________________
36
ગાથા
વિષય (કાંડ-૨)
૨૬ પૂર્વપક્ષ = આ વ્યાખ્યા મુજબ મનઃપર્યાયજ્ઞાનને પણ
દર્શન કહેવાની આપત્તિ આવશે.
સિદ્ધાંતિ = મન:પર્યાયજ્ઞાનનો વિષય મનોદ્રવ્ય છે. ઘટ વગેરે દ્રવ્ય નથી. જ્ઞાન એ જ દર્શન સ્વરૂપે છે.
૨૭
૨૮
શ્રુતજ્ઞાનમાં પ્રત્યક્ષબોધનો અભાવ હોવાથી ‘દર્શન’ શબ્દ ન સંભવે.
૩૦
૨૯ અવધિજ્ઞાનમાં પ્રત્યક્ષ બોધ હોવાથી ‘દર્શન’ શબ્દ સંભવે. કેવલજ્ઞાનમાં પણ પ્રત્યક્ષ બોધ હોવાથી ‘દર્શન’ શબ્દ સંભવે. ૩૧ નિષ્કર્ષરૂપે સ્વસિદ્ધાંત અને પરસિદ્ધાંતનું સ્પષ્ટીકરણ. સ્વસિદ્ધાંત = એક જ કેવલોપયોગ બંને સ્વરૂપે છે. પરસિદ્ધાંત કેવલજ્ઞાન અને કેવલદર્શન ક્રમિક ઉત્પન્ન થાય છે.
3333
૩૩
‘સમ્યગ્દર્શન’ શબ્દનું સ્પષ્ટીકરણ
૩૨ શ્રદ્ધા અર્થમાં વપરાતો ‘સમ્યગ્દર્શન' શબ્દ સમ્યજ્ઞાન સ્વરૂપ જ છે. સમ્યજ્ઞાન અને સમ્યગ્દર્શન બંને અર્થથી એકરૂપ જ ઘટે છે.
‘કેવલજ્ઞાન સાદિ-અનંત છે' આ સૂત્રનું સ્પષ્ટીકરણ ઃ
-
૩૪ પૂર્વપક્ષ = કેવલજ્ઞાન આદિ-અનંત હોવાથી તેનો નાશ ઘટી શકે નહિ.
૩૫ સિદ્ધાંતિ = ૧-સિદ્ધિ પામતાં સમયે કેવલી ભગવંતના સંઘયણ વગેરે નાશ પામતાં હોવાથી તેનાથી અભિન્ન કેવલીપર્યાય પણ નાશ પામે છે. (કેવલજ્ઞાનનો નાશ) ૨-સિદ્ધપણાની ઉત્પત્તિ સાથે કેવલી પર્યાય પણ ઉત્પન્ન થાય છે.
=
૩૬
(કેવલજ્ઞાનની ઉત્પત્તિ)
૩ - સત્તારૂપે કેવલીપર્યાય સાદિ-અનંત છે. (કેવલજ્ઞાનનું ધ્રુવપણું)
જીવ અને તેના જ્ઞાનાદિ પર્યાયો ભિન્ન હોવાની શંકાનું સ્પષ્ટીકરણ ૩૭ પૂર્વપક્ષ = જીવ અનાદિ અનંત છે અને કેવલજ્ઞાન
સાદિ અનંત છે, માટે જીવ કેવલજ્ઞાનરૂપ કઈ રીતે ઘટે
૩૮ પૂર્વપક્ષ = તેથી જીવ ભિન્ન છે અને તેના જ્ઞાનાદિ પર્યાયો પણ ભિન્ન છે. ૩૯ સિદ્ધાંતિ = એકાંતપક્ષનું ખંડનપૂર્વમાં થઈ ચૂક્યું છે હવે દૃષ્ટાંત કહેવાશે. ૪૦-૪૧ દૃષ્ટાંત વડે પદાર્થનું સ્પષ્ટીકરણ
૪૨ દ્રવ્ય એ પર્યાયથી એકાંતે ભિન્ન નથી
૪૩
આત્મ દ્રવ્યનું સ્વાભાવિક અને વૈભાવિક પર્યાયો
વડે એકપણા-અનેકપણાનું વર્ણન
Jain Education International. 2010_02
અનુક્રમણિકા
For Private & Personal Use Only
પત્ર
૧૨૬
૧૨૭
૧૨૮
૧૨૮
૧૨૯
૧૩૨
૧૩૩
૧૩૪
૧૩૭
૧૩૭
૧૩૮
૧૩૮
૧૩૮
૧૩૯
૧૩૯
૧૪૦
૧૪૧
www.jainelibrary.org