Page Text
________________
10
[चतुर्थः सर्गः]
महोपाध्यायश्रीमेघविजयविरचितं कान्तेव मण्डपमिषाद् वसनं वितत्य धूपायतीव पटलैनवनीरदानाम् ॥ ६८॥ वेश्म खं कृतवरमण्डपं महेभ्यर्मार्गादौ तपंतपने महेन नीते। रत्नानां निचितरुचाऽचकात् पुरेऽस्मिन्-आकाशे रचितमभित्ति चित्रकर्म' ॥ ६९॥ गृहोचवसुधासिततमा तमाखपि कराकरादिह तदा।। जिगाय रुचिराचिरात् ध्रुवमपामपार्यधवला बलाहकततीः ॥ ७॥ मैत्र्यादिचित्तपरिकर्मविदो विधाय क्लेशप्रहाणमिह लब्धसबीजयोगाः । यां ते रमां ययुरमा यशसाधुनान्ये वाञ्छन्ति तामपि समाधिभृतो निरोद्धम् ? ॥७१॥ सूरेः श्रुतोज्ज्वलयशाः क्षितिपातिसाहिरानम्य यां स्वविषयेऽधित जीवरक्षाम् । नैवाधुना तदनुजा गुणरागिणोऽस्य वाञ्छन्ति तामपि समाधिभृतो निरोद्धम् ॥७२॥ क्षितिपतिपतिशासनाद् विहाराः व्रतिपतिदेशनया जनैः प्रणीताः। तदनु च कनकैर्विमानलक्ष्मीमिह दधति स्फुरिताणुरेणुजालाः ॥७३॥ नाम्बुदेऽभ्युदयिनि प्रिया प्रियान् खानमा नमति कालिमालया। का प्रजा न विनता गुरौ तथाऽस्वानमानमतिकालिमालेया॥ ७४ ॥ तीर्थानि नन्तुमथ तेन पथा चचाल सङ्घ समं स गुरुणा करुणाकरेण । यत्राचलेषु झरधौतलताजटालास्तीवं महाव्रतमिवात्र चरन्ति वप्राः ॥ ७॥ 15 यद्देशे धृतहरिवर्णनावि-नोदाः पानीयाः सुरसवनागमैरादेः। व्यासस्य द्रुपदभुवाऽविनाकृतानां साधर्म्य दधति गिरां महासरस्यः ॥ ७६ ॥
वसति यत्र जनो विर्भया युतः प्रतिपुरं रिपुभाविभयाऽयुतः। १'-मार्गादौ' मृगशिरःप्रमुखमासेषु मासकरूपकरणादौ ।
१. 'वप्राः' तटानि । २'तपत-' तपगणभानौ। ..
११ 'यद्देशे' यस्मिन् देशे महासरस्यः व्यासस्य गिरी साम्यं ३ 'गृहोचवसु-' गृहोचभूमिः मेघश्रेणीर्जिगाय इत्यन्वयः।। दधति । किंभूताः गिरः धृता या हरिवर्णा पीतवर्णा नौः प्रवहणं ४-'अपामपायध-' अपाम् अपाये नाशे धवला ।
तस्याम्-नावि नोदाः प्रेरणाः यासु । विभक्तरलुक् । 'नरादेः' ५ 'समाधिभृतो-'यां रमां श्रियं ते गुरवः प्रापुः तां समाधि- जीवस्य । 'सुरस-' सुरसं यत् वनं जलम् तस्य आगमैः 'पानीयाः' भृतोऽन्ये योगिनोऽपि संग्रहीतुं वाञ्छन्ति यशसा सह।
पातुं योग्याः । 'द्रुपद-' द्रूणां पदं स्थानं या भूः पृथ्वी तया ६ 'गुणरागिणो- अस्य समाधिभृतः सूरेः गुणरागिणः अविनाकृताः-युकाः । तत्साहिपरंपराजाताः अधुनाऽपि तां जीवदयां निषेधुं नैव वाञ्छन्ति । पक्षे नरादेः अर्जुनप्रभृतेः सुरसं यद् वनम् अरण्यम् तत्र आगमैः ७ 'खानमा' खान् अमा सह ।
द्रष्टुं योग्याः । 'हरि-' हरिः कृष्णः तस्य स्तुतिविलासधराः यत्र ८ 'काऽऽलिमा-' का आलिमालया सखीश्रेण्या ।
नोदाः प्रेरणाः । 'दुपद- द्रुपदभुवा पाश्चात्या युक्तानाम् । तथा ९-अखानमान-' न विद्यते खाने शब्दवचने, माने काय- 'सुरस- सुराणां सवनाय स्नानाय आगमाः तै:-इत्यपि । “नरः . बहुमाने, मती बुद्धयाम् कालिमा कृष्णता तस्या आश्रयो यस्याः सा | कृष्णेऽर्जुनेऽपि च"। [है. अने. सं. का. २ श्लो. ४२३] -भावशुद्धा त्रिधाऽपि ।
१२ 'विभया' विभा प्रभा तया-कान्त्या।
1 मा० च० स० श्लो. ५२ चतुर्थः पादः चतुर्थतया । 2 मा. च० स० श्लो०५३ चतुर्थः पादः चतुर्थतया ।
3 मा० च० स० श्लो० ५४ चतुर्थः पादः चतुर्थतया । 'कराकरात्'-किरणसमूहात् इति भावः ।
4 मा० च० स० श्लो० ५५ चतुर्थः पादः चतुर्थतया।
5 पूर्ववत् । 6 मा. च०.स. श्लो० ५६ चतुर्थः पादः चतुर्थतया। 7 मा. च. स. श्लो. ५७ द्वितीयचतुर्थपादौ समस्यात्वेन । 8 मा. च० स० श्लो. ५८ चतुर्थः पादः चतुर्थतया । 9 मा० च० स० श्लो० ५९ चतुर्थः पादः चतुर्थतया ।
| SR No. | 002517 |
| Book Title | Devananda Mahakavya |
| Original Sutra Author | Meghvijay |
| Author | Bechardas Doshi |
| Publisher | ZZZ Unknown |
| Publication Year | 1937 |
| Total Pages | 112 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & Literature |
| File Size | 8 MB |