SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 291
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ ॥ २८० ॥ आवश्यक हारिभद्रीयवृत्तिः पुच्छियाणि आहारं, विरेचणं दिण्णं, तिलमोयगा, इयरो धाडिओ, कारणियाण उप्पत्तिया बुद्धी ॥ गए - वसंतपुरे रायामंतिं मग्गह, पायओ लंबिओ-जो हत्थि महइमहालयं तोलेइ तस्स य सयसहस्सं देमि, सो एगेणं णावाए छोढुं अत्थग् जले धरिओ जेण छिद्देण तीसे णावाए पाणियं तत्थ रेहा कडिया, उत्तारिओ हत्थी, कट्ठपाहाणाइणा भरिया णावा जाव रेखा, उतारे तोलियाणि, पूजिओ मन्ती कओ, एयस्स उत्पत्तिया बुद्धी । अण्णे भांति - गाविमग्गो सिलाए णट्ठो, पेढे (पोट्ट) पडिएण ओ, एस्स उप्पत्तिया बुद्धी ॥ घयणो-भंडो सबरहस्सिओ, राया देवीए गुणे लएइ निरामयत्ति, सो भणइ-न भवइत्ति, किह ?, जया पुप्फाणि केसराणि वा ढोएइ, तं तहत्ति विष्णासियं, णाए हसियं, निब्बंधे कहियं, निबिसओ आणतो, उवाहणाणं भारेणं उवडिओ, उड्डाहभीयाए रुद्धो, घयणस्स उप्पत्तिया बुद्धी । गोलगो नक्कं पविट्ठो, सलागाए तावेत्ता जउमओ, कडिओ, कटुंतस्स उप्पत्तिया बुद्धी ॥ खंभे - राया मंतिं गदेसइ, पायओ लंबिओ, खंभो तडागमज्झे, जो तडे संतओ बंधइ १ पृष्टी आहार, विरेचनं दत्तं, तिलमोदकाः, इतसे निर्धाटितः कारणिकानामौत्पत्सिकी बुद्धिः ॥ गजः - वसन्तपुरे राजा मन्त्रिणं मार्गयति, घोषणा कारिता - यो हस्तिनं महातिमहालयं तोलयति तस्मै च शतसहस्रं ददामि स एकेन नावि शिवा अस्ताषे जले तो यस्मिन् भागे तस्या नावः पानीयं तत्र रेखा कृष्टा, उत्तारितो हस्ती, काष्ठपाषाणादिना भृता नौर्याव देखा, उत्तार्य तोलितानि, पूजितो मन्त्री कृतः, एतस्योत्पत्तिकी बुद्धिः । अन्ये भणन्ति - गोमार्गः शिलया नष्टः, पीठे पतितेन नीतः, एतस्योत्पत्तिकी बुद्धिः ॥ घृतान :- सर्वराहस्यिको भाण्डो, राजा देव्या गुणान् छाति-निरामयेति, स भणति न भवतीति कथं ?, यक्ष पुष्पाणि केशराणि वा ढोकयति, तत्तथेति जिज्ञासितं ज्ञाते हसितं निर्बन्धे कथितं निर्विषय आज्ञप्तः, उपानहां भारेणोपस्थितः, उगृहभीतया रुद्धः, घृतानस्योत्पत्तिकी बुद्धिः ॥ गोलक:-नासिकां प्रविष्टः, शला कया तापयित्वा जतुमयः कर्षितः, कर्षत औत्पत्तिकी बुद्धिः ॥ स्तम्भः - राजा मन्त्रिणं गवेषयति, घोषणा कारिता, सम्भस्तटाकमध्ये, यस्तटे सन् बनाति hee ससस्सं दिज्जइ, तडे खीलगं बंधिऊण परिवेढेण बद्धो जिओ, मंती कओ, एयस्स उप्पत्तिया बुद्धी ॥ खुड्डुएपरिवाइया भणइ-जो जं करेइ तं मए कायवं कुसलकम्मं, खुड्डगो भिक्खट्ठियओ सुणेइ, पडहओ वारिओ, गओ राउलं, दिट्ठो, सा भण-कओ गिलामि ?, तेण सागारियं दाइयं, जिया, काइयाए य परमं लिहियं, सा न तरइ, जिया, खुड्डगस्स उप्पत्तिया बुद्धी ॥ मग्गित्थी- एगो भज्जं गहाय पवहणेण गामंतरं वच्चइ, सा सरीरचिंताए उन्ना, तीसे रूत्रेण वाणमंतरी विलग्गा, इयरी पच्छा आगया रडइ, ववहारो, हत्थो दूरं पसारिओ, णायं वंतरित्ति, कारणियाणमुप्पत्तियत्ति ॥ मग्गे - मूलदेवो कंडरिओ य पंथे वच्चंति, इओ एगो पुरिसो समहिलो दिट्ठो, कंडरिओ तीसे रूवेण मुच्छिओ, मूलदेवेण भणियं -अहं ते घडेमि, तओ मूलदेवो तं एगंमि वणनिरंजे ठविऊण पंथे अच्छइ, जाव सो पुरिसो समहिलो आगओ, मूलदेवेण भणिओ - एत्थ मम महिला पसवइ, एयं महिलं विसज्जेहि, तेण विसज्जिया, सा तेण समं अच्छिऊण आगया १ तस्मै शतसहस्रं दीयते, तटे कीलकं बद्धा परिवेष्टेन बद्धो जितः मन्त्री कृतः, एतस्योत्पत्तिकी बुद्धिः ॥ क्षुल्लक:-परिव्राजिका भणति-यो यत् करोति तन्मया कर्त्तव्यं कुशलकर्म, क्षुलको भिक्षार्थिकः शृणोति, पटहको वारितः, गतो राजकुलं, दृष्टः, सा भणति - कुतो गिलामि ?, तेन सागारिकं (मेहनं) दर्शितं, जिता, कायिक्या च पद्मं लिखितं, सा न शक्नोति, जिता, क्षुल्लकस्योत्पत्तिको बुद्धिः । मार्गस्त्री- एको भार्यां गृहीत्वा प्रवहणेन ( यानेन ) ग्रामान्तरं व्रजति, सा शरीर चिन्तायै उत्तीर्णा, तस्या रूपेण व्यन्तरी विलप्ता, इतरा पश्चादागता रोदिति, व्यवहारः, हस्तो दूरं प्रसारितः, ज्ञातं व्यन्तरीति, कारणिकानामोत्पत्तिकीति ॥ मार्ग:--मूलदेवः कण्डरीकश्च पथि व्रजतः, इत एकः पुरुषः समहिलो दृष्टः, कण्डरीकः तस्या रूपेण मूर्छितो, मूलदेवेन भणितं अहं तव घटयामि ततो मूलदेवम्नं एकस्मिन् वननिकुजे स्थापयिस्वा तिष्ठति यावत्स पुरुषः समहिल आगतः, मूलदेवेन भणितः अत्र मम महिला प्रसूते, एतां महिलां विसृज, तेन विसृष्टा, सा तेन समं स्थित्वाऽऽगता, आगंतूण य तत्तो पडयं घेत्तूण मूलदेवस्स धुत्ती भणइ हसंती-पियं खुणे दारओ जाओ, दोन्हवि उत्पत्तिया ॥ पइत्ति - दोहं भाउगाण एगा भज्जा, लोगे कोड्डुं दोण्हवि समा, रायाए सुयं परं विम्हयं गओ, अमच्चो भणइ-कओ एवं होति ?, अवस्सं विसेस अस्थि, तेण तोसे महिलाए लेहो दिन्नो जहा-एएहिं दोहिवि गामं गंतवं, एगो पुवेण अवरो अवरेण, तद्दिवसं चेव आगंत, ताए महिलाए एगो पुषेण पेसिओ, एगो अवरेण, जो वेस्सो तस्स पुवेण एंतस्सवि जंतस्सवि निडाले सूरो, एवं णायं, असद्दहंतेसु पुणोऽवि पट्ठविऊण समगं पुरिसा से पेसिया, ते भांति - ते दढं अपडुगा, एसो मंदसंघयणोत्ति भणियं तं चेव पवण्णा, पच्छा उवगयं, मंतिस्स उप्पत्तिया बुद्धी । पुत्ते - एगो वणियगो दोहि भज्जाहि समं अण्णरजं गओ, तत्थ मओ, तस्स एगाए भज्जाए पुत्तो, सो विसेसं ण जाणइ, एगा भणइ-मम पुत्तो, बिइया भणइमम, ववहारो न छिज्जइ, अमन्चो भणइ-दषं विरिविऊण दारगं दोभागे करेह करकयेण, माया भणइ - एती से पुत्तो मा १ आगस्य च ततः पटं गृहीत्वा मूलदेवस्य धूर्त्ता भणति इसन्ती-प्रियं नो दारको जातः, द्वयोरप्यौत्पत्तिकी । पतिरिति द्वयोर्भात्रोरेको भार्या, छोके स्फुटं द्वयोरपि समा, राज्ञा श्रुतं, परं विस्मयं गतः, अमात्यो भणति-कुत एवं भवति ?, अवश्यं विशेषोऽस्ति, तेन तस्यै महिलाये लेखो दत्तो यथा- एताभ्यां द्वाभ्यामपि ग्रामं गन्तव्यं, एकः पूर्वेणापरः पश्चिमेन, तद्दिवस एवागन्तव्यं, तया महिलयकः पूर्वेण प्रेषितोऽपरोऽपरेण यो द्वेष्यः, तस्य पूर्वेण भागच्छतोऽपि गच्छतोऽपि ललाटे सूर्यः, एवं शातं, अश्रद्दधत्सु पुनरपि प्रस्थाप्य समकं ( युगपत् ) पुरुषौ तस्यै प्रेषितौ तौ भगतः तो दृढमपटुकौ, एष मन्दसंहनन इति भणितं ( भणिवा ) तमेव प्रपन्ना, पश्चादुपगतं, मन्त्रिण औत्पत्तिकी बुद्धिः ॥ पुत्रः- एको वणिगू द्वाभ्यां भार्याभ्यां सममन्यराज्यं गतः, तत्र मृतः, तस्यैकस्या भार्यायाः पुत्रः, स विशेषं न जानाति, एका भणति-मम पुत्रः, द्वितीया भणति-मम, व्यवहारो न छिद्यते, अमात्यो भगति द्रव्यं विभज्य दारकं द्वौ भागौ कुरुत क्रकचेन, माता भणति - एतस्याः पुत्रो मा Jain Education International For Private Personal Use Only www.jainelibrary.org
SR No.002521
Book TitleAgam 40 Mool 01 Aavashyam Sutra Niryukti Part 01
Original Sutra AuthorHaribhadrasuri, Bhadrabahuswami
Author
PublisherBherulal Kanhiyalal Kothari Religious Trust
Publication Year
Total Pages340
LanguageSanskrit
ClassificationBook_Devnagari, Agam, Canon, & agam_aavashyak
File Size14 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy