________________
४
" दव्वमणोजोएणं मणणाणीणं अणुत्तराणं च । संसयवोच्छित्तिं केवलेण नाउण सइ कुणइ ।।१।। रिभियपयक्खरसरला मिच्छितरतिरिच्छसगिरपरिणामा । मणणिव्वाणी वाणी जोयणनिहारिणी जं च ।।२।। एक्का च अगेसिं संसयवोच्छेयणे अपडिहदा । न य णिव्विज्जइ सोया तिप्पइ सव्वाउएणंपि । । ३ । ।
।
सव्वसुरेहिंतोवि हु अहिगो कंतो य कायजोगो से तहवि य पसंतरूवे कुणइ सया पाणिसंघाए । । ४ । ।" [
] इत्यादि,
युज्यते वाऽनेन केवलज्ञानादिना आत्मेति योगः -धर्मशुक्लध्यानलक्षर्णः, स येषां विद्यत इति योगिनः-साधवस्तैरीश्वरः, तदुपदेशेन तेषां प्रवृत्तेस्तत्सम्बन्धादिति, तेषां वा ईश्वरो योगीश्वरः, ईश्वरः प्रभुः स्वामीत्यनर्थान्तरम्, तं योगीश्वरम्, अथवा योगिस्मर्यं - योगिचिन्त्यं ध्येयमित्यर्थः ।
६ A युजेः समाधिवचनस्य योगः समाधिः, ध्यानमित्यनर्थान्तरम् ।। B योगो ध्यानं समाधिश्च धीरोधः स्वान्तनिग्रहः ।
७
पुनरपि स एव विशिष्यते - शरण्यम् तत्र शरणे साधुः शरण्यस्तम्, रागादिपरिभूताश्रितसत्त्ववत्सलं रक्षकमित्यर्थः, ध्यानाध्ययनं प्रवक्ष्यामीत्येतद् व्याख्यातमेव ।
अन्तः संलीनता चेति, तत्पर्यायाः स्मृता बुधैः । । C प्रत्याहृत्य यदा चिन्तां नानालम्बनवर्तिनीम् ।
एकालम्बन एवैनां निरूणद्धि विशुद्धधीः ।। ६० ।। तदास्य योगिनो योग-श्चिन्तैकाग्रनिरोधनम् । प्रसंख्यानं समाधिः स्याद्, ध्यानं स्वेष्टफलप्रदम् ।। ६१ ।।
ध्यानशतकम्, गाथा - १
Jain Education International 2010_02
zazazazazazaza
=
- तत्त्वानुशासने ।।
चउसरणगमण दुक्कडगरहा x x x ॥५०॥ वृ० चतुःशरणगमनम् अर्हत्-सिद्ध-साधु-केवलिप्रज्ञप्तधर्मशरणगमनम्, आचार्योपाध्याययोः साधुष्वेवान्तर्भावात्, केवलिप्रज्ञप्तधर्मस्य चानादित्वेन पृथगुपादानात् । न ह्यतश्चतुष्टयादन्यच्छरण्यमस्ति गुणाधिकस्य शरण्यत्वात्, गुणाधिकत्वेनैव ततो रक्षोपपत्तेः, रक्षा चेह तत्तत्स्वभावतया एवाभिध्यानतः क्लिष्टकर्मविगमेन शान्तिरिति । xxx ॥ ५० ॥ - योगशतके ||
For Private & Personal Use Only
- तत्वार्थवार्त्तिके ६,१,१२ ।।
- आदिपुराणे, २१-१२ ।।
www.jainelibrary.org
