________________
३०
ध्यानशतकम्
ધ્યાનશતક (ધ્યાનાધ્યયન) (૧) ગ્રન્થવિષય
ધ્યાનયોગસાધનાનું વર્ણન કરતાં આ મહાન ગ્રંથનો વિષય સરળતાથી અને સંક્ષેપમાં જણાય તે હેતુથી ગ્રંથવિષયને CHARTS રૂપે રજૂ કરવામાં આવે છે. CHARTS માં જે અંકો વર્તુળમાં ઉ) મૂકવામાં આવ્યા છે તે અંકો “ધ્યાનશતક' ગ્રંથની ગાથાનો ક્રમ સૂચવે છે.
ધ્યાન
ધ્યાન (સ્થિરમન) ઉ)
અધ્યાન (અસ્થિરમન)
ભાવના છે (ધ્યાનના અભ્યાસ સ્વરૂપ મનની પ્રવૃત્તિ)
અનુપ્રેક્ષા (ધ્યાનથી ભ્રષ્ટ એવા
મનની પ્રવૃત્તિ)
ચિંતા ૨) (ભાવના અને અનુપ્રેક્ષાથી ભિન્ન વિચિત્ર એવી મનની
પ્રવૃત્તિ)
છઘસ્થનું ધ્યાન છે (એક વસ્તુમાં અંતર્મુહૂર્ત પ્રમાણ મનના
સ્થિરીકરણ સ્વરૂપ)
કેવલીનું ધ્યાન છે (યોગનિરોધ સ્વરૂપો
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
— — — ધ્યાનના પ્રકાર
અશુભધ્યાન છે
શુભધ્યાન ૫)
૧. આર્તધ્યાનપણે
દ્રધ્યાન®
૪. શુક્લધ્યાનપણે
૩. ધર્મધ્યાન (પ) (ધર્મધ્યાન).
(ધર્મધ્યાન)
- સંસારને વધારનાર છે. ૫,૧૦ - સંસારને વધારનાર છે.૫,૨છે - નિર્વાણનું કારણ છે. પ) - નિર્વાણનું કારણ છે. ) - તિર્યંચગતિનું મૂળ છે. ૫,૧૦ - નરકગતિનું મૂળ છે. પરજી - દેવગતિ તથા પરંપરાએ - સિદ્ધિગતિને - સર્વ પ્રમાદનું મૂળ છે. (૧૮) - અધમ વિપાકવાળું છે. ૧) મુક્તિનું કારણ છે. પ૯) આપનાર છે. ૫૯) - અનાર્ય છે. (૧૯)
- શુભ કર્મ બંધાવે છે. (૩) - વિશિષ્ટ એવા શુભ - પરલોકના અપાયોથી - અશુભ કર્મ બંધાતા
કર્મો બંધાવે છે વગેરે. ૯) નિરપેક્ષ છે. (૨૧)
અટકાવે છે. ૭) - અનુત્તર દેવલોકમાં - અધન્ય છે. (૨૩) - બંધાયેલા અશુભ
ઉત્પન્ન કરાવનાર છે. ૯૪) કર્મોનો નાશ કરે છે. ૯૩) - વિશિષ્ટ એવા દેવલોકના
સુખની પ્રાપ્તિ કરાવે છે.૯)
Jain Education International 2010_02
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org