________________
षोडशं ब्रह्मचर्यसमाधिस्थानाध्ययनम्
इह प्रागध्ययने भिक्षुगुणा उक्तास्ते च ब्रह्मचर्यवत एव स्युस्तच्च ब्रह्मगुप्तिज्ञानतोऽतस्तदभिधायकं षोडषाध्ययनमारभ्यते
सुअं मे आउसं ! तेणं भगवया एवमक्खायं । इह खलु थेरेहिं भगवंतेहिं दस बंभचेरसमाहिठाणा पन्नत्ता । जे भिक्खू सुच्चा निसम्म संजमबहुले संवरबहुले समाहिबहुले गुत्ते गुतिदिए गुत्तबंभयारी सया अप्पमत्ते विहरिज्जा ॥
व्याख्या-श्रुतं मयायुष्मन् ! तेन भगवतैवमाख्यातम् । कथमित्याह-'यथेति गम्यम्' । इह प्रवचने 'खलु निश्चये' स्थविरैर्गणधरैर्भगवद्भिः समग्रैश्वर्यादियुक्तैर्दश ब्रह्मचर्यसमाधिस्थानानि प्रज्ञप्तानि प्ररूपितानि । कोऽभिप्रायः ? नैषामियं स्वमनीषिका, किन्तु भगवताप्येवमाख्यातं मया श्रुतम् । ततोऽत्र मानास्थां कृथा इति । 'जे' त्ति यानि ब्रह्मचर्यस्थानानि भिक्षुः श्रुत्वा शब्दतो निशम्यावधार्थितः । बहुल: प्रभूत उत्तरोत्तरस्थानावाप्त्या संयम आस्रवविरतिरूपोऽस्येति बहुलसंयमोऽत एव बहुलसंवरः प्रभूतास्रवद्वारनिरोधः । ततो बहुलसमाधिः, समाधिश्चात्र चित्तस्वास्थ्यम् । सर्वत्र सूत्रत्वाद् बहुलशब्दस्य परनिपातः । गुप्तो मनो-वाक्-कार्यरत एव गुप्तेन्द्रियः । तत एव गुप्तं नवगुप्तिसेवनाद् ब्रह्मेति ब्रह्मचर्य चरितुमासेवितुं शीलमस्येति गुप्तब्रह्मचारी सदा अप्रमत्तो विहरेदप्रतिबद्धविहारितया चरेदिति ॥
कयरे खलु थेरेहिं भगवंतेहिं दस बंभचेरसमाहिठाणा पन्नत्ता ? । जे भिक्खू सुच्चा निसम्म संजमबहुले संवरबहुले समाहिबहुले गुत्ते गुत्तिदिए गुत्तबंभयारी सया अप्पमत्ते विहरिज्जा । इमे खल ते थेरेहिं भगवंतेहिं दस बंभचेरसमाहिठाणा पन्नत्ता जे भिक्खू सुच्चा निसम्म संजमबहुले संवरबहुले समाहिबहुले गुत्ते गुतिदिए गुत्तबंभयारी सया अप्पमत्ते विहरिज्जा । तं जहा
Jain Education International 2010_02
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org