________________
भगवतीचूर्णिः
९३ परमाणवो ओहादेसेण णियमा सव्वलोगखेत्तावगाहिणो तेसु कडजुम्मा । एवं दुपदेसितादतो वि विहाणपुहुत्तोगाहणाहिं भाणितव्वो । कालतो वि सव्वजातीतो परमाणुआदितातो मग्गिजंति । कंठा । ते पि एवं वण्णेहिं पि कडादतो णेतव्वा । कंठा । कक्खडादतो बादराणंतेसु चेव भाणितव्वा । भिज्जमाणं दव्वं जं दोहिं समभागेहिं द्वाति त्ति तं सड़े विसमभागं, अणड्डे परमाणुआदिसु, कंठं । परमाणूणं पोह त्ति । ते बहुत्तेण सड्डणिरड्डा तम्मि वा ट्ठाणे ठाणं परिणतं वा सेगं सक्कितं भवति दव्वं, साततम्मि किरिता जहण्णा एग समयं उक्कोसा आवलिया संखेजभागं, सव्वत्थ उस्सग्गो णिक्खेत्ता णिप्पकंप्पपरिणामो, सो जहण्णो तेगसमतो उक्कोसो असंखकालो, उस्सग्गो एत्थ य संठाणं असंबद्धं विजातीए परट्ठाणविजातिगमणं परमाणू सट्ठाणे । कंठं । परट्ठाणेण एगसमएणं दुपदेसिएण बद्धो वितित समए मोत्तूण चलितो जे उक्कोसेण णियमा असंखेजकाले खंधोणं भिजिस्सति ततो परमाणूत्तं लभ्रूणं चलिस्सति । दुपदेसितादिसु परट्ठाणमुक्कस्स अणंतो, जतो अणंतेहिं पोग्गलेहिं सह बंधं कातुं खुणो तेण परमाणुणा दुपदेसियत्तं पडिवजिस्सति । एत्थ य सक्को निरेक्कस्स जहण्णो उक्कस्सो य अंतरे देतव्वो कालो । तहा णिरेक्कस्स दुविहो वि सेसकालो ओहेण सव्वट्ठाणेसु । से कताए णिरेगताए य अविरहितो लोगो । अप्प बहुं जहा दव्वबहुत्तं । परमाणुआदिसु चउसु सेग-निरेग-पत्तेयभिन्नेसु कंठं । दव्वट्ठता विसेसितेसु वि जहा दव्वमग्गणा ते पढमं भणितं । तहा सेग-णिरेगभिन्नेसु चतुसु अट्ठभेदेण भाणितव्वं । एताणि चेव पदेसट्टताए अट्ठ वाणाणि जहा दव्वमग्गणा ते य देसट्टप्पबहुं । दव्वपदेसताए वि सत्त हाणाणि सेगणिरेगेहिं चोद्दस । एत्थप्पबहं(तं) पढमं भणितं जहा तहेव णेयव्वं । कंठं । देसे जोगस्स एगावयवो एतति । एगे णीरेगसाहा एग कम्पइव जहासंभवं भाणितव्वा । देस सव्वेयंतातो ते सेगणिरेगेहिं स अंतरणिरंतराहिं तव्वा । परमाणू वि परट्ठाणमवि असंखेनंतो खंधस्स वि एत्तितो कालो ततो परमाणुत्तमवस्संभावि दुपदेसितादीणं परट्ठणाणंततो जतो सेस पोग्गलेहिं अणंतेहिं संबंधो । परमाणुपोग्गलाणं सट्ठाणे सेगणिरेगप्पबहुं । दुपदेसियादिसु सव्वेगदेसेगणिरेगे ताता तिविहा अप्प-बहुत्ता । कंठा। अहुणा परमाणू संखेजय अणंतय । एगेगसेगनिरेगदेसेहिं दव्वट्ठताए जहा दव्वमग्गणाए तहा कंठं । एकारस संठाणितं । अहुणा सुद्धपदेसतादे वि एगारसठाणाणि जहा दव्वठ्ठताए ते णवरं असंखेजपदेसिएसु पदेसट्ठताए वि असंखेज्जता, किं कारणं ? जतो एतस्स मूलट्ठाणं असंखेजयमुक्कस्सं एगरूवेण असंखेजतं ण पावति तत्थ पदेसठ्ठताए हवति । उभतठ्ठताए दव्वट्ठपदेसठ्ठताए दव्वट्ठता देससव्वणिरेगेहिं तिविहा । तहा पदेसठ्ठता वि छब्बिहा परमाणुसु व चत्तारि सव्वाणि अट्ठावीसट्ठाणाणि ।
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org