SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 29
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ २० द्वादशारनयचक्रम् __ ५४४ २ " १२ "१३ विषयाः पृ० पं० विषयाः पृ. ५० प्रदीपदृष्टान्तः ५३७ । सर्वभावानां प्रवृत्तिसामान्यानतिवृत्तित्वकथनम् ५५२ २२ प्रकारान्तरेण दृष्टान्तदाष्टॉन्तिकसंघटनम् , २ केनचित्फलोद्देशेन प्रवृत्तिविशेषः कारकाणामिति लोकेऽपि तथाप्रतिपत्तिदर्शनप्रतिपादनम् | वचनेन सामान्यप्रवृत्तेः क्रियात्वमुक्तमिति तयावर्णनम् कथनम् ५४३ प्रविश पिण्डीमिति निदर्शनम् विशेषास्तूपजायमाना इति ग्रन्थस्यापि प्रतिक्षेपः .. १ कर्तुस्तिपोपात्तत्वसमर्थनम् तद्व्याख्यानम् ___" १२ व्याख्यायां पाणिनिसूत्रप्रमापणम् प्रवृत्तिविशेषोऽपि प्रवृत्तिसामान्यमेवेति कथनम् , १६ गच्छतिः स्वांशोपात्तार्थविषयक एवेति साधनम् ,, ६ प्रवृत्तिसामान्य भवनमपि कारकान्तराण्यपेक्षत वैपरीत्ये दोषाभिधानम् । इति कथनम् अर्थप्रकरणाद्यापादनाच्चेति हेतुवर्णनम् तत्रोदाहरणम् श्रोत्राप्यश्रुतोऽपि कर्ता गृह्यत इति वर्णनम् ५३९ २ प्रवृत्तिविशेषत्वेनाभूतत्वस्यासिद्धत्वोक्तिः नामाख्यातौ परस्पराभिसम्बद्धद्रव्यक्रियावाचिना सामान्यस्य प्रवृत्तिविशेषत्वसाधनम् वित्युपसंहरणम् द्रव्यत्वे सत्यगत्यादित्वादिति हेतोरसिद्धिवर्णनम् । इत्थं भवनमेव द्रव्यक्रियाभेदं भवतीति रूपणम् ,, | तव्यावर्णनम् तयाख्यानम् तत्रैवानकान्तिकत्वोद्भावनम् . क्रियालक्षणकथनम् आकाशस्य नित्यस्थितत्वनिराकरणम् विशेषपदप्रयोजनवर्णनम् | तद्वर्णनम् विशेषाग्यापिक्रियाया अक्रियात्वोक्तिः गतिमत एव स्थानमिति कथनम् वैयाकरणक्रियालक्षणव्याख्या ५४०१ अनैकान्तिकत्वसमर्थनम् कारकाणामिति षष्टीव्याख्या गत्यभावो गतिनिवृत्तिरिति शङ्कनम् प्रवृत्तिमात्रपरिग्रहे दोषवर्णनम् गत्यभावमात्रस्थानस्य निरुपाख्यताप्रसअनम् क्रियायाः स्वरूपकथनम् गतिविशिष्टत्वाद्त्यभावो न निरुपाख्य इति अन्यफलाभावकथनम् शङ्कनम् विशेषक्रिया तु व्यवहारक्षमेति कथनम् ५४१ १ | तब्याख्यानम् प्रवृत्तिसामान्यस्याक्रियात्वकथनम् | सोपाख्याभावस्य सत्त्वादस्मादिष्टमेव त्वयोदितमिति विशेषाव्यापित्वादिति हेतुः , ६ समाधानम् तत्र दृष्टान्तवर्णनम् भवनं भाव इति निरुक्तिस्तदपरित्यागेन तरस्वाप्रवृत्तिसामान्यक्रियावादिनो द्रव्यं क्रिया च द्वौभावः भाव्यादिति निरूपणम् क्रिया द्वितीयो भाव इति नोपपद्यत इति क्रियाविशेषव्यवहार्यः वस्त्वन्तरमेव विनाश इति कथनम् ५४२ । प्रतिपादनम् तब्धावर्णनम् | तव्यावर्णनम् प्रवृत्तिविशेषक्रियापक्षोपसंहारः जागरणस्वामनिदर्शनम् तत्पक्षप्रतिक्षेपः दार्टान्तिकवर्णनम् त्वयापि प्रवृत्तिसामान्यस्य क्रियात्वमभ्युपगतमे तृतिर्न भोजननिवृत्तिहेतुहेतुमद्भावात् कथमुत्तरवेति प्रतिपादनम् ___भावाभिव्यक्तिः पूर्वभावनिवृत्तिरिति शङ्कनम् , १९ नहीह कश्चिदिति ग्रन्थेन प्रवृत्तिर्भावानामात्मेति तन्निरूपणम् ५४८ ५ स्वीकृतमेवेति वर्णनम् तृप्तिरेव भुजिनिवृत्तिरिति समाधानम् फलान्तरहेतुहेतुभावाविभक्तवृत्तिः सर्वभावे क्रियान्तरप्रादुर्भावेन विना न क्रियानिवृत्तिरिति स्वित्युक्तेरिति हेतुकथनम् " १८ कथनम् Jain Education International 2010_04 For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org
SR No.002585
Book TitleDvadasharnaychakram Part 2
Original Sutra AuthorMallavadi Kshamashraman
AuthorLabdhisuri
PublisherChandulal Jamnadas Shah
Publication Year1951
Total Pages350
LanguageSanskrit
ClassificationBook_Devnagari & Philosophy
File Size25 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy