________________
34
ગાથા
૧
૨
૩
૪
૬
6
૫૨-અનુમાનથી ખંડન
८
૧૦
૧૧
sis-2
દર્શન અને જ્ઞાનનું સ્વરૂપ
દર્શનમાં વિશેષસાપેક્ષ સામાન્યબોધ અને જ્ઞાનમાં સામાન્યસાપેક્ષ વિશેષબોધ
વિષય
સહવાદ પક્ષનું સ્થાપન ઃ
છદ્મસ્થના જ્ઞાન અને દર્શન ભિન્નકાલીન, કેવલીના જ્ઞાન અને દર્શન સમકાલીન
ક્રમવાદિપક્ષ અને સહવાદીએ કરેલ તેનું ખંડન :
ક્રમવાદ = કેવલીમાં જ્ઞાન અને દર્શન ક્રમિક
સહવાદ = ૧-ક્રમવાદી તીર્થંકરની આશાતનાથી ડરતા નથી.
આગમ સૂત્રનું અર્થઘટન, સમર્જ - તુલ્યમ્
કેવલજ્ઞાનાવરણીયના નાશથી કેવલજ્ઞાનની જેમ કેવલદર્શનાવરણીયના
નાશથી તે જ કાળે કેવલદર્શનની ઉત્પત્તિ
૩ - અનુમાનથી ખંડન :
મતિજ્ઞાનાવરણીય વગેરેના નાશથી મતિજ્ઞાન વગેરે જેમ ભિન્ન ન ઘટે તેમ કેવલદર્શનનો પણ ભિન્ન અસંભવ.
૪ - આગમથી ખંડન :
કેવલજ્ઞાન સાદિ - અનંત છે. જ્ઞાન અને દર્શનને ક્રમિક માનતાં જ્ઞાનની હાજરીમાં દર્શન અને દર્શનની હાજરીમાં જ્ઞાન ન સંભવતાં
બંને સાદિ-સાંત માનવા પડશે.
૫ - તર્કથી ખંડન :
ક્રમિક માનશો તો બેમાંથી પહેલી ઉત્પત્તિ કોની ?
સહવાદિ પક્ષનું અર્થઘટન તથા એકોપયોગવાદી ગ્રંથકાર દ્વારા તેનું ખંડન
૯ સહવાદિ = બંનેની ઉત્પત્તિ એક જ સમયે
Jain Education International 2010_02
સિદ્ધાંતિ ૧-એક જ સમયે બે ઉપયોગનો અસંભવ
૨ - દરેક સમયે સર્વજ્ઞ - સર્વદર્શી માનવા પડે અથવા દરેક સમયે સર્વજ્ઞ-સર્વદર્શી નથી, એવું માનવું પડે. ૩ - જ્ઞાન વ્યક્ત છે અને દર્શન અવ્યક્ત છે, કેવલીને વ્યક્ત-અવ્યક્તનો ભેદ કઈ રીતે ઘટે ?
અનુક્રમણિકા
For Private & Personal Use Only
પત્ર
૯૧
૯૪
૯૬
८८
૧૦૨
૧૦૨
૧૦૩
૧૦૮
૧૦૭
૧૦૮
૧૦૯
www.jainelibrary.org
