सेसं कंठं । सुत्तवतिरित्तो केवली । तित्थे ति दारं । जं तित्थकरेण जति तं तत्थं । अतित्थियो पत्तेयबुद्धो तित्थकरो वा पुलागादिसु भाणितव्वं । लिगं ति दारं । लिगं दुविहं दव्व-भावेहिं । दव्वलिंगमवि सलिंगमवि सलिंगं रयहरणादीतरलिंगं घरत्थतच्चण्णितादि, आगासे तणितओ भावो णियमा नियमिज्जंति । पंचसु कंठो ।
-
सरीरं ति पदं । पंचसरीराणि तेसिं संभवो कंठो । पंचसु खेत्ते त्ति - कम्माकम्मभूमिभेदेण कंठं ।
I
जत्थ जायति तं जम्मं । संति भावो तत्थ सो अत्थि तत्थ संभवो साहरणं पुव्वसंगतिगदेव, विजाधरादितं । काले ति दारं- सो तिविहो । उस्सप्पिणि, ओस्सप्पिणि णोउसप्पिणि, णोओस्सप्पिणि छव्विहा । उस्सप्पिणी वि कंठा । तत्थ पढमतित्थकरकालो । आदी जाव दुस्समा जम्मतो संहरणतो तत्थ पुलागलद्धीए वट्टमाणो ण सक्किज्जति उवसंघरितुं, पलिघा नाम एतासिं जो ता कडेक्काणुभागो सुसमादीणं एवं एतेण कालेण मग्गितव्वा । पुलागादतो कंठा । एत्थ य सिणादीणं जो संहरणादि संभवो सो पुव्वोवसंहरति णं । जतो केवलिआदिणो णोवसरिज्जंति । गति त्ति दारं - पुलागादिसु कंठं । णवरं विराहणा णाणादीणं । अहवा लद्धीए उवजीवणा । संजमे त्ति दारं संजमो सत्तरप्पकारो, चारित्तववत्थाणं वा, तत्थ सव्वागासपदेसग्गं । सव्वागासपदेसेहिं अनंतगुणितं । पढमं जहण्ण संजमट्ठाणं हवति । एरिसता असंखेज्जा ठाणा संजमस्स पुलागस्स हवंति । पडिता ठाणीता जीवस्स । णाणावरणिज्जादिसु ठिति णाणाणि एताणि । पुलागवकुश कुशीलाणं पत्तेयमसंखेज्जाणि | छ ।
I
णियं च सिणाताणं एगमेव अजहण्णुक्कोसं ठाणं । किं कारणं ? मोहणिज्जादि पडिउवसमखवितावत्थाणविसेसातो परिणामा पुणाई अणंता, तम्मि संजमठाणे एतेसिं चेव बहुणा संजमठाणप्पबहुं चिंतिज्जति ।छ। तत्थ जवमज्झं खेत्तमालिहितुं उवरिणियंठसिणाताणं एगं अजहण्ण संजमठाणं अणंतचरित्तपज्जवणिप्फण्णं कज्जति । ततो पुलागसाहम्मं कुसीलस्स य । तस्सोवरि बकुस पडिसेवणा कुसीलट्ठाणाणि कज्जति । पुलागो वोच्छिज्जति । कसायकुसीलो उवक्कमति चेव, ततो बसो वोच्छिज्जति कसायकुसीलपडिसेवणाकुसीलाणं संखेज्जठाणाणि उवरिहुत्तं गच्छति । ततो पडिसेवणा कुसल वोच्छिज्जति । ततो असंखेज्जाणि ठाणाणि गंतूण कसायकुसीलो जवमज्झखेत्तंते वोच्छिज्जति । एत्थप्पबहुं सट्ठाणपरट्ठाणेहिं पाडितव्वं । सट्ठाणं पुलागस्स पुलागो । सेसा परट्ठाणं । उक्कोसमजहण्णाणि एम्म खेत्ते भंति । पढमं संजमट्ठाणप्प - बहुत्तं, ततो चरित्तपज्जवप्प - बहुं जहण्णुक्कोसमज्झिमाणं ।
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org