Page Text
________________
२६५॥ बावश्यक-हारिभद्रीयत्तिा दारिया मग्गिया, कूवे छुढा, सुरंग खणाविया, पिया कप्पासं कत्ताविओ, सपुत्तया णिजाहि, सो गओ दिसं, इमावि गणियवेसेणं पुवमागया, तिलक्खागिया कोलिगिणी चोरनिमित्तं चंदपुत्तं सहाइस्सामित्ति असंतएणं पत्तियावितो राया वाणियदारियाए, एवमाईणि पंच सयाणि रत्तीगयाणि, पिंच्छित्ता मुक्को, सेणेणं गहिओ, दुण्हं सेणाणं भंडताणं पडिओ, असोगवणियाए पेसेल्लियाए पुत्तेण दिहो, भणिओ य-संगोवाहि, अहं ते कर्ज काहामि, संगोविओ, अण्णस्स रज्जे दिजमाणे भिंडमए मयूरे विलग्गेणं रति राया भणिओ, पेसिलियापुत्तस्स रजं दिण्णं, तेण सत्तदिवसे मग्गिय, दोवि कुला पबाविया, भतं पञ्चक्खायं, सहस्सारे उववण्णो ॥ एवंविधां मायां नामयन्त इत्यादि पूर्ववत्, लोभचतुर्विधः-कर्मद्रव्यलोभो योग्यादिभेदाः पुद्गला इति, नोकर्मद्रव्यलोभस्त्वाकरमुक्तिश्चिकणिकेत्यर्थः, भावलोभस्तु तस्कर्मविपाकः, तझेदाचैते–'लोहो हलिद्दखंजणकद्दमकिमिरायसामाणों' सर्वेषां क्रोधादीनां यथायोगं स्थितिफलानि-पक्खचउमासवच्छरजाबजीवाणुगामिणो कमसो । देवनरतिरियनारगगइसाहणहेयवो नेया ॥१॥ लोभे लुद्धनंदोदाहरणं-पाडलिपुत्ते लुद्धणंदो
दारिका मार्गिता (वाचिता), से क्षिता, सुरक्षा सालिता, पिता कासं कर्तितः, सपुत्रा निर्वाहि, स गतो दिशि, हयमपि गणिकावेषेण पूर्वमागता, तिवसादिका कोलिकी चौरतिमि चन्द्रपुत्रं शम्बविण्यामीति असता प्रत्यापितो राजा पणिग्दारिकया, एषमादीनि पत्र शतानि रात्रिगतानि, मिपिण्डीकुस मुक्तः, श्येनेन गृहीतः, दयोः श्येनयोः कलहतोः पतितोऽशोकवनिकाया, प्रेषिकापुत्रेण बरः, भणित-संगोपप, अहं तव कार्य करिष्यामि, संगोपितः, अन्य राज्ये दीयमाने भिण्डमबे मयूरे विलनेन रात्रौ राजा भणितः, प्रेयिकायाः पुत्राय राज्यं दतं, तेन सप्तमदिवसे मार्गित, भपि कुले प्रवाहिते, भकं प्रत्याक्ष्यातं, सहसारे उत्पहाः। २ नोभो हरिदासजमकर्दमकृमिरागसमानः।। पक्षपातुमाससंवत्सरबायजीवानुगामिकः कमसः । देषवरविर्षना. कतिसाधनहेत्तपो शेषाः सुधमन्दोदाहरणम्-पाटलिपुत्रे लुम्भमन्दो* कोकिसिमी वाणियओ, जिणदत्तो सावमओ, जियस राया, सो तलागं खणावेइ, फाला य दिवा कम्मकरेहि, (ग्रं० १०.००) सुरामोहंति दो गहाय वीहीए सावगस्स उवणीबा, तेण ते णेच्छिया, गंदस्स उपनीपा, गहिया, भणिया य-अण्णेवि आणेअह अवगेण्डिस्सामि, दियसे २गिहा फाले । अण्णया अम्भहिए सयणिज्जामंतणए बलामोडीएणीओ. प्रत्ता मणिवा-फाले येणह, सो य गओ, ते य आगया, तेहिं फाला ण गहिया, अछा य गया पूषियसालं, तेहिं उणगं मोहंति एमते एरिया, किंह पडियं, रायपुरिसेहिं गहिया, जहावत्तं रमो कहियं । सो नंदो आगो भणइ-गहिया णवत्ति, तेहि भण्णा- अम्हेवि गहेण गहिया, तेण भइलोल्याए पत्तियस्स लामस्स फिहोऽहंति पादाण दोसेण एकाए कुसीए दोषि पाया भग्गा, सपणो बिखवतमी रायपुरिसहिसावमा दोयत्तण राउल नीया, भणइ-मन इच्छापरिमाणातिरि, अषिय-हमाणति, तेण न गहिया, सावो पूएऊण विसजिलो, नंदो सूलाए
वणिक, जिनदत्तः भावकः, जितमा राजा, स तडाग खानपति, कुश्य टाः कर्मकरः, सुरामूल्यमिति दे गृहीत्वा बीया भावकामोपनीते, तेन ते नेहे, नन्दायोपनीते, गृहीते, भाषिताब-अन्या अपि मानयेत महमेव प्रहीष्यामि, विवसे दिवसे कुझ्यौ गृहाति । भन्यदा अभ्यधिके खजनामन्त्रणे बलाकारेण नीतः, पुत्रा भणिता:-कुश्यो गृहीयात, स च गतः, ते चागताः, तेः श्यौ न गृहीते, भाकुष्टाय गताः आपूपिकशाला, तैरूनं मूल्यमित्येकान्ते क्षिले, कि पतितं, राजपुरुषैगृहीताः, यथावृत्तं राज्ञे कथितं । स नम्द भागतो भणति-गृहीते नति, तैमग्यते-किं वयमपि प्रण गृहीताः, तेनातिकौल्पतषा एतावतो लाभात् अष्टोऽहमिति पादचोपिकवा कुश्या द्वावपि पादौ मनौ, खजनो विळपति । ततो राजपुरुषैः भावको सम्बन गृहीत्वा राजकुकं नीसौ, पटौ, भावको भणति-ममेछापरिमाणातिरिकम् , भपिच-फूटमानमिति, तेन गृहीते, भावकः पूजयित्वा विसरः, बन्दः शुलाया 'बीहीए नीवा + कीहो फिट्टो दिवो. भिन्नो, सकुलो य उच्छाइओ, सावगो सिरिघरिओठवियो। एरिसो दुरंतो लोभो।। एवंविधं लोभ नामयन्त इत्यादिपूर्ववत् । अथेन्द्रियद्वारमुच्यते, तत्रेन्द्रियमिति कः शब्दार्थः ?, 'इदि परमश्वर्ये' इन्दनादिन्द्रः,-सर्वोपलब्धिभोगपरमैश्वर्यसम्बन्धाजीवः, तस्य लिङ्गं तेन दृष्टं सृष्टं चेत्यादि, 'इन्द्रियमिन्द्रलिङ्गम्' इत्यादिना सूत्रेण निपातनात् सिद्धं, तच्च द्विधा-द्रव्येन्द्रियं भावेन्द्रियं च, तत्र निर्वृत्तपकरणे द्रव्येन्द्रियं, लग्भ्युपयोगी भावेन्द्रियमिति, अमूनि च स्पर्शनादिभेदेन पञ्च भवन्ति अतो बहुवचनम् , उक्कं च-"स्पशनरसनघ्राणचक्षुःश्रोत्राणीन्द्रियाणि"(तत्त्वा० अ०२ सू०२०) एतानि च नामितानि अलं दुःखायेति, अत्रोदाहरणानि । तत्थ सोइंदिए उदाहरणं-वसंतपुरे णयरे पुप्फसालो नाम गंधविओ, सो अइसुस्सरो विरूवो य, तेण जणो हयहियओ कओ, तमि णयरे सत्थवाहो दिसायत्तं गएल्लओ, भद्दा य से भारिया, तीए केणवि कारणेण दासीओ पयहियाओ, ताओ सुणंतीओ अच्छंति, कालं न याणंति, चिरेण आगयाओ अंबाडियाओ भणंतिमा भट्टिणी! रूसेह, जं अज्ज अम्हाहिं सुयं तं पसूणवि लोभणिज, किमंग पुण सकण्णाणं १, कहंति, ताहिं से कहियं, सा हियएण चिंतेइ-कहमहं पेच्छिज्जामि। अन्नया तत्थ णयरदेवयाए जत्ता जाया, सर्व च णयरं गयं, सावि गया,
भिवः, सकुलश्रोत्सादितः, श्रावकः श्रीगृहिकः स्थापितः । एतादृशो दुरन्तो लोभः । २ तत्र श्रोत्रेन्द्रिये उदाहरण-वसन्तपुरे नगरे पुष्पशालो नाम गान्धर्विकः, सोऽतीव सुखसे विरूपच, तेन जनो हतहदयः कृतः, तस्मिनगरे सार्थवाहो दिग्बाचां गतोऽभूत्, भद्रा च तख भार्या, तथा मैचिदपि कारणाय दास्यः प्रवर्तिताः, ताः शृण्वन्त्यस्तिष्ठन्ति, कालं न जानन्ति, चिरेणागता उपालब्धा भणम्ति-मा स्वामिनि! सपः, पदचामाभिः धुतं सत्पथुनामपि लोभनीयं, किमा पुनः सकर्णामा, कथमिति', ताभिलस्यै कथितं, सा हृदयेन चिन्तयति-कपमहं प्रेक्षयिष्ये।ाम्यदा तत्र नगरदेवताबा यात्रा जाता,
सर्वे च नगरं गतं, साऽपि गता, * जिणदत्तो. Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 002521 |
| Book Title | Agam 40 Mool 01 Aavashyam Sutra Niryukti Part 01 |
| Original Sutra Author | Haribhadrasuri, Bhadrabahuswami |
| Author | |
| Publisher | Bherulal Kanhiyalal Kothari Religious Trust |
| Publication Year | |
| Total Pages | 340 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_aavashyak |
| File Size | 14 MB |