SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 295
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ ॥२८४॥ मावश्यक-हारिभद्रीयवृत्तिः आराहिओ, सा दिण्णा, थूलभदसामिणो अभिक्खणं २ गुणग्गहणं करेइ, न तहा तं उवयरइ, सो तीए अप्पणो विनाणं दरिसेउकामो असोगवणियाए णेइ, भूमीगएण अंबपिंडी तोडिया, कंडपोखे अण्णोणं लातेण हत्थब्भासं आणेत्ता अद्धचंदेण छिन्ना गहिया य, तहावि ण तुसइ, भणइ-किं सिक्खियस्स दुक्करं?, सा भणइ-पिच्छ ममंति सिद्धत्थयरासिंमि णच्चिया सूईण अग्गयंमि य कणियारकुसुमपोइयासु य, सो आउट्टो, सा भणइ-न दुकर छोडिय अंबपिंडी, ण दुक्कर सिक्खिउ नच्चियाए। दुकरं तं च महाणुभावं, जं सो मुणी पमदवर्णमि वुच्छो ॥१॥' तओ तस्स संतिगो वुत्तंतो सिहो, पच्छा उवसंतो रहिओ, दोण्हवि वेणइगी। सीया साडी दीहं च तणं कोंचयरस अवसवयं एक चेव, रायपुत्ता आयरिएण सिक्खाविया, दधलोभी य सो रायाणओ तं मारेउमिच्छइ, ते दारगा चिंतेंति-एएण अम्हं विजा दिण्णा, उवाएण निथारेमो, जाहे सो जेमओ एइ ताहे ण्हाणसाडियं मग्गइ, ते सुकिय भणति-अहो सीया साडी, बारसंमुहं तणं राजाराबः, सा दत्ता, स्थूलभद्रस्वामिनोऽभीक्ष्णमभीक्ष्णं गुणग्रहणं करोति, न तथा तमुपचरति, स तस्यै मारनको विज्ञानं दर्शयितुकामोऽशोकवनिकायां नयति, भूमिगतेनानपिण्डी रोटिता, शरपुडान् अन्योऽयं लाता हस्ताभ्यासमानीयाधचन्द्रेण छिना गृहीता च, तथापि न तुष्यति, भणति-किं शिक्षितस्य दुष्करं !, सा भणति-पश्य ममेति सिद्धार्थकराशी नर्सिता सूचीनामप्रेच कर्णिकारकुसुमप्रोतानाच, स भावर्जितः, सा भणति-न दुष्करमाम्रपिबिनोटनं, न दुष्करं शिक्षितस्य नर्तने (शिक्षितायां नृतौ)। सहुष्करं तब महानुभावं, परस मुनिः प्रमदावने उषितः॥१॥ ततस्तरसरको वृत्तान्तः शिष्टः, पश्रादुपधान्तो रमिकः, द्वयोरपि वैनयिकी। शीता शाटी दीधं च तृणं क्रौनकस्यापसव्यमेकमेव, राजपुत्रा भाचार्येण शिक्षिताः, वण्यलोभी च स राजा तं मारयितुमिच्छति, ते दारकाश्रिन्तयन्ति-एतेनामा विद्या दत्ता, अपायेन निस्तारयामः, यदा स जेमितुमायाति तदा खामशाही मार्गपति, ते शुष्का भणन्तिमहो शीता शाटी, बारसंमुखं तृणं । 'देंति, भणंति-अहो दीहं तर्ण, पुवं कुंचएण पयाहिणीकजइ, तदिवस अपयाहिणीकओ, परिगयं जहा विरत्ताणि, पंथो दीहो सीयाणं ममं काउं मग्गइ, नहो, दोण्हवि वेणइगी ॥ निवोदए-वाणियगभज्जा चिरपउत्थे पइम्मि दासीए सम्भावं कहेइ-पाहुणयं आणेहित्ति भणिया, तीए पाहुणओ आणीओ, आवस्सयंच से कारियं, रत्तिं पवेसिओ, तिसाइओ निवोदयं दिन्नं, मओ, देउलियाए उझिओ, हाविया पुच्छिया, केण कारियं ?, दासीए, सा पहया, कहियं, वाणिगिणी पुच्छिया, साहइ सब्भाव, पलोइयं, तयाविसो घोणसोत्ति दिहो य, णयरमयहराणं वेणइगी ॥ गोणे घोडगपडंण च रुक्खाओ एक्कं, एगो अकयपुण्णो जं जं करेइ तं तं से विवजइ, मित्तस्स जाइतएहिं बइलेहिं हलं वाहेइ, वियाले आणिया, वाडे छूढा, सो जेमेइ, मित्तो सोइ, लज्जाए ण दुक्को, तेणवि दिहा, ते णिप्फिडिया वाडाओ हरिया, गहिओ, देहित्ति राउलं निजइ। पडिपंथेणं घोडएणं एइ पुरिसो, सो तेण पाडिओआसएण, पलायंतो तेण भणिओ-आहणहत्ति, मम्मे आहओ,मओ, तेणवि । ददति, भणन्ति-अहो दीर्धे तृणं, पूर्व क्रौञ्चेन प्रदक्षिणीक्रियते, तदिवसमप्रदक्षिणीकृतः, परिगतं यथा विरक्तानि, पन्था दीर्घः शीतत्राणं (गमनं) मम कत्तुं मायति, नष्टः, योरपि वैनयिकी। नीबोदके-वणिग्भार्या चिरप्रोषिते पत्यौ दास्यै सद्भावं कथयति-प्राघूर्णकमानयेति भणिता, तया प्राघूर्णक आनीतः, भद्रं च तस्य कारितं, रात्री प्रवेशितः, तृषितो नीम्रोदक दत्तं, मृतः, देवकुलिकायामुग्मितः, नापिताः पृष्टाः, केन कारितं?, दास्या, सा प्रता, कथितं, वणिग्जाया पृष्टा, कथयति सद्भावं, प्रलोकित, स्वग्विषः सर्प इति दृष्टश्न, नगरमहत्तराणां वैनयिकी। गौः घोटक पंतनं वृक्षात् चैकमेव, एकोऽकृतपुण्यो यद्यरकरोति तत्तत्तस्य विपद्यते, मित्रस्य याचिताभ्यो बलीवाभ्यां हलं वाहयति, विकाले आनीती, वाटके स्यक्ती, स जेमति, मित्रं सपिति, लजया न समीपमागतः, तेनापि दृष्टी, नौ निष्काशितौ वारकाद हतौ, गृहीतः, देहीति राजकुलं मीयते । प्रतिपथेन घोटकेनैति पुरुषः, स तेन पातितः अश्वेन, पलायमानः सेन भणित-भाजहीति, मर्मण्याहतः, मृतः, तेनापि * मित्तो सो जाए णवि दिह्रो प्र.. लइओ, वियाले णयरिबाहिरियाए वुत्था, तत्थ लोमंथिया सुत्ता, इमेवि तहिं चेव, सो चिंतेइ-जावजीवबंधणो कीरिस्सामि, वरं मे अप्पा उब्बंधो, सुत्तेसु दंडिखंडेण तमि वडरुक्खे अप्पाणं उक्कलंबेइ, सा दुब्बला, तुट्टा, पडिएण लोमंथियमर्यहरओ मारिओ, तेहिवि गहिओ, करणं णीओ, तीहिवि कहियं जहावुत्तं, सो पुच्छिओ भणइ-आम, कुमारामच्चो देउ तब्भं पण अक्खीणि ओक्खमंत. एसो आसं देउ, तुज्झ जीहा उप्पाडिज्जइ, एसो हेट्ठा ठाउ तब्भ एगो उवज्झाओ उक्कलंबिजउ, णिप्पडिभोत्ति काउं मंतिणा मुक्को, मंतिस्स वेणइगित्ति गाथाद्वयार्थः ॥ उक्ता वैनयिकी, साम्प्रतं कर्मजाया बुद्धेर्लक्षणं प्रतिपादयन्नाहउवओगदिवसारा कम्मपसंगपरिघोलणविसाला । साहुकारफलवई कम्मसमुत्था हवइ बुद्धी ॥ ९४६ ॥ ___ व्याख्या-उपयोजनमुपयोगः-विवक्षिते कर्मणि मनसोऽभिनिवेशः सारः-तस्यैव कर्मणः परमार्थः उपयोगेन दृष्टः सारो ययेति समासः अभिनिवेशोपलब्धकर्मपरमार्थेत्यर्थः, कर्मणि प्रसङ्गः-अभ्यासः परिघोलनं-विचारः कर्मप्रसङ्गपरिघोलनाभ्यां विशाला कर्मप्रसङ्गपरिघोलनविशाला अभ्यासविचारविस्तीर्णेति भावार्थः, साधुकृतं-सुष्टु कृतमिति विद्वद्भयः प्रशंसा १लगितः (सोऽपि लनः), विकाले नगरीवाहिरिकायामुषिताः, तत्र मल्लाः सुप्ताः, इमेऽपि तत्रैव, स चिन्तयति-यावजीवबन्धनः कारयिष्ये, वरं ममारमोदद्धः, सुप्तेषु दण्डीखण्डेन तस्मिन्बटवृक्षे भात्मानमवलम्बयति, सा दुर्बला, त्रुटिता, पतितेन मल्लमहत्तरको मारितः, तैरपि गृहीतः, करणं नीतः, त्रिभिरपि कथितं यथावृतं, स पृष्टो भणति-ओम्, कुमारामात्यो भणति-एष बलीवदा ददाति स्वं पुनरक्षिणी निष्काशय, एषोऽश्वं ददातु, तव जिद्दोरपाव्यते, एषोऽधस्तात्तिष्ठतु युष्माकमेक उपाध्यायोऽवलम्बयतु, निष्प्रतिभ इतिकृत्वा मत्रिणा मोचितः, मन्त्रिणो बैनयिकी। Jain Education Intemational For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org
SR No.002521
Book TitleAgam 40 Mool 01 Aavashyam Sutra Niryukti Part 01
Original Sutra AuthorHaribhadrasuri, Bhadrabahuswami
Author
PublisherBherulal Kanhiyalal Kothari Religious Trust
Publication Year
Total Pages340
LanguageSanskrit
ClassificationBook_Devnagari, Agam, Canon, & agam_aavashyak
File Size14 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy